جنگنده چینی J-20 محصولی از کمپانی هوافضای چینی چنگدو است که به عنوان یک جنگنده نسل 5 برای نیروی هوایی خلق چین ساخته شد. با وجود اینکه جی-20 نسل 5 محسوب میشود، اما به گفته کارشناسان یارای ایستادگی در برابر جنگندههای دهه 1970 غرب را ندارد.
تقریبا مبرهن است که چینیها با استفاده و الهام از طرح جنگنده نسل 5 روسی میگ 1.44 دست به ساخت جنگنده نسل 5 خود زدند. با این حال جنگنده چینی J-20 برخلاف تبلیغات آن طوری که پکن انتظار داشت خوب از آب در نیامده و در توانمندیهایش شک و شبهات فراوانی است. چندی پیش چینیها لیستی از ماموریتهای این جنگنده را منتشر کردند که به قول الکس لوکی، خبرنگار حوزه دفاعی، شکست خوردن از جنگندههای قدیمیتر غربی نیز بخشی از وظایف ماموریتی این هواپیماست.
این جنگنده با نمایش طراحی پیشرفته و جنگ افزارهای توانمندش، مورد تحسین کسانی که نمایشهای هواییاش را دیدند قرار گرفت. اما خب همانطور که گفته شد اینها تنها نمایش بودند. تا پیش از این چینیها به ماموریتهایی که برای جنگنده جدید خود در نظر گرفتهاند اشارهای نکرده بودند و هر آنچه میدانستیم نظر کارشناسان بود.
اندریاس راپرخت، یک محقق آلمانی که به صورت تخصصی نیروی هوایی چین را مورد مطالعه و بررسی قرار میدهد، اخیرا بروشوری منتشر شده از کمپانی چینی چنگدو (سازنده J-20) را به اشتراک گذاشت که در آن چینیها به ماموریتهای این جنگنده اشاره کردهاند. این بروشور از جی-20 را به عنوان یک جنگنده پنهانکار سنگین وزن نام برده که بنابر اظهارات چنگدو به دلیل توانمندیاش در نبردهای هوایی دور و میان برد مشهور بوده و ماموریت اصلیاش نیز برتری هوایی و حفظ آن است؛ برتری هوایی به معنی به دست گرفتن کنترل آسمان است. رهگیری و حملات عمقی نیز از دیگر وظایف مهم عنوان شده برای جنگنده چینی J-20 هستند.
اما کارشناسان ادعای برقراری و حفظ برتری هوایی توسط جی-20 را قبول ندارند. جاستین برانک، کارشناس و متخصص نبردهای هوایی بر این باور است جی-20 در نبرد با جنگندههای آمریکایی و اروپایی برای گرفتن برتری هوایی منطقه شکست خواهد خورد. برانک معتقد است جی-20 توانمندترین جنگنده نیروی هوایی چین برای برقراری برتری هوایی است. این جنگنده راداری قدرتمند در کنار چندین دهلیز داخلی حمل مهمات برای موشکهای هوا به هوای دوربرد و کوتاه برد است و قطعا نباید بی توجه از آن گذشت. اما بهترین بودن در چین صرفا به معنی این نیست که بتواند رقبایی همچون جنگنده نسل 4.5 اروپایی یوروفایتر تایفون (Eurofighter Typhoon) یا جنگنده نسل 4/4.5 آمریکایی F-15 ایگل (Eagle) را شکست دهد.
این حرف بدان معناست که جدیدترین فناوری چین همچنان به خوبی فناوری 50 سال پیش آمریکاییها نیست! با توجه به اینکه چینیها بارها دست به سرقت اطلاعات نظامی از آمریکا زده و اطلاعات زیادی دزدیدهاند، اما همچنان موفق به ساخت جنگ افزارهایی نزدیک به نمونههای غربی نشدهاند و این مسئله به شدت برای چینیها شرم آور است. البته باید در نظر داشت که صرفا داشتن اطلاعات مهم نیست، بلکه درک فناوری نیز گامی کلیدی در دستیابی به بهترینهاست.
