کشف آمینو اسید گلیسین در اتمسفر زهره خبرساز شد

به دنبال اخبار جنجالی هفته‌های گذشته در مورد مواد موجود در اتمسفر سیاره زهره، اخیرا گفته شده که آمینو اسید گلیسین در سطح این جرم آسمانی مرموز و شگفت‌انگیز کشف شده است.

به تازگی گفته شده که دانشمندان با بررسی وضعیت اتمسفر سیاره زهره یا همان ونوس، متوجه وجود آمینو اسید گلیسین (Amino acid glycine) در جو این جرم آسمانی شده‌اند. در بررسی خبر جنجالی کشف اخیر با ما همراه باشید.

در ماه گذشته بود که دانشمندان از پیدا کردن ماده فسفین (phosphine) در قسمت بالایی جو ونوس خبر دادند؛ ماده‌ای که می‌تواند نشان دهنده وجود حیات روی این سیاره باشد و هم‌اکنون می‌بینیم که با گذشت زمان کوتاهی از کشف قبلی، خبر وجود گلیسین در هوای اطراف زهره در تازه‌ترین تحقیقات دانشمندان منتشر شده است. سرپرست تحقیق اخیر، دکتر آریجیت مانا (Arijit Manna) از دانشگاهی در هندوستان می‌گوید که گلیسین ساده‌ترین نوع آمینو اسیدهایی بوده که در کد ژنتیکی موجودات زنده کشف شده‌اند.

در واقع تا به امروز 500 نوع آمینو اسید کشف شده و از میان آن‌ها، 20 نوع در کد ژنتیکی جانداران ساکن سیاره زمین وجود دارند. البته با اینکه گلیسین مانند ماده کشف شده قبلی، یعنی فسفین، نشان دهنده حضور موجودات زنده روی سیاره ونوس نیست، می‌توان گفت که این ترکیب به عنوان آجرهای اولیه ساخت پروتئین شناخته می‌شود. گفته شده که آمینو اسیدها اولین مولکول‌های ارگانیکی بودند که روی زمین پدیدار شدند و می‌دانیم که ماده گلیسین هم برای ساخت پروتئین و سایر ترکیبات بیولوژیکی بسیار مهم است.

آمینو اسید گلیسین در زهره

برای کشف رد گلیسین در اتمسفر ونوس، مانا و تیمش از تلسکوپ‌های آرایه میلی‌متری بزرگ آتاکاما (ALMA) در شیلی استفاده کردند تا از طریق روش طیف‌سنجی، نتایج گزارش شده در تحقیق اخیر را ارائه کنند.

این محققان می‌گویند که آمینو اسید گلیسین در عرض‌های جغرافیایی پایین و نزدیک به خط استوایی زهره وجود دارند و هیچ مقداری از ترکیب مورد نظر در نزدیکی قطب‌های این جرم آسمانی قرار نگرفته‌اند. مانا و همکارانش در مقاله خود نوشته‌اند که کشف این ماده در ونوس می‌تواند به ما در درک نحوه شکل‌گیری مولکول‌هایی که در نهایت به موجودات زنده تبدیل شدند، کمک کند.

در واقع ما می‌دانیم که حدودا 3.5 میلیارد سال پیش حیات روی سیاره زمین به وجود آمد، اما در مورد فرآیند دقیق رخ داده و مولکول‌های ابتدایی که در نهایت اولین جانداران زمین را تشکیل دادند، اطلاعات کاملی در دست نیست. با این حال وقتی ترکیباتی مانند گلیسین در ونوس کشف می‌شود، این احتمال مطرح می‌شود که شاید سیاره همسایه زمین در منظومه شمسی فرآیندهای ابتدایی حیات را درست مانند آنچه در تاریخچه زمین رخ داده، طی می‌کند.

سکونت در ونوس

گفته شده که سطح سیاره زهره بسیار داغ و غیر قابل سکونت است، اما کشف فسفین و آمینو اسید گلیسین در اتمسفر این جرم آسمانی نشان می‌دهد که شاید قسمت‌های خارجی جو ونوس در مراحل ابتدایی به وجود آوردن حیات باشند. می‌دانیم که این قسمت از جو دمای چندان زیاد و غیر قابل تحملی نداشته و حتی در گذشته برخی از دانشمندان ایده فرستادن فضاپیما و فضانورد به اتمسفر زهره را مطرح کرده بودند.

از طرف دیگر نکته جالب این بوده که عرض جغرافیایی مرتبط با منطقه حضور گلیسین در جو زهره با منطقه‌ای که در ماه گذشته ترکیب فسفین در آن پیدا شده بود، همخوانی دارد. این مسئله نشان می‌دهد که شاید عوامل گوناگون هم‌اکنون در این منطقه دست به دست هم داده‌اند تا ابتدایی‌ترین گونه‌های حیاتی را جلوی چشم دانشمندان و در سیاره همسایه زمین به وجود آورند.