ماینینگ با کامپیوتر و سیستم خانگی، گوشی یا سرور مجازی ؛ آیا ممکن است؟

ماینینگ با کامپیوتر و سیستم خانگی، گوشی یا سرور مجازی، احتمالا به ذهن افراد زیادی خطور کرده است. اما آیا استخراج بیت کوین یا دیگر پول‌های دیجیتالی با موبایل یا کامپیوتر‌های عادی امکان‌پذیر است؟

روزگاری نه چندان دور، هر کاربری می‌توانست با سیستم کامپیوتری دسکتاپ یا لپ تاپ خود اقدام به استخراج بیت کوین کرده و پول به جیب بزند، اما امروز این کار دیگر امکان‌پذیر نیست. در حال حاضر، ماینینگ با کامپیوتر یا گوشی در عمل جز ضرر هیچ نتیجه دیگری نخواهد داشت. به عبارتی ماین کردن با کامپیوتر یا گوشی هوشمند تنها عمر این دستگاه‌های الکترونیکی را کاهش می‌دهد، بدون این که پول قابل توجهی نصیب کاربر شود.

ماینینگ با کامپیوتر در اولین سال‌های ظهور بیت کوین

در اولین سال‌های ظهور ارزهای دیجیتال در ادامه معرفی تکنولوژی بلاک چین، کاربران قادر بودند با استفاده از کامپیوترهای خانگی دسکتاپ یا حتی لپ تاپ خود اقدام به ماین کردن آن‌ها کنند. در آن سال‌ها، نرم افزارهای مخصوص ماینینگ بیت کوین یا دیگر ارزهای الکترونیکی، از توان پردازشی پردازنده اصلی (سی پی یو) دستگاه استفاده می‌کردند.

با گذر زمان، نرخ هش در شبکه پول‌های دیجیتالی مخصوصا بیت کوین بالا رفت، به طوری که پردازنده‌های اصلی دیگر جوابگوی تحلیل مسائل پیچیده مربوط به الگوریتم‌های بلاک چین نبودند. این موضوع سبب شد تا کاربران به استفاده از پردازشگرهای گرافیکی (کارت گرافیک مجزا) رو بیاورند. در این روش، بار پردازشی مربوط به نرم افزارهای ماینینگ، به جای CPU، روی دوش GPU سوار بود. در این زمان همچنان قادر به ماینینگ با کامپیوتر بودیم.

این ترفند کاربران سبب شد آن دسته از افرادی که هنوز به منظور ماینینگ با کامپیوتر متکی به پردازنده اصلی (CPU) بودند، از گردونه رقابت حذف شوند. اکنون در زمان استفاده از نرم افزارهای استخراج بیت کوین یا اغلب پول‌های رمزنگاری شده روی سیستم‌های کامپیوتری دسکتاپ یا لپ تاپ، به طور پیش‌فرض، بار پردازشی روی پردازشگر گرافیکی سوار است.

همانطور که می‌دانید، توان پردازشی یک کارت گرافیک در مقایسه با یک پردازنده عادی، صدها یا شاید هزاران برابر بیشتر است. به عنوان نمونه، یک سی پی یو قادر است در هر کلاک، چهار دستورالعمل 32 بیتی را اجرا کند، اما این میزان برای یک پردازشگر گرافیکی عادی در همان سطح به سه هزار و دویست دستورالعمل 32 بیتی به ازای هر کلاک افزایش پیدا می‌کند!

به مرور زمان نرخ هش در شبکه‌ پول‌های دیجیتالی باز هم بالا رفت. از طرفی کاربران، به ساخت ریگ ماینینگ با استفاده از چند کارت گرافیک بسیار قدرتمند رو آوردند. به همین دلیل استخراج با استفاده از کارت‌های گرافیک عادی نیز رفته رفته تبدیل به عملی ناکارآمد شد. به همین دلیل از سال 2013، رفته رفته اولین ASICهای مخصوص ماینینگ ساخته شدند. بهینگی یک ASIC مخصوص ماین کردن پول دیجیتال، به اندازه‌ای بالا است که استفاده از پردازشگرهای گرافیکی را تبدیل به ایده‌ای کاملا غیر منطقی می‌کند. به طور واضح، در بحث ماینینگ، پردازنده‌های عادی قابل قیاس با یک ASIC نیستند.

