اولین فضاپیمای سرنشین دار اسپیس ایکس این هفته به فضا می‌رود!

ناسا اعلام کرد که اولین فضاپیمای سرنشین دار اسپیس ایکس (SpaceX) در هفته جاری فضانوردان را از جو زمین خارج می‌کند؛ به نظر می‌رسد که وابستگی فضایی آمریکا به روسیه به زودی پایان می‌یابد.

اولین فضاپیمای سرنشین دار اسپیس ایکس (SpaceX)، شرکت هوافضای خصوصی آمریکایی، در اواخر هفته جاری فضانوردان را به خارج از اتمسفر زمین می‌برد. سال‌هاست که ایالات متحده برای فرستادن انسان‌ها به فضا، به روسیه وابسته بوده و این‌طور که به نظر می‌رسد، تلاش‌های ایلان ماسک (Elon Musk)، مدیرعامل اسپیس ایکس برای از بین بردن این وابستگی در چند روز آینده به ثمر می‌رسد.

جمعه گذشته مدیران ناسا اعلام کردند که در روز چهارشنبه این هفته (27 می) کپسول سرنشین دار ساخته شده توسط کمپانی اسپیس ایکس به فضا پرتاب می‌شود. تقریبا 9 سال است که هیچ فضانوردی از خاک آمریکا به آسمان نرفته و در این مدت موشک‌های روسی و کپسول‌های ساخت این کشور انسان‌ها را به ایستگاه فضایی بین‌المللی (ISS) می‌بردند. با این حال در روز چهارشنبه و با اخذ تاییدیه‌های سازمان فضایی آمریکا، دو فضانورد سوار بر فضاپیمای دراگون سرنشین دار (Crew Dragon) این انحصار روسی‌ها را می‌شکنند.

آخرین جلسات بررسی و مذاکره و بازرسی‌های لازم برای تایید سفر اولین فضاپیمای سرنشین دار اسپیس ایکس تا پنجشنبه گذشته به پایان رسیدند؛ اعلام شده که در ساعت 16:33 روز 27 می به وقت ساحل شرقی آمریکا، کپسول مورد نظر که با نام دراگون 2 هم شناخته می‌شود، از سکوی پرتاب تاریخی 39A مرکز فضایی کندی در فلوریدای آمریکا به فضا می‌رود. به وقت ایران ساعت پرتاب 01:03 بامداد روز پنجشنبه هفته جاری است.

ماموریت فضاپیمای سرنشین دار اسپیس ایکس

فضانوردان انتخاب شده توسط ناسا رابرت بهنکن (Robert Behnken) و داگلاس هارلی (Douglas Hurley) نام دارند و در صورت موفقیت پرتاب روز چهارشنبه، یک روز بعد به ایستگاه فضایی بین‌المللی خواهند رسید. با وجود پاندمی کووید 19 و دردسرهای موجود بسیاری از مخاطبان در مورد عملی کردن این پرتاب ابراز نگرانی کرده‌اند، اما گفته شده که اقدامات ویژه‌ای برای حفظ سلامتی این فضانوردان قبل از رسیدن به ISS انجام شده است.

بر اساس اطلاعات موجود، به منظور جلوگیری از رسیدن ذرات ویروس کرونا به ایستگاه فضایی بین‌المللی، از روز 13 می این فضانوردان آمریکایی تحت قرنطینه شدیدی بودند، اما فاصله‌گذاری و قرنطینه برای بهنکن و هارلی از اواسط ماه مارس شروع شده بود. بهنکن می‌گوید که او و همکارش تاکنون دو بار برای کووید 19 مورد آزمایش قرار گرفته‌اند و شاید قبل از پرتاب فضاپیمای سرنشین دار اسپیس ایکس به آسمان یک ‌بار دیگر هم آزمایش شوند. این فضانورد می‌گوید که تاکنون اعمال چنین قرنطینه طولانی برای فرستادن فضانوردان به ISS بی‌سابقه بوده است.