نسبت رانش به وزن، توان مانور و عملکرد جنگنده در ارتفاعات بالا از جمله مواردی است که در تعیین سرنوشت یک نبر هوایی موثر است و به گفته آقای برانک بعید است جنگنده چینی J-20 بتواند در این زمینهها به پای جنگندههای برتری هوایی غربی برسد.
چین با ساخت J-20 ورودی محکمی به باشگاه سازندگان نسل 5 داشت و توانست اولین جنگنده نسل 5 غیر آمریکایی را پیش از روسیه وارد خدمت کند. جی-20 به نحوی طراحی شده که کشف و تعقیب آن با رادار سخت باشد. هرچند رادارگریزی این جنگنده تنها از زاویه جلویی هواپیما بوده و در صورتی که بخشی دیگر از هواپیما همچون کنار آن به سمت رادار باشد، جنگنده رادارگریز نیست؛ در حالی که جنگندههای نسل 5 غربی رادارگریزی همه جهته دارند و از هر طرف رادارگریزند. از این رو J-20 تنها وقتی از دید رادار پنهان است که مستقیما به سمت آن پرواز کند.
با وجود رادارگریزی محدودی که تنها به زاویه جلویی هواپیما ختم میشود، جنگنده چینی J-20 با حمل موشکهای ضدکشتی فوق دوربرد میتواند تهدیدی برای اهداف سطحی باشد. البته اگر اهداف سطحی شناوری همچون یک ابر ناوهواپیمابر نیروی دریایی آمریکا باشد، مجددا کار برای J-20 سخت میشود. چرا که این ناوها دارای هواپیماهای پیش اخطار هوابرد (آواکس) هستند که در منطقه گشت زده و به رادارهایی مجهزند که قادر به کشف اهداف رادارگریز هستند. این هواپیماها همچنین در ارتفاع بالا پرواز میکنند تا بتوانند ارتفاع پایین را به خوبی پویش کنند و هنگامی که جنگندههای مهاجم بخواهند برای پنهان ماندن از دید رادار کشتی در ارتفاع پایین پرواز کنند، توسط آواکس کشف میشوند. ناگفته نماند اهداف هرقدر هم پنهانکار باشند باز کشف پذیرند. پنهانکاری و رادارگریزی با کاهش سطح مقطع راداری، بردی که جنگنده در آن کشف میشود را کاهش میدهند.
همانطور که اشاره شد از جمله مسائلی که سبب میشود جنگنده چینی J-20 نتواند به رقبای غربی خود برسد عدم داشتن موتوری توانمند و پیشرفته است، در حالی که دو جنگنده نسل 5 آمریکایی F-22 رپتور (Raptor) و F-35 لایتنینگ 2 (Lightning II) قدرتمندترین و پیشرفتهترین موتورها را در بین جنگندهها دارند. به گفته کارشناسان سالها طول خواهد کشید تا چینیها بتوانند عدم توانمندی خود در ساخت موتورهای مناسب را برطرف کنند و این ضعف همچنان گریبانگیر صنعت هوایی این کشور خواهد بود.
موتور یکی از اصلیترین عوامل تعیین کننده سرنوشت یک نبرد هوایی خواهد بود. موتور قدرتمند و بهینه ضمن فراهم کردن نسبت رانش به وزن مناسب که سبب افزایش چالاکی و مانوردهی میشود، هنگام استفاده از پسسوز و عملکرد هواپیما در ارتفاعات بالا مهمترین نقش را دارد. آن طور که مشخص است موتور J-20 حتی توانمندی یک جنگنده دهه هفتادی آمریکایی همچون F-15C یا یوروفایتر تایفون اروپایی را نیز ندارد و حتی در بهترین خوابهای پکن نیز نزدیک به F-22 نیست.
در مقابل جنگندهای همچون F-15C یا یوروفایتر تایفون، جی-20 سطح مقطع راداری کمتری دارد (از روبرو)، اما عملکرد آن بسیار بدتر است. موشکهای هوا به هوای چینی نیز رقیبی برای جدیدترین موشکهای هوا به هوای آمریکایی همچون AIM-120D آمرام (AMRAAM) و صد البته موشک فوق العاده متیئور (Meteor) ساخت اروپا نیستند. البته از حق نگذریم چین در زمینه موشکهای هوا به هوا گامهای موثری برداشته و موشکهای فوق العاده پرسرعتی را آزمایش کرده است. کارشناسان معتقدند تا چند سال دیگر چین میتواند در زمینه موشکهای هوا به هوا فاصله خود با رقبایش را کمتر کند.
