با وجود کاوشها و پژوهشهای فراوان انجامشده در مورد سیاره سرخ، تا به امروز هیچ نمونهای از خاک مریخ به زمین نرسیده است؛ با این حال سازمان فضایی آمریکا، ناسا (NASA) به همراه آژانس فضایی اروپا (ESA) به تازگی صحبتهایی در مورد عملی کردن این ایده شگفتانگیز مطرح کردهاند.
به تازگی خبر رسیده که سازمان فضایی ناسا (NASA) و آژانس فضایی اروپا (ESA) نامهای را در مورد آوردن نمونه خاک مریخ به زمین امضا کردهاند.
در طول سالهای گذشته ماموریتهای مختلفی در مورد کاوش سیاره چهارم منظومه شمسی عملی شده که اطلاعات فوقالعاده ارزشمندی را در مورد جرم آسمانی همسایه ما در اختیار دانشمندان قرار داده است؛ با این وجود تا به امروز هیچ نمونهای از خاک مریخ به صورت مستقیم به دست زمینیان نرسیده، اما انتظار میرود که در صورت امکان چنین ایدهای به حقیقت بپیوندد.
البته همانطور که کارشناسان اعلام کردهاند، امضا نامه مورد نظر به این معنا نیست که ماموریت انجام این کار مطمئنا عملی میشود و اقدام اخیر دو سازمان فضایی ناسا و ESA به عنوان یکی از اولین قدمها برای تهیه نمونه خاک سطح مریخ است؛ پس از این مرحله باید تحقیقات لازم و برآوردهای مختلف انجام شود و به این سوال بزرگ که آیا انجام چنین ماموریتی ارزش صرف وقت و انرژی لازم را دارد یا نه، پاسخ داده شود.
جزئیات ماموریت جمعآوری خاک مریخ
اگر قرار باشد که کاوشگری از سطح سیاره سرخ نمونه جمع کند، پروژه مورد نظر باید در سه مرحله انجام شود؛ فاز اول به آمادهسازی تجهیزات و زیرساخت لازم برای تهیه نمونه مربوط است که با توجه به برنامهریزی دقیق ناسا و سازمان فضایی اروپا در گذشته، در این مرحله مشکل خاصی به وجود نخواهد آمد؛ مریخ نورد 2020 ناسا به گونهای طراحی شده که توانایی جمعآوری خاک مریخ را داشته باشد و از طرف دیگر در کاوشگر ExoMars دانشمندان اروپایی که در سال 2021 به مریخ میرود هم وسایل لازم برای این کار تعبیه شده است.
مرحله دوم به رساندن نمونهها به مدار مریخ مربوط میشود که بر اساس اطلاعات منتشرشده از سوی کارشناسان ESA، باید به کمک یک کاوشگر که توانایی رساندن محمولهها به خارج از جو سیاره را دارد، انجام شود؛ گفته شده که تجهیزات این فاز هنوز طراحی نشدهاند، اما کاوشگر مورد نظر باید بهگونهای ساخته شود که پس از فرود در نزدیکی مریخ نوردهای دو آژانس فضایی، نمونههای تهیهشده توسط این تجهیزات را جمعآوری کرده و برای اولین بار در تاریخ، ماموریت پرتاب موشک از سطح مریخ را انجام دهد.
در مرحله آخر هم باید یک فضاپیما به مدار مریخ رسیده و کاوشگر مرحله دوم را به زمین برگرداند؛ پس از رسیدن نمونهها به سیاره ما، وسایل مورد نظر قبل از هر چیز قرنطینه میشوند و بعد انجام اقدامات لازم در شرایط مورد نظر، نمونهها به دست دانشمندان میرسند.
البته باید در نظر داشته باشیم که چنین پروژهای به فاکتورهای مختلف وابسته است و همانطور که اشاره شد، حتی این احتمال وجود دارد که انجام آن از نظر ارزش علمی مورد تایید کارشناسان قرار نگیرد.
با این وجود اعلام شده که تا سال 2019 خبرهای بیشتری در مورد ماموریت جمعآوری نمونه سطح مریخ منتشر میشود و از آنجایی که تا فرستادن انسان به این جرم آسمانی شگفتانگیز فاصله زمانی نسبتا زیادی وجود دارد، بسیاری از علاقهمندان امیدوارند که از این طریق، در آینده نزدیک بخش کوچکی از مریخ در اختیار زمینیان قرار بگیرد.