طرح حمایت از حقوق کاربران در فضای مجازی در مجلس به تصویب نمایندگان رسید. در ادامه، مهمترین بندها و مفاد طرح صیانت را بررسی میکنیم.
طرح پرحاشیه مجلس شورای اسلامی در مورد اینترنت، فضای مجازی و ساماندهی پیام رسانهای اجتماعی که با نام طرح حمایت از حقوق کاربران در فضای مجازی شناخته میشود، امروز در نشست نمایندگان مجلس بررسی شد و نمایندگان موافق و مخالف دیدگاههای خود را بیان کردند. در پایان این جلسه، اکثریت نمایندگان به تصویب طرح صیانت از فضای مجازی رای دادند. تاکنون اظهار نظرهای زیادی در رابطه با طرح مذکور منتشر شده و برخی نمایندگان از آن دفاع کردند و البته بسیاری از نمایندگان، مسئولان، کسب و کارها و مردم نیز با اجرای آن مخالف هستند.
اکنون جزئیاتی از طرح حمایت از حقوق کاربران در فضای مجازی منتشر شده که در آن برخی از مهمترین مفاد و بندهای این طرح پرسروصدا مشخص است. در بخشی از پیش نویس طرح صیانت از حقوق کاربران در فضای مجازی نوشته شده است:
مساله مدیریت فضای مجازی جزو مسائل مهم ما است که این مساله، مساله بلندمدت هم نیست؛ مساله کوتاه مدت و میان مدت و جزو مسائل نزدیک ما است که باید به آن توجه بشود. «بیانات رهبر انقلاب در نخستین دیدار تصویری با نمایندگان مجلس یازدهم در تاریخ ۲۲ تیر ۹۹»
خدمات پایه کاربردی (شبکه اجتماعی، جویشگر، مسیریاب، سیستم عامل و…) یکی از ارکان مهم شبکه ملی اطلاعات است که بارها مورد مطالبه رهبر انقلاب قرار گرفته است. حفظ حقوق کاربران و خدمات پایه کاربردی، دو بخش اولویت در فضای مجازی هستند که در مدیریت کوتاه مدت فضای مجازی باید به آنها توجه شود. حمایت از حقوق کاربران و حمایت از خدمات پایه کاربردی داخلی، دو محور طرح پیش رو است که در عنوان نیز منعکس شده است.
مفاد مهم طرح حمایت از حقوق کاربران در فضای مجازی
در ادامه تصویری که از پیش نویس طرح حمایت از حقوق کاربران در فضای مجازی منتشر شده، به مهمترین مفاد و بندهای این طرح اشاره شده است که در ادامه میتوانید آنها را مطالعه کنید:
1. حمایت از حقوق کاربران
- الزام ارائه دهندگان خدمات به حفظ اطلاعات خصوصی و شخصی کاربران
- ارائه اینترنت و خدمات سالم متناسب با کودک و نوجوان
- اعطای حق انتخاب به خانوادهها جهت استفاده از اینترنت موجود یا اینترنت کودک و نوجوان
- الزام ارائه دهندگان خدمات داخلی و خارجی به رعایت قوانین کشور جهت حفظ حقوق کاربران
- الزام ارائه دهندگان خدمات خارجی به دریافت مجوز و تاسیس نمایندگی رسمی و حقوقی در کشور تا پاسخگوی نقض حقوق کاربران در پلتفرم خود باشند و نیز ذخیره اطلاعات کاربران ایرانی در داخل کشور
- احراز هویت: گمنامی در فضای مجازی زمینهساز جرات ارتکاب جرم و ناتوانی دستگاه انتظامی از برخورد با مجرم شده است.
- اعطای حقالسهم تولید ترافیک به تولیدکنندگان محتوا
2. حمایت از خدمات داخلی
- پرداخت حقالسهم تولید ترافیک به ارائه دهندگان خدمات
- حمایت از شرکتهای دانش بنیان حوزه فناوری اطلاعات و ارتباطات در قالب معافیتهای مالیاتی با ضوابط مشخص
- حمایت از ارائه خدمات پرداخت الکترونیک در بستر خدمات پایه کاربردی داخلی
- حمایت از ارائه خدمات الکترونیک دستگاههای اجرایی در بستر خدمات پایه کاربردی داخلی
- نصب پیش فرض سرویسهای منتخب داخلی بر روی گوشی، تبلت و…
- ممنوعیت هرگونه تبلیغ، ترویج و اشاعه سرویسهای خارجی در رسانه ملی و سایر رسانهها
- ممنوعیت تبلیغات در سرویسهای خارجی فاقد مجوز
- ممنوعیت هرگونه دعوت و اجبار کاربران به استفاده از سرویسهای خارجی فاقد مجوز، توسط دستگاههای اجرایی، اصناف و خبرگزاریهای فعال در کشور
- ممنوعیت استفاده دستگاههای اجرایی از خدمات پایه کاربردی خارجی برای مکاتبات، ارائه خدمات اداری، اطلاعرسانی و تبلیغات مگر در مواردی که به موجب قانون یا مصوبه کمیسیون تنظیم مقررات مستقر در مرکز ملی فضای مجازی مجاز شمرده شود.
3. حمایت از همکاریهای بینالمللی دو جانبه و چند جانبه در حوزه فضای مجازی
4. ساماندهی حوزه تنظیمگری و رگولاتوری با تقویت جایگاه مرکز ملی فضای مجازی که مطالبه رهبر انقلاب است.
5. مرزبانی فضای مجازی و دفاع سایبری از کشور در گذرگاههای مرزی با محوریت ستاد کل نیروهای مسلح، توسط مراجع ذیربط. تاکنون این ظرفیت در اختیار وزارت ارتباطات و اطلاعات بوده و در عین حال پاسخگوی مخاطرات امنیتی، حملات سایبری و… نبودهاند. با تصویب این قانون، ستاد کل متولی خواهد بود و باید درباره ابعاد مختلف امنیت سایبری نیز پاسخگو باشد.
6. الزام وزارت ارتباطات به اجرای مصوبههای شورای عالی فضای مجازی در موضوع شبکه ملی اطلاعات و خدمات پایه کاربردی
7. تاسیس صندوق حمایت با محل هزینهکرد توسعه سرویسهای داخلی، ترویج سواد فضای مجازی، توسعه ابزارهای صیانت فرهنگی، ارائه خدمات سالم به کودکان و نوجوانان، حمایت از تولید و انتشار محتوای بومی مبتنی بر فرهنگ ایرانی-اسلامی
8. شفافیت در حمایتهای صندوق فوقالذکر با ارائه گزارش به مجلس و اطلاعرسانی عمومی
9. الزام سرویسهای داخلی و خارجی به حذف محتوای مجرمانه بر اساس فهرست اعلامی کارگروه تعیین مصادیق محتوای مجرمانه، ظرف مدت ۲۴ ساعت از محیطهای عمومی (نه صفحات عمومی کاربران)
10. ممنوعیت و جرم انگاری تولید، فروش و انتشار فیلترشکن. طرح به هیچ وجه کاربر استفاده کننده از فیلترشکن را مجرم نمیداند. لذا درباره استفاده از فیلترشکن هیچگونه صحبتی نشده است. به اقشاری که نیازمند دسترسی به صفحههای مسدود شده هستند، دسترسی خاص در قالب VPN ارائه میگردد.
11. ضمانت اجراهای قوی برای مواد مختلف طرح