معرفی 16 ربات‌ فضایی خارق‌العاده‌ و فوق‌پیشرفته‌ی ساخت بشر (بخش آخر)

با پیشرفت روزافزون تکنولوژی و صنعت رباتیک، صنعت هوا فضا هم از این پیشرفت‌ها بی‌بهره نخواهد ماند. چندین ربات فضایی پیشرفته هم‌اکنون بسیاری از کارهای فضانوردان را به خوبی انجام می‌دهند.

16 مورد از پیشرفته‌ترین ربات فضایی

مریخ‌نوردها، کاوشگرها یا فضاپیماها و مدارگردها که برای کشف اسرار سیارات و منظومه‌ی شمسی به فضا ارسال شده‌اند، همگی انواع مختلفی از ربات‌های فضایی هستند. به لطف این ربات ها توانسته‌ایم تا حدودی از چگونگی تکامل منظومه‌ی شمسی و جهان خود پرده برداریم که بدون این فناوری های فضایی، پیشرفت‌های صورت‌گرفته غیرممکن بود. در بخش اول این مقاله به چند مورد از این ربات‌ ها اشاره کردیم. در ادامه با بخش آخر 16 ربات فضایی همراه گجت نیوز باشید.

فضاپیمای ACE

مهم‌ترین اهداف اولیه‌ی فضاپیمای ACE مقایسه‌ی نمونه‌های مواد گوناگون مانند تاج خورشیدی، بادهای خورشیدی، ذرات بین سیاره‌ای، محیط میان‌ ستاره‌ای خاص (ISM) و ذرات کهکشانی است. ربات فضایی ACE سال 1997، از مرکز فضایی کندی در فلوریدا پرتاب شد. زمین دائما به وسیله‌ی ذرات پرسرعتی بمباران می‌‌شود، این ذرات نه‌تنها از سوی خورشید بلکه از فضاهای بین ستار‌ه‌ها و منابع کهکشانی نیز به زمین می‌رسند.

مطالعه این ذرات پرانرژی به ما کمک می‌کند تا از چگونگی تکامل منظومه‌ی شمسی و رازهای آن، آگاه شویم. این کاوشگر با خود 6 سنسور حساس و 3 وسیله‌ی مربوط به پایش نمونه‌های ذرات کم‌‌انرژی خورشیدی و ذرات کهکشانی پرانرژی را حمل می‌کند. ربات فضایی ACE در نقطه‌ای به‌نام نقاط لاگرانژی (Lagrangian points) که تقریبا 1.5 میلیون کیلومتر از زمین و 5.148 میلیون کیلومتر از خورشید قرار دارد، درحال گردش است. کاوشگر ACE همچنین پوشش مداوم و دقیقی از بادهای خورشیدی و سختی ذرات پرانرژی خورشیدی، فراهم می‌سازد.

در زمان گزارش شرایط جوی فضا، ACE یک اخطار بزرگ و جدی درباره طوفان‌‌های ژئومغناطیس داد که می‌توانست شبکه‌های قدرت را نابود و ارتباطات روی زمین را مختل کند. ACE به گونه‌ای ساخته شده است که در مقابل حرارت بسیار داغ خورشید و بادهای خورشید از خود مقاومت نشان داده و ساکانان زمین را به هنگام تشعشات خورشیدی، آگاه ‌سازد.

فضاپیمای هایابوسا 1 (Hayabusa 1)

در سال 2003 ژاپنی‌ها فضاپیمای هایابوسا 1 را به سیارک اتوکاوا ارسال کردند اما متاسفانه قادر به نشاندن سطح‌نشین روی سیارک نبودند. آژانس فضایی ژاپن در سال 2014 فضاپیمای تحقیقاتی هایابوسا 2 (Hayabusa 2) را برای بررسی یک سیارک دیگر به فضا پرتاب کرد. این ربات فضایی در اواسط سال 2018 به سیارک مورد نظر می‌‌رسد و با قرار گرفتن فضاپیما در ارتفاع مناسب، 4 کاوشگر این فضاپیما روی سطح سیارک 1999 JU3 فرود خواهند آمد.