در حال حاضر، برای ماین کردن بیت کوین یا سایر ارزهای دیجیتالی محبوب، نیازمند خرید یک ASIC مخصوص این کار هستید. در حالت کلی، منظور از ASIC سیستم کامپیوتری است که به منظور انجام عملی مشخص بهینه‌سازی شده است، به جای این که همچون کامپیوترهای دسکتاپ یا لپ تاپ، همه منظوره باشد. نیاز به در اختیار داشتن سخت افزارهایی بسیار قدرتمند برای ماین کردن بیت کوین به اندازه‌ای افزایش پیدا کرد که امروز حتی با خرید یک یا چند ASIC گران قیمت نیز درآمد چندان زیادی نخواهید داشت. اما چه چیزی باعث شد تا امروز دیگر ماینینگ با کامپیوتر خانگی امکان‌پذیر نباشد؟

جواب این پاسخ به یکی از ابتدایی‌ترین مفاهیم بیت کوین به عنوان محبوب‌ترین ارز دیجیتالی مربوط می‌شود. هر چه محبوبیت این پول بیشتر شده و افراد بیشتری به خرید و فروش و مخصوصا استخراج آن رو می‌آورند، بیت کوین ماینینگ دشوارتر می‌شود. به این ترتیب افزایش تعداد کاربران استخراج‌کننده آن، سبب کاهش ارزش این پول نخواهد شد.

بیت کوین چگونه استخراج می‌شود؟

بیت کوین همانند دیگر پول‌های دیجیتالی متداول امروز، مبتنی بر فناوری بلاک چین است. نام این فناوری به خوبی آن را تشریح می‌کند؛ بلاک چین زنجیره‌ای از بلاک‌های متصل به یکدیگر است. در دنیای بیت کوین، این بلاک‌ها به عنوان دفترچه‌هایی برای (یادداشت) تراکنش‌ها به شمار می‌روند. به این ترتیب از قانونی و مشروع بودن جابه‌جایی پول‌ها اطمینان حاصل خواهد شد. همه تراکنش‌هایی که در بستر شبکه یک پول دیجیتالی انجام می‌شوند، روی فایلی به نام بلاک چین نوشته شده و نسخه‌ای از آن در تمامی نودهای شبکه قرار می‌گیرد.

در شبکه‌های بانکی عادی، یک کامپیوتر به عنوان هسته شبکه (سرور) وجود دارد. کاربران این شبکه، مجبور به اعتماد به سرور هستند، هر چند ممکن است دور از چشم آن‌ها، اتفاقاتی درونش رخ داده و یک سری جابه‌جایی صورت بگیرد. در شبکه مربوط به بیت کوین یا دیگر ارزهای الکترونیک، اعتماد شما به جای افراد، به یک سری مسائل ریاضی است.

حل مسائل ریاضی نام برده نیازمند در اختیار داشتن منابع پردازشی و محاسباتی است. به همین دلیل ماینینگ ریگ شما به طور دائمی مشغول حل مسائل ریاضی است. این مسائل ریاضی به صورت عمدی پیچیده طراحی شده‌اند، به طوری که امکان حل کردن آن‌ها به صورت مستقیم وجود نداشته و بر اساس تکنیک‌های سعی و خطا حل می‌شوند. کاربری که به ماینینگ با کامپیوتر یا در کل ریگ ماینینگ می‌پردازد، توان پردازشی آن را به حفاظت و صیانت از شبکه بیت کوین یا پول دیجیتالی مشغول فعالیت در شبکه آن اختصاص داده است. به همین دلیل به عنوان پاداش، کمی از آن پول را دریافت می‌کند. اکنون این کاربر بیت کوین استخراج یا ماین کرده است. این عمل را می‌توان مشابه فرآیند بیل و کلنگ زدن به زمین (ماینینگ – Mining) برای یافتن طلا دانست!