اما جنگنده چینی J-20 چگونه میخواهد در برابر F-22 که قدرتمندترین جنگنده برتری هوایی ساخته شده است مقاومت کند؟ F-22 در تمامی زمینهها به جز برد رزمی از جی-20 برتر است؛ زیرا جی-20 هواپیمایی بزرگتر است و سوخت بیشتری حمل میکند. البته این حرف نباید بدان معنا تلقی شود که J-20 هواپیمایی به درد نخور است. در هر صورت این جنگنده جهشی بزرگ در توانمندی هوایی چین است و میتواند یک خطر بالقوه برای نیروی هوایی آمریکا در زمینه رهگیری هوایی و حملات عمقی باشد. اما در وظیفه اصلی ادعایی برای آن مبنی بر انجام ماموریت برتری هوایی و شکست دادن قدرتمندترین جنگندههای غربی شدیدا تردید وارد است و به احتمال بسیار زیاد رقبای آمریکایی و اروپایی بی آنکه زحمت زیادی بکشند بتوانند جنگنده چینی J-20 را در یک نبرد هوایی مغلوب کنند.
وردار این تیتر مزخرفو تا کسی بهت نخندیده. جی۲۰ شاید جلوی اف۲۲ حرفی برا گفتن نداشته باشه اما در برابر نسل چهار پلاس ها و نسل چهار ها صد در صد برتره حتی چین بعضی از فناوری هاش رو با سرقت فناوری های اف۳۵ بدست اورده اونوقت میگی حریف جنگنده های ۵۰ سال پیش نمیشه؟حالت خوبه ناموسا؟ موتور این جنگنده هم در اول کار موتور روسی استفاده میکرد (فکر کنم موتور سوخو۳۰ بود یا سوخو۳۵) اما در ادامه از نمونه مهندسی معکوس شده موتور روسی استفاده کرد که هم قدرت بیشتر و هم عمر بیشتری نسبت به موتور روسی داره. درسته موتورش در حد موتور اف ۲۲ و اف۳۵ نیست اما صد در صد از موتور های تایفون بهتره. در ضمن در نبرد هوایی قدرت رادار و کشف غیر فعال و رادارگریزی و موشک های هوا به هوا حرف اول را میزنند که جی ۲۰ از هر نظر بهتر از نسل چهار های غربی است اما در برابر اف ۲۲ حرفی برای گفتن ندارد در برابر اف۳۵ هم معلوم نیست ولی احتمالا از اف ۳۵ ضعیفتر باشه. در بحث موشک هوا به هوا هم برو تو اینترنت یکم درباره موشک های هوا به هوای چین بخون بعد مقاله بزار عزیز من.
