ایستگاه فضایی تیانگونگ چین در آستانه سقوط در محلی نامشخص از زمین

اولین و تنها ایستگاه فضایی چین با نام تیانگونگ (Tiangong) حدودا یک هفته دیگر (12 فروردین) در مکانی نامشخص از زمین سقوط خواهد کرد. این فضاپیما 9.4 تن وزن دارد و در صورت سقوط، هیچ پیش بینی صحیحی از اتفاقات پیش رو وجود نخواهد داشت. اما محل پیش بینی شده سقوط کجاست؟

سفینه تیانگونگ که به “کاخ آسمانی” معروف است، در سال 1391 به فضا پرتاب شد. اما پس از 6 پرتاب موفق، که 3 تا از آن ها دارای سرنشین بودند، چین ماموریت را در خرداد ماه 1392 خاتمه داد و افراد به زمین بازگشتند. اما قضیه همین جا به پایان نرسید و در سال 1394 چین به ملل متحد اعلام کرد که آخرین ارتباط خود با تیانگونگ را از دست داده است. اکنون بقایای این ایستگاه فضایی در مدار زمین سرگردان هستند و پیش بینی می‌شود تا کمتر یک هفته دیگر بر زمین سقوط کنند.

گذر از اتمسفر

بقایای این ایستگاه فضایی به قدری بزرگ هستند که به راحتی از جو قدرتمند زمین عبور کنند. به عبارتی آن ها می‌وانند سرعتی معادل 28200 کیلومتر بر ساعت را به راحتی رد کنند که می‌توان با آن هر 90 دقیقه، یک بار دور زمین را چرخید.

حتی با ارتفاع 400 کیلومتر از زمین، این اجزا می توانند به داخل زمین نفوذ کنند، اما از مزایای جو می توان به کاهش سرعت و قدرت آن ها تا حد قابل توجهی اشاره نمود.

نظر متخصصان در باره سقوط تیانگونگ

جس گاسنر مهندس مکانیک مدارات در مدرسه عملیات پیشرفته فضایی آمریکا می‌گوید:

شاید شنیده باشید که فضا از 100 کیلومتری سطح زمین آغاز می‌شود، اما آنجا، جایی است که نیرو های آیرودینامیکی آغاز به تاثیرگزاری کوچک بر روی اجزاء می‌کنند و می توانید با بال های فضاپیما، آن را کنترل کنید. اما بالاتر از این میزان، جو به میزانی نازک تر از اینجاست که امکان زنده ماندن به صفر می‌سد. اما با وجود نازکی آنقدر قوی هست تا از سرعت اشیا بکاهد.

این بازی حدس و گمان است. امکانی برای تخمین قطعی محل فرود وجود ندارد.

همچنین دایانا مکیساک، از اسکادران کنترل فضایی نیرو هوایی آمریکا می‌گوید:

واحد “The 21st Space Wing” نیروی هوایی از سنسور های اپتیک شبکه نظارتی راداری زمین و فضایی خود برای رصد لحظه به لحظه این سفینه استفاده می کند.

گاسنر همچنین اضافه می‌کند:

تا به حال به سنگی که در یک دریاچه می‌اندازید دقت کرده اید؟ اگر یکباره و عمودی با آب برخورد کند، کمی موج ایجاد می‌کند، همچنین ممکن است روی آن جهش چند پاره داشته باشد و سپس به درون آن بیافتد. وضعیت تیانگونگ این گونه است. اگر بر روی آب سقوط کند، چند موج ایجاد می‌کند اما اگر بر روی ضخره و خاک بیافتد مانند یک سیلندر آن را حفر می‌کند.

هر شیء که از ارتفاع 200 کیلومتری سطح زمین پایین تر بیاید، چند روز تا سقوط فرصت دارد؛ درست مانند تیانگونگ. اگر به ارتفاع 128 کیلومتری نیز برسد تنها 90 دقیقه فرصت باقیست. مسائلی نظیر نیروی گرانش و سرعت جسم بسیار بر این امر موثر هستند.