ماینینگ با کامپیوتر ؛ آری یا خیر؟

بسته به هدف کاربر، ماینینگ با کامپیوتر و در کل سیستم دسکتاپ یا لپ تاپ خانگی، شدنی و هم نشدنی است. ماینینگ با کامپیوتر تنها برای کاربری جوابگو است که هدفش از ورود به دنیای ارزهای دیجیتال، تفریح و سرگرمی است. البته این تفریح رایگان نبوده و ممکن است هزینه بسیار زیادی روی دست وی بگذارد! به عبارتی ماینینگ با کامپیوتر خانگی نه تنها ایده‌ای اقتصادی و سودآور نیست، بلکه به ضرر و زیان نیز ختم خواهد شد.

دو علت برای ضررده بودن ماینینگ با کامپیوتر دسکتاپ یا لپ تاپ وجود دارد. اولین مشکل، کاهش عمر سیستم به خاطر فشار زیاد روی آن است. همانطور که گفتیم، استخراج بیت کوین یا هر پول دیجیتالی دیگر نیازمند حل مسائل ریاضی پیچیده‌ای بوده و به همین دلیل بار پردازشی بسیار سنگینی روی دوش پردازنده و پردازشگر گرافیکی قرار می‌گیرد. از طرفی برای ماینینگ، سیستم کامپیوتری را باید به صورت شبانه‌روزی در هر هفت روز هفته روشن نگه دارید. فشار مداوم و زیاد، به صورت پلکانی از عمر سیستم می‌کاهد. علت دوم، افزایش مصرف برق بدون سودآوری است.

در نتیجه ماینینگ با کامپیوتر صرفا جنبه تفریحی داشته و هرگز اید‌ه‌ای اقتصادی نیست. در حال حاضر، فقط با در اختیار داشتن یک ASIC مخصوص استخراج ارزهای دیجیتال همچون مدل‌های مختلف انت ماینر می‌توانید به سودآوری برسید. اگرچه میزان مصرف برق دستگاه های ماینینگ نیز بالا است، اما در عوض آن‌ها برای این کار بهینه‌سازی شده و با وجود بالا بردن مبلغ قبض برق، سودآوری خوبی به ارمغان می‌آورند.

ایده بدتر از استخراج بیت کوین با کامپیوتر دسکتاپ یا لپ تاپ خانگی، ماینینگ با گوشی است. نرم افزارهایی همچون MobileMiner برای آی او اس و اندروید توسعه پیدا کرده و کاربران به خیال به جیب زدن پول زیاد، اقدام به نصب آن‌ها می‌کنند، در حالی که در توهم به سر می‌برند! بررسی‌ها نشان می‌دهد اگر روی یک گوشی هوشمند پرچمدار و بسیار قدرتمند، مجهز به بهترین تراشه‌های موبایل موجود، اقدام به استخراج بیت کوین کنید، در هر ماه، کمتر از 20 دلار نصیبتان خواهد شد. این پول در حالی کسب می‌شود که نرم افزار ماینینگ مورد نظر را به صورت 24 ساعته روی گوشی هوشمند خود در حالت اجرا نگه دارید. کسب 20 دلار در هر ماه، بهتر از هیچ به نظر می‌رسد، اما مشکل اینجاست که فشار بسیار بالا روی تراشه دستگاه، سبب خواهد شد گوشی پرچمدار چند صد دلاری شما طی کمتر از دو الی سه ماه روانه سطل زباله شود.

درباره ماینینگ با سرور مجازی نیز وضعیت یکسان است. یک سری دیگر از کاربران دارای ایده‌های اقتصادی، اقدام به نصب برنامه‌های ماین کردن بیت کوین روی سرورهای مجازی می‌کنند تا در عین جلوگیری از وارد شدن فشار روی سیستم کامپیوتری خود، از زمان‌های بیکاری سرور مجازی حداکثر بهره را برده و پولی به جیب بزنند. یک سرور مجازی، در بهترین حالت دارای مشخصات فنی پایین‌تری در مقایسه با کامپیوتر دسکتاپ و مخصوصا لپ تاپ شما است، به همین دلیل عملا هیچ سودی از این کار به دست نخواهید آورد.