حباب

کیهان یک حباب در حال بسط در ابعاد عظیم تر است

آیا کیهانی که ما آن را مشاهده می کنیم سوار بر یک حباب است که به داخل ابعاد بیشتر در حال بسط می باشد؟ پاسخ یکی نظریه جدید در دنیای فیزیک به این سوال مثبت است.

بر اساس یک نظریه جدید در دنیای فیزیک، کیهانی که ما مشاهده می کنیم در واقع مانند یک حباب است که بر روی اقیانوس شناور می باشد. در واقع کیهان قابل مشاهده ما چیزی نیست جز قطعه ای کوچک بر لبه یک حباب که دائما در حال بسط پیدا کردن به داخل ابعاد عظیم تری است.

این نظریه جدید در دنیای فیزیک هوش از سر انسان می برد. پیچیدگی و غیر محتمل بودن آن تا حدی است که برای بسیاری چنین نظریاتی نتیجه رویا پردازی و یا هذیان برخی از فیزیک دانها محسوب می شود.

اما اینگونه نیست، بلکه نظریه جدید در واقع تلاشی است برای آشتی دادن ریاضیات تئوری ریسمان ها و واقعیت انرژی تاریک که بخش عظیمی از کیهان را به خود اختصاص داده و در جهت خلاف نیروی گرانش عمل می کند.

تئوری ریسمان ها تلاش دارد تا دو ستون از ستون های اصلی فیزیک قرن بیستم را با هم متحد کند. یکی از این ستون ها مکانیک کوانتوم و دیگری گرانش است. تئوری ریسمان ها این کار را با مطرح کردن گزاره ذیل انجام می دهد؛ تمامی ذرات ریسمان هایی تک بعدی هستند که ارتعاشات این ریسمانها تعیین کننده خصوصیاتی نظیر بار یا جرم آن است.

تئوری ریسمان ها دارای قدرت و جاذبه خاصی برای فیزیک دان ها است و برای مدت های طولانی اصلی ترین کاندید برای قرار گرفتن در جرگه تئوری همه چیز بوده است. تئوری که از نظر فیزیک دان ها می تواند تمامی پدیده های فیزیکی را یکجا توضیح داده و تبیین کند.

نظریه ریسمان ها و مدل حباب کیهانی در حال بسط

اما تئوریسین های ریسمان اخیرا دچار سردرگمی های بسیار و برخورد با نسخه های مختلفی از تئوری ریسمان ها شده اند که بر پیچیدگی های این نظریه می افزاید. برخی از نسخه های این نظریه تاکید دارند که واقعیت می تواند ۱۰ بعدی باشد و حتی ابعاد آن از ۱۰ مورد هم تجاوز کند.

این در حالیست که بسیاری از ما با واقعیت سه بعدی خو گرفته ایم و برای برخی هنوز هم زمان به عنوان بعد چهارم واقعیت پذیرفتنی نیست. اینکه چگونه ابعاد اضافی واقعیت  پیکر بندی می شوند در واقع تعیین کننده ویژگی های کیهانی است که در آن زندگی می کنیم.

پس از سال ۲۰۰۰ پژوهشگران دریافتند که تئوری ریسمان ها برآورد کرده که تعداد کیهان های حال حاضر رقم بسیار بالایی است. در واقع اگر ۵۰۰ صفر را در مقابل عدد یک قرار دهیم عددی بدست می آید که شاخص تعداد کیهان هایی می شود که وجود دارند. می توان گفت فرضیه چند کیهانی از دستاوردهای تئوری ریسمانها بود. بر این اساس کیهانی که ما مشاهده می کنیم تنها بخش کوچکی از فضای عظیم چند کیهانی است.

اما معادلات تئوری ریسمان ها همچنین دنیاهایی فرضی را خلق می کند که فاقد انرژی تاریک هستند. انرژی تاریک از کشفیات ستاره شناسان در دهه ۹۰ میلادی بود و این انرژی در حال حاضر بسط کیهانی را تسریع می بخشد.

در اوایل سال جاری پژوهشگران ضربه جدیدی بر تئوری ریسمان ها وارد کردند. آنان معتقدند بی نهایت دنیاهایی که این تئوری مطرح می کند فاقد انرژی تاریک هستند و حتی یک مورد از آنها دارای انرژی تاریک نیست و این مسئله بخاطر مشکلات مربوط به ریاضی این تئوری است. مشکل اساسی آنجاست که معادلات تئوری ریسمان ها معتقد است هر کیهانی که دارای انرژی تاریک به مانند کیهان ما باشد باید به سرعت ناپدید شود.

اخیرا فیزیک دانها مدلی ساخته اند که در آن دنیاهای دارای انرژی تاریک به جای ناپدید شدن سعی می کنند حباب هایی را ایجاد کنند که مرکب از ابعاد مختلف باشد. ما انسان ها در محدوده یکی از این حباب های در حال بسط زندگی می کنیم و انرژی تاریک کار جالبی انجام می دهد و خود را از طریق تعامل بین دیواره ای حبابی که ما بر روی آن زندگی می کنیم و نیز ابعاد عظیم تر خود را نشان می دهد.

در زمان بیگ بنگ دنیای ما خلق شد و در ادامه زمانی رسید که این حباب کیهانی شروع به بسط یافتن نمود. ذرات در دنیای ما نقطه های پایانی ریسمان هایی هستند که در حال بسط پیدا کردن در ابعاد جدید و بیشتر می باشند.

از نظر منتقدان تئوری ریسمانها این تئوری در بخش ریاضی خوب عمل کرده و پیش رفته است،  اما ساختارهای ریاضی که این نظریه پی ریزی کرده در موارد بسیاری ارتباطی با دنیا واقعی ندارد و تنها در دنیا ریاضی جواب می دهد. از نظر منتقدان نظریه ریسمانها  این نظریه یک فانتزی ریاضی وار است که هیچ سندیت تجربی ندارد.

در حال حاضر نمی توان نظریه ریسمانها را آزمایش کرد، اما بحث و تبادل نظر عظیمی در خصوص این نظریه وجود دارد. اگر تئوری ریسمانها نتواند پاسخی برای ماده تاریک پیدا کند بزودی ناکارآمدی آن مشخص شده و کنار گذاشته می شود.