حتی اگر از نقطه دقیق سقوط آن مطلع شویم، بقایای آن حجم بسیار وسیعی را پوشش می‌دهند که ممکن است منجر به مرگ یا خسارت شدید شود.

چگونگی نابودی Tiangong 1؛ قطعاتی که سالم باقی می مانند

این اتفاق تنها در حد تماشا بسیار چالب و دیدنی است! هنگامی که فضاپیما شروع به افتادن می‌کند، ابتدا سرعت می‌گیرد. سپس به اولین لایه اتمسفر برخورد می‌کند و سرعتش تا حد زیادی کاهش پیدا می‌کند. اما کمی که پایین تر می‌آید و از لایه نازک آن می‌گذرد، نیروی گرانش و ضعف قطر اتمسفر باعث می‌شود تا با شتاب g در هر ثانیه سرعت بگیرد و با سرعتی بسیار زیاد با زمین برخورد کند.

به محض این که فضاپیما به سطح قطور هوا وارد شود، برخورد مولکول های هوا با ساختار فضاپیما، موجب متلاشی شدن پنل های خورشیدی، آنتن ها و دیگر قطعات خرد و درشت آن می‌شود. پلاسمای فوق حرارت دیده شروع به شار گرما در اتصالات به هزاران درجه می کند و آن ها را ذوب و قطعه قطعه خارج می‌کند. فقط مواد و قطعات بسیار کمی در مقابل این تنش ها مقاوم هستند، مانند تیتانیوم. دقت کنید تمامی این قطعات با همان سرعت تثبیت شده و بسیار بالا سقوط می‌کنند. یاد گالیله بخیر!

شانس باقیماندن قطعاتی از هسته موتور و سخت افزار وجود دارد. علت آن نیز ساختار پیازی شکل تیانگونگ می‌باشد. اگر ساختار لایه ای به تعداد کافی وجود داشته باشد، گرمای شدیدی به داخل نفوذ نخواهد کرد. – بیل آیلور؛ مهندس هوافضا و متخصص ورود اشیا به جو

بیشترین احتمال سقوط ایستگاه فضایی تیانگونگ در کجاست؟

خوشبختانه چون بخش عمده ای از کره زمین را آب تشکیل می‌دهد، بیشترین احتمال سقوط بخش “گورستان” اقیانوس آرام است که فضاپیما های بسیاری در آن سقوط کرده اند و بسیار گسترده و بدون خطر است.

اما همچنان دنباله های تیانگونگ ما را تهدید می‌کند؛ به گفته آیلور، این بقایا می توانند تا 1600 کیلومتر آن طرف تر پخش شوند که قسمت های سنگین در جلو و بخش های سبک تر در پشت سقوط می‌کنند.

اگر کسی آن قدر خوش شانس باشد که سقوط آن را از یک هواپیما و بدون تصادف با آن ببیند، با صحنه ای مشابه با از بین رفتن فضاپیمای خودکار انتقال تدارکات به ISS (ایستگاه بین المللی فضایی) پس از بازگشت به زمین مواجه خواهد شد.

اگر چه بعید به نظر می‌رسد که این فضاپیما و دنباله هایش به مردم آسیبی برسانند اما تجربه ای تلخ از آغاز عضر فضایی ما را به یاد خانمی اتوکشیده در اوکلاهوما می اندازد که به دلیل برخورد بقایای یک فضاپیما با خانه اش جان اش را از دست داد.

ممکن است تکه های تیتانیوم، یک کامپیوتر یا قطعاتی دیگر بر سقف خانه ها یا شیشه ها برخورد کنند. اما از جایی که مملکت قانون دارد (!)، قوانین فضایی بین المللی به گونه ای تدوین شده است که هرگونه هزینه و خسارت را جبران خواهد نمود.

به نقل از یک سخنگوی ناسا: “اگر فرد یا املاکی دچار آسیب یا خسارت شود، جبران آن از مسئولیت های کشور چین محسوب می‌شود.

به امید آن که تکنولوژی به حدی پیشرفت کند که همه چیز قابل کنترل بوده و به نحوی صحیح در اختیار بشر قرار گیرد.