فرود بر ماه یکی از شگفتانگیزترین دستاوردهای تاریخ بشر است که بیش از 50 سال پیش، در جریان آن اولین انسانها موفق به پا گذاشتن بر روی قمر سیاره ما شدند. با این وجود در ادامه قصد داریم بپرسیم که اگر این دستاورد عملی نمیشد، اکنون در چه شرایطی بودیم؟
فرود بر ماه در تاریخ 20 جولای سال 1969 اتفاق افتاد. در جریان این دستاورد عظیم دو فضانورد آمریکایی به نامهای باز آلدرین و نیل آرمسترانگ موفق شدند تا به عنوان اولین انسانهای تاریخ بر روی قمر سیاره زمین پا گذارند و همزمان با پیروز کردن کشور خود در رقابتهای فضایی جنگ سرد، جهشی بزرگ را برای پیشرفت علم و تکنولوژی بشریت امکانپذیر کنند.
با این وجود سوال جالبتوجهی که در ادامه به آن میپردازیم این است که اگر چنین اتفاقی هرگز رخ نمیداد، الان در چه شرایطی بودیم و علم و فناوری بشریت اکنون در چه حالتی به سر میبرد. در حالی که تاریخدانها علاقه چندانی به تئوریهایی این چنینی ندارند و بدون وجود دادههای کافی، پیدا کردن جواب سوالاتی از این دست را فوقالعاده دشوار میدانند، برای یافتن پاسخ به سراغ تعدادی از کارشناسان و صاحبنظران از جمله راجر لانیوس (Roger Launius)، تاریخنگار ناسا رفتهایم.
اگر فرود بر ماه رخ نمیداد
لانیوس در ابتدا سوالات بسیاری را مطرح کرد؛ او پرسید که «در چنین شرایطی هیچ ابرقدرتی وارد رقابت فضایی نشده بود؟» یا «آمریکا در رقابت موجود شکست خورده یا کنارهگیری میکرد؟» لانیوس اول از همه تاریخی خیالی را ترسیم میکند که در آن آمریکا و شوروی بر سر نشان دادن برتری خود در حوزه علم و تکنولوژی رقابت فضایی را به راه نمیانداختند.
پیش از هر چیز باید مدنظر داشته باشیم که اگر دوایت آیزنهاور (Dwight Eisenhower)، سی و چهارمین رئیس جمهور آمریکا در اوایل دهه 60 میلاد در قدرت میبود، پاسخ ایالات متحده در موفقیت شوروی برای فرستادن اولین انسان به خارج از جو زمین متفاوت میبود. در حالی که سازمان فضایی ناسا در دوره ریاست آیزنهاور تاسیس شده بود، این رئیس جمهور در دهه 60 به شدت با بودجههای صرف شده توسط جان اف کندی، رئیس جمهور بعدی آمریکا، برای دستاوردهای فضایی مخالفت میکرد.
به این ترتیب میتوان گفت که اگر آیزنهاور در سال 1961 از کاخ سفید نمیرفت، رقابت با شوروی در آن زمان در حوزه فضایی پیشرفت چندانی نمیکرد، ناسا در ماموریت آپولو 11 موفق به فرود بر ماه نمیشد و در عوض، هزینههای صرف شده برای تقویت توان نظامی ایالات متحده در جنگ سرد خرج میشد.
حال سناریو دیگری را در نظر میگیرم که آمریکا در اواسط رقابت عقبنشینی میکرد. یکی از نظرسنجیهای مهم انجام شده در دهه 60 نشان داد که خود مردم ایالات متحده هم معتقد بودند که شوروی در رقابت فضایی موجود از آمریکا جلو است، اما با فرستادن اولین آمریکاییها به خارج از جو زمین در اواسط این دهه، نظر عموم مردم تغییر کرد و امیدها برای موفقیت ناسا افزایش یافت.
این در حالی است که موفقیت در فرستادن انسان به بیرون از اتمسفر ممکن بود برای کسی غیر از جان اف کندی و جانشینش کافی باشد و لانیوس میگوید که ممکن بود در چنین موقعیتی هر شخص دیگری از رقابت کنارهگیری کند.
