عدم شفافیت تفکیک قیمت اینترنت از اینترانت کاربران را ناراضی کرده است

اپراتورهای اینترنتی از اوایل سال جاری، تخفیف 50 درصدی را برای دسترسی به سایت های داخلی ارائه کرده‌اند؛ اما عدم شفافیت تفکیک قیمت اینترنت از اینترانت ، کاربران را ناراضی کرده است.

در طول یک سال اخیر، کمیسیون تنظیم مقررات ارتباطات طی 3 مصوبه و با هدف توسعه تولید محتوای داخلی در شبکه ملی اطلاعات، نرخ استفاده از سایت های داخلی را نصف قیمت اینترنت بین‌المللی تعیین کرده است. در این 3 مصوبه که به خرداد 95، آذر 95 و بهمن 95 مربوط می‌شود، اپراتورهای ارائه‌دهنده خدمات اینترنت موظف شدند تا اقدام به تفکیک قیمت اینترنت از اینترانت کرده و برای استفاده از سایت های داخلی در شبکه ملی اطلاعات، تخفیف 50 درصدی ارائه کنند؛ اما مشکلی که در این مسیر وجود دارد این است که اعمال این مصوبه برای کاربران شفاف و ملموس نیست.

کمیسیون تنظیم مقررات ارتباطات در مصوبه خود به تمامی اپراتورهای اینترنتی اعم از دارندگان پروانه حوزه ثابت و یا همراه تا روز 30 دی‌ماه 95 مهلت داده بود تا امکان تفکیک قیمت اینترنت از اینترانت را برای همه کاربران ایجاد کنند. بر این اساس باید تعرفه ترجیحی ترافیک ارتباطات داخلی نسبت به ارتباطات بین‌المللی در حجم‌های خریداری شده از سوی کاربران، به صراحت اعمال شود.

گفتنیست که منظور از ترافیک داخلی، دسترسی به هر سایت با میزبانی داخلی است و جهت تحقق این امر، سازمان فناوری اطلاعات ایران و شرکت مخابرات ایران با کمک شرکت ارتباطات زیرساخت موظف شدند تا ترافیک داخلی را به صورت مجزا از ترافیک بین‌المللی در دسترس اپراتورها قرار بدهند. همچنین کمیسیون تنظیم مقررات ارتباطات، سقف تعرفه داده داخلی را به میزان 50 درصد سقف مصوب تعرفه داده بین‌الملل برای سایت‌های واجد شرایط تعیین کرد تا این تفاوت در بسته‌های تعریف شده از سوی اپراتورهای ارائه‌دهنده خدمات اینترنت و حجم‌های خریداری شده از سوی کاربر نهایی، به صورت شفاف و تفکیک شده اعمال شود.

رگولاتوری، اول فروردین 1396 را سررسید مهلت مد نظر اعلام کرد اما به گفته بسیاری از کاربران، این تغییر قیمت اصلا برای آن‌ها ملموس نیست و تفاوتی در هزینه دسترسی به سایت‌ها در قبل و بعد اجرای این مصوبه احساس نمی‌شود. این ابهامات موجب نارضایتی کاربران اینترنت شده و به همین دلیل مسئولان توضیحاتی را در این خصوص ارائه داده‌اند.

شفاف‌سازی تعرفه دسترسی به سایت های داخلی

حسین فلاح جوشقانی، معاون نظارت و اعمال مقررات سازمان تنظیم مقررات و ارتباطات رادیویی به تشریح چگونگی تشخیص و نحوه شفاف‌سازی تعرفه دسترسی به سایت های داخلی از طریق شبکه ملی اطلاعات پرداخت. وی در خصوص این که کاربر چطور باید متوجه شود که از ترافیک داخلی یا خارجی استفاده می‌کند و این میزان مصرف چگونه محاسبه می‌شود، گفت:

تفکیک قیمت اینترنت از اینترانت به روش‌های فنی مختلفی انجام می‌شود و قطعا این روش‌های فنی برای مشترکان ملموس نیست؛ اما مسلم است که اپراتورهای ارائه‌دهنده خدمات اینترنت در حال اعمال تکالیف مد نظر در این مصوبه هستند.

