محققان در آزمایشی موفق شدند با استفاده از یک سیستم هوش مصنوعی که ذهن انسان را میخواند، اسکنهای مغزی را رمزگشایی کرده و افکار موجود در ذهن انسان را آشکار کنند.
دانشمندان روز دوشنبه اعلام کردند که راهی برای استفاده از اسکنهای مغز و مدلسازی هوش مصنوعی بهمنظور رمزگشایی افکار موجود در ذهن انسان یافتهاند. این موفقیت در واقع بهعنوان گامی بهسوی ذهنخوانی توصیف شده است.
هدف اصلی این آزمایش و طراحی یک سیستم هوش مصنوعی که ذهن انسان را میخواند در واقع کمک به افرادی است که توانایی برقراری ارتباط از طریق تکلم را از دست دادهاند، اما موضوع بههمین جا ختم نمیشود! دانشمندان آمریکایی اذعان کردند که این فناوری سوالاتی را در مورد حریم خصوصی ذهنی ایجاد کرده است.
با هدف پاسخ به چنین سوالاتی و از بین بردن نگرانیها در مورد عملکرد این مدل هوش مصنوعی جدید، محققان آزمایشهایی را انجام دادند که نشان میداد رمزگشایی آنها نمیتواند بر روی افرادی که اجازه چنین کاری را ندادهاند صورت گیرد.
رمزگشای زبان با آموزش فعالیت مغزی بیمار که طی چند ساعت با استفاده از یک اسکنر تصویربرداری تشدید مغناطیسی کاربردی (fMRI) انجام میشود، کار میکند. بنابراین، نمیتوان آن را برای افرادی که در مورد روند کلی آموزش رضایت ندارند، استفاده کرد.
سطح جدیدی از رمزگشایی زبان
تحقیقات قبلی نشان داده است که ایمپلنت مغزی افرادی را که دیگر نمیتوانند صحبت کنند، قادر به هجی کردن کلمات یا حتی جملات میکند. این واسطهای مغز و کامپیوتر بر بخشی از مغز تمرکز میکنند که هنگام تلاش برای تولید کلمات، دهان را کنترل میکند.
محققان دانشگاه تگزاس در آستین در ایالات متحده میگویند که مدل جدید هوش مصنوعی در مقایسه با آنچه قبلاً برای کمک به افرادی که هوشیاری ذهنی دارند و در عین حال قادر به صحبت فیزیکی نبودهاند، یک جهش واقعی رو به جلو محسوب میشود.
الکساندر هوث، عصبشناس در دانشگاه تگزاس در آستین و یکی از نویسندگان این مطالعه جدید، گفت که رمزگشایی زبان تیم او در سطح بسیار متفاوتی کار میکند. بر اساس این مطالعه، این اولین مدل مبتنی بر هوش مصنوعی است که میتواند زبان را بدون ایمپلنت مغزی تهاجمی بازسازی کند.
مدل جدید هوش مصنوعی چگونه ذهن انسان را میخواند؟
با استفاده از این سیستم هوش مصنوعی که رمزگشای معنایی نام دارد، میتوان فعالیت مغز افراد را در حین گوش دادن به یک داستان یا تصور گفتن داستان به متن تبدیل کند.
این ابزار جدید تا حدی به چت باتهای معروف هوش مصنوعی همچون ChatGPT و Bard گوگل شباهت دارد.
این موفقیت به محققان اجازه داد تا متوجه شوند چگونه میتوانند کلمات، عبارات و معانی پاسخهایی را در مناطقی از مغز که برای پردازش زبان شناخته شدهاند، تحریک کنند. آنها این دادهها را به یک مدل زبان شبکه عصبی که از GPT-1، فناوری هوش مصنوعی که بعداً در ChatGPT استفاده شد، وارد کردند.
این مدل برای پیشبینی نحوه واکنش مغز هر فرد به گفتار آموزش داده شد، سپس گزینهها را محدود کرد تا نزدیکترین پاسخ را پیدا کند. برای آزمایش دقت مدل، هر یک از شرکتکنندگان سپس به داستان جدیدی در دستگاه fMRI گوش دادند.
هشدار شرکت OpenAI در مورد خطرات جدی هوش مصنوعی؛ تهدید تمدن بشر!
یکی از محققان این مطالعه بهنام جری تانگ گفت که رمزگشایی میتواند محصول آنچه کاربر میشنود را بازیابی کند. زمانی که شرکتکنندگان به داستانهای خود فکر میکردند، سیستم رمزگشا میتوانست خلاصه افکار آنها را درک کند.
هوث گفت: «ما در حال رمزگشایی چیزی عمیقتر و پیچیدهتر از زبان هستیم، سپس آن را به زبان تبدیل میکنیم.» این دستگاه درحال حاضر وابسته به دستگاه fMRI است. بنابراین نمیتوان خارج از آزمایشگاه از آن استفاده کرد.
از طرف دیگر، برای افرادی که رمزگشا در مورد آنها آموزش ندیده است، نتایج بسیار ضعیف خواهد بود. با این وجود، اگر هوش مصنوعی با هزاران شخص ثالث آموزش ببیند، آن زمان این احتمال وجود دارد که در مواقع بازجویی از آن برای شخصی که همکاری ندارد، یا برای اهداف سیاسی استفاده کرد.
دانشمندان طی آزمایشهایی دریافتند که شرکتکنندگانی که مخالف رمزگشایی افکار خود هستند، میتوانند در برابر آن مقاومت کنند. با روشهایی مانند فکر کردن بهحیوانات یا تصور موقعیتهای نامربوط، شرکتکنندگان میتوانند سیستم را خنثی کنند.
مدل هوش مصنوعی رمزگشا میتواند از دیگر خطرات این فناوری بهشمار بیاید!
دیوید رودریگز-آریاس وایلن، استاد اخلاق زیستی که در این مطالعه شرکت نداشت، نگرانیهای خود را در مورد مدل جدید هوش مصنوعی که ذهن انسان را میخواند بیان کرد.
او گفت که این رمزگشای زبان از شبکههای کامپیوتری مغز پیشی گرفته است و خاطرنشان کرد که اگرچه میتوان آیندهای را ایجاد کرد که در آن ماشینها بتوانند ذهنها را بخوانند و افکار را ترجمه کنند، اما این پیشرفت میتواند اثرات نامطلوبی نیز بههمراه داشته باشد.
این مدل هوش مصنوعی ممکن است در آینده بتواند ذهنها را بخواند، حتی اگر برخلاف میل افراد یا در هنگام خواب باشد! علاوهبراین، شرکتکنندگان میتوانند با استفاده از استراتژیهای مختلف رمزگشای زبان را خراب کنند.
محققان اکنون در تلاش هستند تا این فرآیند را گسترش دهند تا بتوانند اسکنهای مغز را در زمان واقعی رمزگشایی کنند. آنها همچنین روی مقرراتی برای محافظت از حریم خصوصی ذهنی کار میکنند.
ذهن ما تاکنون محافظ اصلی حریم خصوصی ما بوده است. اما این پیشرفت و ساخت یک مدل هوش مصنوعی که میتواند ذهن انسان را بخواند، میتواند گام اولیه برای به خطر انداختن این آزادی در دراز مدت باشد.