آیا ید باعث نابودی ویروس کرونا می‌شود؟

محققان آمریکایی در جدیدترین پژوهش‌های خود، ید را برای نابودی ویروس کرونا موثر می‌دانند. اما آیا این خبر درست است و ید باعث نابودی کروناویروس می‌شود؟

طی روزهای اخیر اخباری منتشر شد مبنی بر این که با استفاده از دهان شوی محلول ید می‌توان ویروس کرونا را نابود کرد؛ در توضیح این خبر آمده است که محققان آمریکایی دانشگاه کانتیکت ماساچوست آمریکا در بررسی‌های جدید خود متوجه شدند با استفاده از ماده ید می‌توان ویروس کرونا را نابود کرد، اما اتانول در نابودی کروناویروس تاثیری ندارد.

نابودی ویروس کرونا با محلول ید امکان‌پذیر است؟

محمدعلی کریمی، استاد شیمی و معاون پژوهش و فناوری دانشگاه پیام نور در پاسخ به این سوال عنوان کرد:

اصل خبر و اثر نابودگری محلول ید مورد تایید است، اما نکته قابل تامل در بسیاری از اخبار نقل ناصحیح یا ناقص خبر مبنی بر موثر بودن ید و غیر موثر بودن اتانول در نابودی این ویروس بود. در صورتی که در خبر اصلی به زبان انگلیسی تصریح شده که مدت زمان لازم برای نابودی توسط ید ۱۵ ثانیه و اما توسط اتانول ۳۰ ثانیه است.

این استاد شیمی و معاون پژوهش و فناوری دانشگاه پیام نور در ادامه بیان کرد به طور کلی نقش اتانول، ایزوپروپانول و سایر الکل‌ها و پلی فنل‌ها در نابودی بسیاری از ویروس‌ها و باکتری‌ها به تایید رسیده است و هم‌اکنون انواع محلول‌ها و اسپری‌های آن‌ها در بازار در دسترس مردم قرار دارند که  آنها را برای ضدعفونی کردن سطوح اجسام و دست‌ها مورد استفاده قرار می‌دهند. وی افزود هنگامی که هدف پیشگیری و نابودی ویروس در دهان و بینی باشد، ساده‌ترین کار استفاده از خاصیت ویژه تبخیرپذیری همین اتانول ۷۰ درصدی است.

روش استفاده از اتانول برای نابودی کروناویروس

کریمی در خصوص نحوه استفاده از اتانول برای نابودی کروناویروس بیان کرد:

کافی است یک پارچه نخی یا دستمال کاغذی را با اندکی اسپری آغشته کنید و دستمال را نزدیک بینی و دهان بگیرید و تنفس کنید به راحتی بخار اتانول وارد دهان، بینی و حتی ریه می‌شود و می‌تواند ویروس را نابود سازد بدون این که خطرات سمی و آسیب‌های ترکیباتی نظیر ید را داشته باشد.

وی در پاسخ به این سوال که آیا استفاده از محلول ید برای پیشگری از کروناویروس روش مناسبی است یا خیر، عنوان کرد از نظر من عموم مردم و به خصوص محققان باید این نکته اساسی را در نظر بگیرند که رویکرد مقابله با ویروس‌ها اصولا بر دو محور اساسی استوار است. این استاد شیمی و معاون پژوهش و فناوری دانشگاه پیام نور در ادامه افزود:

محور نخست مقابله انتخابی و دائمی یا به اصطلاح سلکتیو با ویروس (واکسینه کردن) طبق ساختار درون مولکولی و وضعیت ساختاری/ژنتیکی آن است که عمدتا با رویکرد تخریب آن به کمک نابودگر و غیر فعال کننده ویژه ویروس همراه می‌شود؛ این مهم با استفاده از ساخت و طراحی مولکول‌ها و واکسن‌های خاص هر ویروس انجام می‌شود.

محور دوم مقابله غیر انتخابی با ویروس‌ها و باکتری‌های بیماری‌زا است که در این روش، تمرکز عمدتا معطوف به بخش بیرونی ویروس می‌شود. در مورد ویروس کویید 19 هم مشابه اکثر ویروس‌ها نظیر آنفلوآنزا، سارس و … می‌توان از اکسید کننده‌هایی نظیر آب اکسیژنه، کلر، ید، ازون یا ترکیبات حاوی گروه‌هایی نظیر هیدروکسیل و کربوکسیل برای نابودی و انحلال پوشش لیپیدی و پروتئینی آن استفاده کرد.

کریمی در ادامه بیان کرد در خصوص روش غیرانتخابی تخریب پوشش ویروس باید توجه کرد که استفاده از مواد شیمایی با این هدف عمدتا معطوف به از بین بردن آن در فضای فیزیکی و سطوح و به صورت محدود سطح پوست دست‌ها است. وی افزود استفاده از اکسیدکننده‌هایی نظیر مواردی که به آن اشاره کردیم هنگام تماس با اندام‌های درونی و حتی بعضا بیرونی مانند چشم‌ها خطرناک، آسیب زا، سمی و حتی کشنده خواهد بود.

آیا استفاده از محلول ید نیز خطراتی به همراه دارد؟

کریمی در پاسخ به این سوال که محلول ید چه خطراتی به همراه دارد، عنوان کرد:

بله قطعا در استفاده از محلول ید یا محلول‌های مشابه همچون آب اکسیژنه هم به دلیل خاصیت اکسیدکنندگی و آسیب‌های ناشی از آن‌ها فقط به صورت بسیار محدود و در حد دهان شویی با پذیرش عوارض ناشی از این خاصیت اکسیدکنندگی و تخریب کنندگی سطوح و مخاط دهان و بینی مصرف آن بلامانع است و استفاده از آن به صورت مداوم به هیچ عنوان توصیه نمی‌شود.

کریمی خاطرنشان کرد استفاده از این روش برای کودکان و افراد کهنسال و بسیاری از افرادی که نمی‌توانند به صورت کنترل شده از آن استفاده کنند، خطراتی چون خوردن، آشامیدن و سمیت و مشکلات حاد گوارشی به همراه خواهد داشت و به همین دلیل استفاده از آن را برای این افراد توصیه نمی‌کنیم.