جان اف کندی قبل از ترورش در سال 1963 گفته بود که ایالات متحده باید قبل از پایان این دهه بر روی ماه قدم بگذارد و اگر لیندون جانسون (Lyndon Johnson)، جانشین کندی به خواستههای این رئیس جمهور ترور شده احترام نمیگذاشت، اکنون شاهد وقایع تاریخی دیگری در رابطه با فرود بر ماه بودیم.
گفته شده که پروژه آپولو برای فرستان انسان به ماه در شدیدترین حالت 5.3 درصد از بودجه فدرال، معادل 104 میلیارد دلار امروزی را به خود اختصاص داده بود و وقتی در نظر میگیرم که بودجه سازمان ناسا در سال 2018 تنها 20 میلیارد دلار بوده، در نظر داشتن گزینه توقف تلاشها برای رسیدن به قمر زمین آنقدرها هم دور از ذهن نبوده است.
خود جانسون هم در آن زمان بیشتر درگیر پروژه ریشهکن کردن فقر در آمریکا بود و این احتمال وجود داشت که در بیانیهای اعلام شود که پروژههای آپولو به دهه 80 میلادی موکول خواهند شد و به این ترتیب ممکن بود که عقب انداختن تلاشها باعث شود که هیچ وقت انسان بر روی ماه پا نگذارد.
رقابت سخت
احتمال وقوع سناریو آخر و وضعیتی که آمریکا در این رقابت شکست میخورد از همه کمتر است. به گفته لانیوس شوروی هم پروژههایی برای ارسال انسان به ماه را در دست اقدام داشت، اما مقامات اطلاعاتی آمریکا و بسیاری دیگر از صاحبنظران میدانستند که این پروژهها به جایی نمیرسند. گفته شده که تا سال 1974 و مدتها پس از فرود بر ماه توسط فضانوردان ناسا، راکتهای شوروی همچنان در رسیدن به قمر زمین مشکل داشتند.
وقتی که جنگ سرد تمام شد، یکی از دانشمندان شوروی سابق که با لانیوس همکاری میکرد اعتراف کرده بود که ناامیدی دانشمندان روس برای ساخت موفقیتآمیز موشک مناسبی برای رفتن به ماه، به حدی بود که تصور میشد آمریکاییها در ساخت راکت آپولو 11 در دهه 60 شانس آوردهاند! اما وقتی ماموریت آپولو 12 هم با موفقیت فضانوردان را به ماه برد، روسها فهمیدند که موفقیت ناسا شانسی نبوده است.
آپولو 12 برای دقت به کار رفته در فرود معروف بود و گفته شده که وقتی دانشمندان شوروی محل فرود این پروژه را در چند صد متری یکی از فضاپیماهای موجود بر این قمر دیدند، امید آنها برای انجام کاری مشابه کاملا از بین رفت.
تراژدی در فضا
یک حالت دیگر که توجه ما را به خود جلب میکند این است که در یک اتفاق مرگآور، فضانوردان در مسیر رسیدن به ماه و یا بر روی این جرم آسمانی کشته میشدند. لانیوس معتقد است که چنین اتفاقی با وجود عقب انداخت پروژهها، هرگز تلاشها را متوقف نمیکرد. نمونه مشابه در ماموریت آپولو 1 رخ داد که سه نفر از اعضای پروژه ناسا در هنگام تمرین ماموریت فضایی خود بر روی زمین، به دلیل آتشسوزی کشته شدند. این اتفاق نه تنها ماموریتهای آپولو را به تعویق نیانداخت، بلکه فضانوردان را در راه خود مصممتر کرد.
با این تفاسیر اگر به هر دلیلی فرود بر ماه هرگز اتفاق نمیافتاد، علم و تکنولوژی امروز به چه شکلی درمیآمد؟ لانیوس میگوید که تفاوت بسیار فاحش و عمدهای در پیشرفتهای تکنولوژی و وضعیت رفاهی مردم جهان در حال حاضر رخ نمیداد، اما ممکن بود که در آن حالت توسعه صنایع هوافضای آمریکا به حد کنونی نمیرسید. با این حال نمیتوان دقیقا مشخص کرد که چه اتفاقاتی در چنین شرایطی رخ میدادند.
