بازی با نوزاد امواج مغزی شما و فرزندتان را هماهنگ می‌کند!

بازی با نوزاد یکی از زیباترین کارهایی است که پدر و مادرها از آن لذت می‌برند و در آن زمان است که والدین حس می‌کنند که با فرزند خود ارتباط عمیقی گرفته‌اند؛ در همین رابطه محققان اعلام کرده‌اند که این ارتباط در سطح امواج مغزی هم رخ می‌دهد.

در زمان بازی با نوزاد پدر و مادرها احساس ارتباطی قوی و عاطفی با فرزند خود را دارند و گفته شده که در این زمان، شادی و لذتی در والدین به وجود می‌آید که مشابه آن در کمتر رویدادی دیده می‌شود. با این حال محققان در تایید رابطه به وجود آمده اعلام کرده‌اند که امواج مغزی ما و نوزادان در چنین اتفاقی با یکدیگر هماهنگ می‌شود. در ادامه با ما همراه باشید تا نتایج این تحقیقات را مورد بررسی قرار دهیم.

سینک شدن امواج مغزی در هنگام بازی با نوزاد

دانشمندان آزمایشگاه نوزادان پرینستون آمریکا در جریان تحقیقاتی جدید فعالیت‌های مغزی 18 نوزاد بین 10 تا 15 ماهه را که با آزمایش‌کنندگان بزرگ‌سال در ارتباط بودند، مورد بررسی قرار داده‌اند و نتایج جالب توجهی از این تحقیقات به دست آمد؛ الیس پیازا (Elise Piazza)، روانشناس شناختی دانشگاه پرینستون در این رابطه می‌گوید که تحقیقات پیشین از سینک شدن امواج مغزی بزرگ‌سالان در هنگام تماشای فیلم یا گوش دادن به داستان خبر می‌دادند، اما تا به امروز اطلاعات زیادی در مورد شکل‌گیری امواج مغزی در نوزادان و شروع همگام‌سازی عصبی در آن‌ها وجود نداشت.

پیازا می‌گوید که همگام شدن امواج مغزی بزرگ‌سالان و نوزادان، به سینک شدن فعالیت‌های مغزی انسان‌ها با انتقال پیام‌های عصبی عجیب و غریب ارتباطی ندارد و می‌توان گفت که اتفاق رخ داده مربوط به الگوهایی هماهنگ است که پاسخ قسمت‌های مختلف مغز را به محرک‌های گوناگون تحت کنترل می‌گیرند.

چنین محرک‌هایی معمولا از سایر قسمت‌های مغز خود شخص به وجود می‌آیند، اما رفتار سایر افراد هم باعث ایجاد این محرک‌ها می‌شود و روی پاسخ ما به اتفاقات و پردازش اطلاعات تاثیر می‌گذارد. از طرف دیگر کارها و فعالیت‌های ما هم بر روی پاسخ‌ها و فعالیت‌های مغزی طرف مقابل تاثیر می‌گذارد و پس از گذشت مدت ‌زمانی کوتاه، امواج مغزی دو یا چند فرد مرتبط با هم سینک می‌شوند.

ثبت چنین همگام‌سازی در مغز افراد بزرگ‌سال کار چندان دشواری نیست و از آنجایی که چنین سینک شدنی نیاز به مصرف انرژی زیادی دارد، می‌توان با اندازه‌گیری اکسیژن آزاد شده از خون در قسمت‌های مختلف مغز، مشخص کرد که آیا دو فرد در هنگام تعامل خود با هم سینک شده‌اند یا خیر؟

با این وجود اندازه‌گیری درخشش مادون قرمز مغز کودکان و نوزادان به هنگام آزاد شدن اکسیژن در قسمت‌های مختلف مرکز سیستم عصبی آن‌ها کار دشواری است و گفته شده که در همین تحقیق، از بین 18 نوزاد مورد آزمایش 15 کودک بیش از اندازه در جای خود تکان می‌خوردند و 3 نوزاد هم از پوشیدن وسایل اندازه‌گیری امواج مغزی خودداری می‌کردند!

با این حال، پیازا و همکارانش موفق شدند که هر 18 نوزاد را در فعالیت‌های ساده‌ای مثل خواندن داستان‌های بچه‌گانه و یا بازی‌های مخصوص نوزادان مورد آزمایش قرار دهند و سینک شدن امواج مغزی با شخص آزمایش‌کننده را به هنگام این فعالیت‌ها، تایید کنند. برای مطمئن شدن از نتایج هم تست‌های دیگری انجام شد که در آن‌ها آزمایش‌کننده بدون توجه به نوزاد، مشغول انجام فعالیت‌های دیگری بود که ارتباطی به کودک نداشت.

این آزمایش با آنالیز قسمت‌هایی از مغز که مربوط به پردازش زبان، پیش‌بینی کردن وقایع و درک جنبه‌های مختلف شرایط است، نشان داد که در هنگام بازی با نوزاد از لحاظ امواج مغزی همان اتفاقی رخ می‌دهد که در مغز بزرگ‌سالان در هنگام تماشای فیلم و یا تعامل با یکدیگر، شاهد آن هستیم. پیازا می‌گوید که شرط ایجاد این همگام‌سازی در قسمت‌هایی از مغز دو انسان که به پردازش پیشرفته اطلاعات مربوط است،‌ ارتباط داشتن دو طرف با یکدیگر بوده و در چنین شرایطی چرخه بازخورد مغزی بین کودک و بزرگ‌سال درست مثل چرخه مشابه در افراد بالغ است.

پیازا می‌گوید که به هنگام بازی با نوزاد مغز پدر یا مادر پیش‌بینی می‌کند که چه زمانی کودک می‌خندد و به صورت متقابل هم نوزاد می‌تواند تشخیص دهد که بزرگ‌سال چه موقع قصد دارد که صحبت کند. از طرف دیگر مغز هردو طرف این ارتباط حرکات چشم هماهنگی دارند و به صورت سینک شده به اسباب‌بازی‌ها یا چیزهای دیگر توجه می‌کنند. به این ترتیب مغز نوزاد و فرد بالغ به صورت پویا بر یکدیگر تاثیر می‌گذارند.

کیسی لی ویلیامز (Casey Lew-Williams)، روانشناس دیگری که در این تحقیقات با پیازا همکاری کرده بود، می‌گوید که نتایج تیم او یک سورپرایز دیگر را هم به همراه داشت؛ در حالی که فعالیت‌های پیشرفته‌ای در قسمت قشر جلویی مغز نوزادان ثبت شد، محققان می‌دادند که این بخش از مغز انسان در اوایل سال‌های زندگی هنوز به صورت کامل توسعه نیافته است.

این نتایج نشان می‌دهند که نوزادان تنها به صورت منفعلانه اطلاعات را پردازش نمی‌کنند؛ بنابراین جای تعجب دارد که نوزادی با قشر جلویی توسعه نیافته بتواند فعالیت مغزی سریع‌تری نسبت به بزرگ‌سال داشته باشد و در بسیاری از موارد تعامل با فرد بالغ را هدایت کند. به این ترتیب می‌توان گفت که از سنین پایین، انسان‌ها اطرافیان خود را برای یادگرفتن مسائل مختلف هدایت می‌کنند و نقش آن‌ها تنها دریافت و پردازش اطلاعات اطراف نیست.

مقاله پیازا و همکارانش در ژورنال “Psychological Science” به چاپ رسیده است.