در مرحله‌ی بعد این فضاپیما با جمع‌آوری نمونه تا سال 2020 به زمین باز خواهد گشت. کاوشگر هایابوسا با انداختن یک کاوشگر برخوردی به سطح سیارک، سوراخی در آن پدید می‌آورد تا به بررسی دقیق‌تر آن بپردازد. فضاپیمای هایابوسا حداقل یک بار، زمان کوتاهی بر روی سیارک خواهد نشست تا نمونه‌هایی از موادی که توسط آن برخوردگر از زیر سطح بیرون آورده شده را گردآوری کند. در سال 2019، فضاپیما سیارک را ترک کرده و با روشن کردن پیشران‌های یونی خود به زمین باز خواهد گشت تا نمونه‌های ارزشمند خاک ریوگو را به دست دانشمندان برساند.

این فضاپیما از ویژگی‌های مانند موتورهایی با پیشرانه یونی، تکنولوژی هدایت و ناوبری پیشرفته و به روز شده، آنتن و سیستم‌های تنظیم حالت، برخوردار است. عملیاتی که در سیارک ریوگو انجام خواهد شد مشابه ماموریت هایابوسای پیشین است، با این تفاوت که این‌بار با یک وسیله انفجاری به حفاری در سطح سیارک برای دسترسی به نمونه مواد تازه، اقدام خواهد شد. این کاوشگر جثه‌ی کوچکی دارد و موقع گذشتن از کنار زمین نور کمی خواهد داشت و برای دیدن آن باید از تلسکوپ استفاده کرد.

فضاپیمای جونو (Juno)

فضاپیمای جونو در سال 2011 به فضا پرتاب شد و پس از یک سفر 5 ساله در اعماق فضا، سرانجام در سال 2016 در مدار سیاره مشتری قرار گرفت. فضاپیمای جونو تنها همین یک شانس را داشت و اگر مشکلی در کارش پیش می‌‌آمد، مستقیم از کنار مشتری عبور می‌کرد و اهداف این ماموریت 1.1 میلیارد دلاری نقش بر آب می‌شد. جونو به گونه‌ای طراحی شده که بتواند میلیون‌‌ها کیلومتر دورتر از زمین مانورهای فضایی انجام دهد. به گزارش ناسا، این اولین باری است که انسان موفق به مشاهده نزدیک ویژگی‌های عظیم این طوفان که از سال 1830 کشف شده، خواهد شد.

این منطقه احتمالا از 350 سال پیش این چنین درگیر طوفان بوده است. مشتری گوی غول پیکری آمیخته از گاز و مایع است و گمان می‌رود مقداری سطح جامد هم داشته باشد. این سیاره بین 88 تا 92 درصد از ماده هیدروژن و 8 تا 12 درصد از  هلیم تشکیل شده است. نقطه قرمز عظیم اسرارآمیز مشتری احتمالا شناخته شده‌ترین ویژگی این سیاره به حساب می‌آید. این طوفان قرن‌هاست که روی بزرگترین سیاره منظومه شمسی می‌وزد. اکنون فضاپیمای جونو برای ثبت نمایی نزدیک از این منطقه شگفت‌انگیز، با سرعت زیاد به لکه قرمز رنگ سیاره مشتری نزدیک می‌شود و انتظار می‌رود با بررسی دقیق این نقاط قرمز رنگ اسرار آن را آشکار سازد.

همچنین بخوانید: شمارش معکوس برای رویارویی تاریخی فضاپیمای جونو و لکه قرمز رنگ سیاره مشتری

فضاپیمای وویجر 1

ماموریت وویجر 1 بدون شک یکی از مهم‌ترین و ارزشمندترین ماموریت‌هایی است که تاکنون توسط ناسا انجام شده است. فضاپیمای وویجر 1 هم اکنون دورترین ساخته دست بشر به حساب می‌آید. این کاوشگر در تاریخ 1979 به نزدیک‌ترین فاصله خود نسبت به مشتری رسید و پس از بررسی و ارسال داده‌هایی بسیار ارزشمند و اساسی از این سیاره به زمین، به‌سوی سیاره زحل روانه شد و پس از گذر از این سیاره در سال 1980 به بیرون از منظومه شمسی و فضای میان ستاره‌ای (Interstellar space) حرکت کرد تا به سفر بی‌پایان خود ادامه دهد.