به گفته معاون رگولاتوری، یکی از این روش‌ها، محاسبه نصف قیمت از دانلود سایت های داخلی نسبت به سایت های خارجی است. به عنوان مثال اگر کاربر، یک گیگابایت از حجم اینترنت را مصرف کند، در صورتی که این مصرف از سایت های داخلی باشد، 500 مگابایت محاسبه می‌شود و به این ترتیب به کاربر اجازه داده می‌شود با همان میزان هزینه، استفاده بیشتری از سایت های داخلی کند.

ملموس نبودن تفکیک قیمت اینترنت از اینترانت برای کاربران

فلاح جوشقانی در پاسخ به این سوال که چرا این تفاوت قیمت برای کاربران ملموس نیست، عنوان کرد که در حال حاضر اپراتورهای ارتباطی، لیست سایت های پربازدید را در پرتال خود قرار داده‌اند و اعلام کرده‌اند که اگر کاربران از این سایت‌ها استفاده کنند، تعرفه اتصال را 50 درصد اعمال خواهند کرد. اپراتورها فعلا بین 100 تا 200 سایت پرمخاطب داخلی را انتخاب و به رگولاتوری معرفی کرده‌اند.

فلاح جوشقانی همچنین تاکید کرد که هر سایت فارسی زبانی شامل این مصوبه نمی‌شود و ممکن است سایت مورد نظر کاربر در لیست اپراتورها وجود نداشته باشد؛ اما معاونت صدور بررسی‌های فنی رگولاتوری به زودی دستورالعملی را تهیه می‌کند که طبق آن، معنای «ترافیک داخلی واجد شرایط» برای اپراتورها مشخص می‌شود. این مصوبه شامل ابعاد مختلفی می‌شود. برای مثال ممکن است کاربر وارد یک سایت داخلی شود و از طریق آن و به وسیله یک لینک به یک سایت بین‌المللی وارد شود؛ در این شرایط کاربر فکر می‌کند از ترافیک داخلی استفاده می‌کند اما هزینه اینترنت بین‌الملل برای او محاسبه خواهد شد. به گفته معاون رگولاتوری این موضوعات فنی باید به دقت مورد بررسی قرار گرفته و کاملا تفکیک شوند و به همین دلیل، فعلا به صورت اعلام سایت های پربازدید ایرانی از سوی اپراتورها، این مصوبه در حال اعمال شدن است.

دستورالعمل جدید تا یک ماه آینده اعلام می‌شود

وی همچنین اظهار کرد که کاربران سایت های ویدیویی، تفکیک قیمت اینترنت از اینترانت را به صورت ملموس احساس کرده و از آن رضایت دارند و به احتمال زیاد تا یک ماه آینده، دستورالعمل یکپارچه‌ای به اپراتورهای ارتباطی اعلام می‌شود که اپراتورها بر مبنای آن، تعرفه شبکه ملی اطلاعات را محاسبه می‌کنند.

فلاح جوشقانی در ادامه افزود:

یکی از مشکلاتی که باعث شده تفکیک قیمت اینترنت از اینترانت به راحتی صورت نگیرد، تغییر دائمی آی پی آدرس‌های سایت های ایرانی است. اپراتورهای ارتباطی با این مشکل فنی مواجه هستند که یک سایت با یک آی پی آدرس، مرتبا در حال تغییر است و از آن جایی که اپراتورها در سیستم بر اساس آدرس آی پی کار می‌کنند، تغییر این آدرس‌ها مشکلات بسیاری را به وجود می‌آورد.

وی در پایان در مورد این که آیا نظارتی از سوی رگولاتوری بر عملکرد اپراتورها صورت می‌گیرد یا خیر اظهار کرد که ما به صورت روزانه و از طریق سیستم صورت حساب‌گیری بر عملکرد اپراتورها نظارت می‌کنیم و تاکنون نیز هیچ تخلفی در این زمینه مشاهده نشده است.