لانیوس در مقالهای نوشته است که اهداف سازمان فضایی ناسا در زمان تاسیس شامل ساخت فضاپیمایی بازیافتی با قابلیت استفاده مجدد، ارسال انسان به خارج از جو زمین، بررسی تاثیرات جاذبه صفر بر روی بدن انسان، ساخت ایستگاهی فضایی در مدار زمین برای سکونت دائم انسان، ارسال انسان به کره ماه، ساخت پایگاهی دائمی در ماه برای سکونت انسان و همچنین کلونیزه کردن سیاره مریخ میشد. به این ترتیب میتوان گفت که اگر در دهه 60 میلادی فرود بر ماه عملی نمیشد، به احتمال قوی ناسا به دنبال عملی کردن یکی دیگر از اهدافش مانند ساخت فضاپیمای بازیافتی میبود و تلاش برای تسخیر ماه به زمان دیگری مثل این سالها موکول میشد.
البته باید در نظر داشته باشیم که انگیزه سیاسی عملی کردن چنین هدفی یکی دیگر از دلایلی بود که انسان را به ماه برد؛ اگر جنگ سرد و رقابت آمریکا و شوروی وجود نداشت، یک سیاستمدار قدرتمند مانند جان اف کندی به دنبال تحقق چنین هدفی نمیبود و تنها شیفتگان دنیای خارج از جو زمین و دانشمندان علوم فضایی در آن شرایط از رفتن به ماه همایت میکردند.
با سلام خدمت دوستان محترم اگر حدود 50 سال پیش این کشورها به کره ماه رفته بودند در حال حاضر که دانش بشر بیش از هزاران برابر آن زمان شده میبایست به سیارات همسایه زمین میرفتند جطور بیش از نیم قرن دیگر این اتفاق نیافتاده است این کشورها را امثال شما بزرگ جلوه میدهند نویسنده این مقاله میخاهد به همه تفهیم کند پیشرفت فقط به امریکا تعلق دارد و بس.
واقعا مجذوب مدل بحث کردن یه عده به سبک غار نشینا شدم اونم راجع به فرود انسان روی ماه 😂😂😂
یکم بد و بیراه به هم بگید! اونم راجع تاثیر فرود انسان روی ماه بر تمدن !!!!! تکرار میکنم تمدن!!!!
سلام
راستی بد نیست در مورد امواج رادیویی اون زمون مطالعه کنید !
یک صفینه نیاز داره
امواج ارتباطیش با کره ماه توسط زمین مخابره شه ،
فکر نمیکنم چیپ خاصی برای مخابره حجم اطلاعات رادیویی ارسالی از ماه برای زمین وجود داشته باشه (اون زمون !! ) مخصوصا امواج ان زمان بر حسب khz بود ، نه mhz یا ghz ,!
فکر نمیکنید
برای مخابره اطلاعات از زمین با ماه khz خیلی کم باشه ؟؟؟ 😁
تازه دوسته عزیزمون راست میگن
کدوم شعی پرنده در ان زمان عمود پرواز داشتن ؟ جتگنده f35 دو دهه هست که وارد صنعت عمود پرواز شده ، یقین که در ماه فرودگاهی برای فرود صفینه که نبوده ؟ نه ؟
منم شک دارم
فیلم برداری روی منطقه 51 صحرای نوادا امریکا گرفته شده ،
که این روزا
جنجالی ترین مرکز سری کره زمین محسوب میشه !
عزیزان
زیاد به هر چی اعتماد نکنید
اینم بگیم وقتی میگیم امریکا بزرگترین عیب شما مقایسه اون با ایرانه !!!
منجر میشه بحث و جدل کنید با هم دیگه !
البته که ایران در مقابل تکنولوژی اونا صفره مطلقه !
ولی
وقتی توی هر سایتی میبینید مثلا گفتن قضیه اپولو مشکوکه !