در حال حاضر یک فضانورد آمریکایی و دو فضانورد روسی در ایستگاه فضایی بین‌المللی هستند و همان‌طور که اشاره شد، از سال 2011 و پایان برنامه فضایی شاتل، دیگر هیچ موشکی از خاک ایالات متحده کسی را به ISS نبرده است. از سال 2000 تاکنون کپسول‌های سایوز روسی وظیفه فرستادن دانشمندان به فضا و بازگرداندن آن‌ها را بر عهده داشته‌اند، اما در صورت موفقیت تازه‌ترین ماموریت اسپیس ایکس، ناسا دیگر به راکت‌های سایوز وابسته نخواهد بود.

تلاش‌ها برای استقلال فضایی

ناسا تاکنون برای از بین بردن وابستگی 9 ساله فضانوردانش به کپسول‌های روسی مبالغ 3.1 و 4.9 میلیارد دلار را به ترتیب به کمپانی‌های اسپیس ایکس و بوئینگ پرداخت کرده است. با این حال هدف اصلی این آژانس فضایی جایگزینی شاتل‌های فضایی در سال 2015 بود. نیل آرمسترانگ، اولین انسانی که بر روی ماه پا گذاشت فاصله و وابستگی به وجود آمده از زمان پایان مأموریت‌های شاتل را خجالت‌آور توصیف کرده است.

رابرت بهنکن و داگلاس هارلی

با این تفاسیر بهنکن و هارلی در پنج سال گذشته مشغول تمرین با فضاپیمای سرنشین دار اسپیس ایکس بوده‌اند و تلاش‌های زیادی برای عملی شدن پروژه مورد نظر انجام شده است. کپسول کمپانی ایلان ماسک برخلاف مدل‌های قدیمی به کار رفته در ماموریت‌های آپولو، صفحات لمسی و تنظیمات پیشرفته‌ای دارد. با اینکه پیش از این راکت‌های مورد استفاده در پروژه شاتل دچار اتفاقات مرگباری شده‌اند، دراگون 2 برای مقابله با چنین خطراتی به یک سیستم خروج اضطراری مجهز شده که در صورت بروز هرگونه مشکلی سرنشینان را از فضاپیما خارج می‌کند.

پس از پایان ماموریت چندین ماهه دراگون سرنشین دار که روز چهارشنبه آغاز می‌شود، این کپسول فضایی به زمین باز می‌گردد و همانند موشک‌های آپولو، با چترهایی عظیم در اقیانوس می‌افتد. در چند سال آینده هم اسپیس ایکس و بوئینگ برای انجام 6 سفر دیگر به ایستگاه فضایی بین‌المللی با ناسا توافق کرده‌اند.

قدم‌های بعدی

در مارس 2019 پرواز موفقیت ‌آمیزی که دموی 1 (Demo-1) نام داشت، یک مانکن را به وسیله کپسول دراگون 2 به فضا فرستاد و به همین دلیل، پرواز اخیر فضاپیمای سرنشین دار اسپیس ایکس با نام دموی 2 (Demo-2) شناخته می‌شود. در صورت موفقیت این ماموریت، شرکت هوافضای ایلان ماسک اولین کمپانی خصوصی در جهان خواهد بود که انسان‌ها را از جو زمین خارج کرد.

از طرف دیگر کمپانی عظیم بوئینگ هم در دسامبر گذشته کپسول خود که با نام استارلاینر (Starliner) شناخته می‌شود را بدون سرنشین به آسمان فرستاد، اما این پرواز آزمایشی با مشکلات زیادی همراه بود.

همکاری آمریکا و روسیه برای استفاده از کپسول‌های سایوز با موفقیت دراگون 2 به پایان نمی‌رسد و در آینده فضانوردان بسیاری با این کپسول‌ها به ISS خواهند رفت. اسپیس ایکس هم اعلام کرده که آمادگی فرستادن فضانوردان آمریکایی و غیر آمریکایی را به فضا خواهد داشت.

در مراحل بعدی این کمپانی هوافضا قصد دارد تا ایده گردشگری فضایی را عملی کرده و علاقه‌مندان به دنیای خارج از جو زمین را به فضا ببرد؛ در این رابطه گفته شده که در نیمه دوم سال 2021 یک کپسول با ظرفیت 3 سرنشین به فضا فرستاده خواهد شد و مسافران آن باید آمادگی پرداخت چند ده میلیون دلار را برای پرواز خود داشته باشند.