در ضمن همین چند وقت پیش یکی از فرماندهان امریکایی نیروی دریایی گفته بود جی ۲۰ ها در برابر اف۳۵ با قدرت ظاهر شدند اونوقت شماها میای میگی در برابر جنگنده های ۵۰ سال پیش حرفی برای گفتن نداره؟؟؟ خدایا شکرت
باید با واقعیت کنار اومد و اون اینکه صنعت امریکا از هر نظر بخصوص هوافضا سالها با رقیب دیرینه اش روسیه فاصله گرفته حال اینکه چین اکثر تکنولوژی هاش کپی از رو دست روس هاست و محصولات چینی در هیچ صنعتی قابل مقایسه با امریکا نیست
ودر آخر با تمام این قضایا ای کاش ماهم همین اندازه پیشرفت کرده بودیم
سلام
واقعا لازم نبود همچین مطلبی در زمینه ی نظامی که یک حرفه پیچیده و تخصصی است را ترجمه کنید
مطلبی که از تیترش هم مشخص است هدفش چه است
حداقل که میخواستید این کار را کنید از دو سه نفر که حداقل میتونن با دیدن تصویر یک جنگنده اسم آن را بگویند صحبت میکردید تا دیگه لازم نباشه همچین مطلب غیر واقعی و پروپاگاندا مانند را منتشر کنید یا اینکه داخل چند تا انجمن نظامی عضو میشدید تا اطلاعاتتون افزایش پیدا کنه
این مطلب هیچ مطلب علمی برای حرفاش که خیلی هم احمقانه هست نداشت
j-20 سومین جنگنده نسل پنجم بعد از f-22 و f-35 است که به تولید انبوه رسیده است این جنگنده اگرچه ممکن در زمینه سطح مقطع راداری به خوبی f-22 نباشد اما در نزدیکی f-35 قرار دارد و نسبت به f-35 برتری های زیادی مثلا دهلیز داخلی بزرگتری دارد که باعث میشود تسلیحات بیشتری حمل کند
همچنین در تمام جنگنده های نسل پنجم سطح مقطع راداریشان از اطراف و پشت بسیار بیشتر از روبرو است و این فقط در مورد j-20 نیست بلکه در مورد f-22و f-35 نیست درست است
در مورد موتور هم اگرچه چینی ها هنوز فاصله زیادی با آمریکایی ها دارند اما مشکلشون را با مهندسی معکوس موتور جنگنده سوخو 35 به طور موقت حل کرده اند به طوری که موتوری که ساخته اند حتی از موتور جنگنده روسی نیز طول عمر بیشتری داشت که نشان از استفاده از مواد با کیفیت تر و متالوژی خاصی است اگرچه هنوز به طول عمر جنگنده های نسل پنجم آمریکایی نرسیده است
در کل اگرچه ممکن است جنگنده j20 به خوبی جنگنده f22 نباشد و حتی از f35 هم ضعیف باشد اما بر تمامی جنگنده های نسل چهار و یا نسل چهار و نیم برتر است
در ضمن چین الان جنگنده j-31 را هم داره میسازه که بسیار برتر از جنگنده j -20 است
برای من واقعا جای تعجبه که افرادی که هیچ اطلاعی در زمینه نظامی ندارند آمده اند و زیر این مطلب نظر داده اند چون اگر واقعا اطلاعی داشتند این نظرات پوچ که فاقد مدرک و دلیل علمی است را نمینوشتند
یکی از دلایل عقب افتادگی کشور ما همین است که در مورد مطالبی که اطلاعی نداریم اظهار نظر میکنیم
موفق باشید
با سلام
این مطلب برای بخش نظامی سایت هست که طرفداران زیادی هم داره. بنده و دیگر عضو تیم جنگ افزار سالهاست عضو چنین گروههایی هستیم و از قدیم توی کار تحریر مقالات نظامی هستیم.
برای سطح مقطع راداری واقعا نمیتونید بگید نزدیک به اف35 هست. چون چینیا اطلاعاتی برای مقایسه ندادن.
جنگنده ای مثل اف22 از روبرو سطح مقطع راداریش بسیار کمتر زاوایای دیگه هست،ولی از زوایای دیگه هم باز بسیار کمه،در حالی که برای جی20 از زوایای دیگه سطح مقطع راداری اندازه یک جنگنده غیر پنهانکار مثل یک جنگنده نسل 4 هست.
مشکل موتور قرار بود با موتور ws-20 حل بشه که گویا اون موتور هم کارایی مورد انتظارو نداره. هنوز خود روسا هم برای موتور پک فا مشکل دارن و اینکه چین هم چنین مشکلی داشته باشه چندان عجیب نیست.
مورد دیگر اینکه جی31 جنگنده ای برای صادرات هست و نسبت به جی-20 برتر نیست!
و کاملا درست فرمودید، یکی از دلایل عقب افتادگی همین اظهار نظر درباره مطالبی هست که اطلاعی ندارن!
در مورد برتری j 20 بر j31 حق با شماست و من اشتباه کرده ام
این چینى ها فقط ادعاشون میشه هیچ پوخى نیستن!
کاملا مشخصه
یعنی اینقدر عقب افتاده س