به لطف فضاپیمای وویجر 1 در خارج از  منظومه شمسی، ما در حال کشف اطلاعات تازه در مورد ماهیت فضای بین ستاره ای هستیم. برخلاف باورعموم مردم، فضای بین ستاره‌ای خلا نمی‌باشد و فضای میان ستاره ای از دریاهایی با ذرات باردار به نام پلاسما تشکیل شده است. این پدیده سونامی میان ستاره‌ای که توسط فضاپیمای ویجر 1 کشف شد، ابتدا با خروج جرم از تاج خورشیدی (CME) آغاز شد، که توسط خورشید ما به بیرون پرتاب می‌شود. فضاپیمای ویجر ژنراتورهای ترموالکتریکی رادیوایزتوپ دارد که انرژی لازم برای حرکتش را از طریق واپاشی هسته‌‌ای پلوتونیم 238 بدست می‌‌آورد. آزمایشگاه پیش‌رانش جت ناسا (JPL)، فضاپیمای وویجر 1 را به‌‌دلیل سرعت بالای آن در اجرای دستورات، یک ربات فضایی می‌شناسد.

مدارگرد مریخ (MOM)

مدارگرد MOM برخلاف پروژه‌ی اخیر آمریکا Maven که با هزینه‌ای تقریبا 671 میلیون دلار به فضا پرتاب شد، حدود 74 میلیون دلار هزینه در برداشت. کاوشگر MOM به بهترین سیستم‌ها و سنسورها مجهر است تا بتواند ماموریت خود را به بهترین شکل انجام دهد. سازمان فضایی هندوستان با اجرای موفقیت‌آمیز این پروژه‌ی توانست نام خود را به‌عنوان اولین کشور آسیایی ثبت کند که قادر به ارسال ماهواره‌ای به مدار مریخ شده است.

سازمان فضایی هندوستان با استفاده از نیروی جاذبه‌ی زمین در حرکت موشک در اطراف جو، مصرف سوخت را کاهش داده‌ است. ماهواره‌ی هندی در ماه‌های آتی به جستجوی گاز متان در مدار مریخ خواهد پرداخت تا با یافتن این گاز وجود حیاط در مریخ را ثابت کند، وظیفه‌ای که کاوشگر کنجکاوی موفق به آن نشد. اگر سفینه مانگالیان هند بتواند در جو مریخ متان پیدا کند، یکی از منابع آن می‌تواند میکروب‌های مریخی باشد که احتمالا در عمق این سیاره قرار دارند.

فضاپیمای نیوهورایزنز (New Horizons)

در سال 2006 فضاپیمای نیوهورایزنز با هدف اکتشافات و درک واقعی جهان در منظومه ی شمسی ارسال شد. این ربات فضایی توانسته برای اولین بار کاوشی را به اعماق کمربند سنگی کویپر MU69 2014 داشته باشد؛ تحقیقاتی که کمک می‌‌کنند با کاوش بر سیاره پلوتو جستجو و بررسی‌های جدیدی را در رابطه با پیدایش منظومه شمسی کشف کنند. نخستین عکس‌های دریافتی از پلوتو که توسط فضاپیمای نیوهورایزنز ناسا گرفته شدند سیاه و سفید بودند و تراکم پیکسلی بسیار پایینی داشتند. این سیاره کوتوله در ذهن دانشمندان به وجود آورده است و در این میان، 4 نقطه تیره در نزدیکی خط استوای پلوتو بیش از همه ذهن محققان را به خود مشغول کرده است.