اونو دولتهای اروپایی و حتی خوده زیر مجموعه امریکایی ها بررسی و اطلاع عموم دادن ، نه شما یا من !
پس وقتی من نظری میدم یا شما ، برگرفته از تحقیقات تمدن های پیشرفته است ، نه نظره منه نه شما
پس رد یا قبول کامنت های هم سره تمدن های پیشرفته کاره مسخره و یکم اغرار امیزه …
خده واقعمیمون چیزی برای بیان داریم بفرما
نداریم
تعصب برای غریبه ها برای تیکه پاره کردن هم وحشیانس یکم
بدرود
وضعیت بشر یچیز تو مایه های ایران میشد البته یکم بهتر 😑😑
ممنونم از مدیر محترم آقا کیا علیپور بابت این مقاله فوقالعاده عالى,!!
انسان هیج وقت به ماه نرفته است. هنوز هم که هنوز است ساخت وسیله ای که بتواند بر روی ماه بنشیند و دوباره از روی آن بلند شود و به سفینه اصلی وصل شود. بسیار سخت و دشوار به نظر میرسد.
بچه جووووووون
زر الکى نزن واسه خودت اون موقعى که باباى جنابعالى تو قنداق بود (نیل آرمسترانگ) خدا بیامرز اولین انسانى بود که قدم بر روى کره ماه گذاشت!
فهمیدى خب حالا برو توپ بازیت رو بکن,!!
اول این که من همسن بابای توام فرزندم.
دوم این که تا همین لحظه که با هم صحبت میکنیم جز موشکهای فالکن شرکت اسپیس ایکس که آن هم در چند سال اخیر به بهره برداری رسیده موشکی که توان فرود و شلیک مجدد داشته باشد ساخته نشده است. علت آن نیز پیچیدگی و دشواری کنترل وسیله نقلیه ای است که موتور آن موشک باشد و بتوان آن را عمودی بر سطح نشاند و دوباره شلیک کرد و به پرواز درآورد.
تصور کن: 50 سال پیش، موشکی از زمین به سمت ماه پرتاب می شود و در مدار ماه قرار می گیرد. موشک سرنشین دار دیگری از همین موشک جدا شده و به صورت عمودی و با سوخت و اکسیدکننده و قدرت موتور خودش در تعادل کامل بر روی ماه فرود می آید. سرنشینان پیاده شده و پس از اتمام ماموریت، دوباره سوار شده و این موشک سرنشین دار بدون هیچ سکوی پرتابی با باقیمانده سوخت و اکسیدکننده موجود با دقت کامل شلیک میشود و به دقیق ترین شکل ممکن به موشک مادری که در مدار ماه است ملحق میشود. سرنشینان از موشک دوم وارد موشک اول شده و موشک اول به سمت زمین بازمیگردد!!!
خداوکیلی به نظر خودت با تکنولوژی امروز هم چنین چیزی یک شاهکار تکنولوژیک است؟ به نظرت انجام این کار 50 سال پیش ممکن بود؟
همین گوشی که دست شماست. دهها هزار برابر کامپیوترهای 50 سال قبل توان پردازشی دارند و تصور این که نیم قرن پیش، با آن تجهیزات رایانشی حداقلی، چنین عملیاتی انجام شده باشد برای من که رشته کاری و تحصیلیام هم مرتبط با همین مباحث است غیرممکن به نظر میرسد.
واقعا فکر کردی کل اپولو 11 رفته رو ماه نشسته و برگشته؟؟؟؟
یه نگاه به ابعاد و وزن فالکون بنداز و با چیزی که رو ماه نشسته و بلند شده مقایسه کن درضمن اون چیزی که الدین و ارمسترانگ بوسیله ش به روی سطح ماه نشستن, فقط تا مدار ماه بلند شده و دوباره به چیزی که تو مدار ماه درحال چرخش بوده متصل میشه نه اینکه خودش بره مستقیم بشینه روی ماه بعد دوباره مستقیم بلند شه و کل فاصله تا زمین رو پرواز کنه.