رشد فوقالعاده سریع علم سبب شده که آینده غیرقابل پیشبینی باشد. امروز میخواهیم شما را با 6 دستاورد علمی آشنا کنیم که زمانی کاملا خیالی و غیرممکن تصور میشدند.
تاریخ مملو از افراد منفی بوده است. کسانی که تمایلی به تغییر جهان اطراف خود نداشتند. بهطورکلی در برابر هر شخصی که میخواسته امکان عملی بودن ایدهای جدید را بررسی کند، صدها نفر بودهاند که میگفتند چنین چیزی ممکن نیست. حالا حیرت فردی را تصور کنید که از ۳۰۰ سال پیش به دنیای کنونی بیاید. زندگی روزمره ما قطعا برای آن فرد باورکردنی نیست.
دستاورد هایی که در گذشته از نظر علمی غیرممکن محسوب میشدند
سابقه حضور انسان مدرن در کره زمین به تقریبا ۲۰۰ هزار سال میرسد. هرچند در چندصد سال اخیر آنقدر شاهد دستاوردهای علمی ظاهرا غیرممکن بودهایم که دیگر حتی نميتوان در مورد ۵۰ سال آینده با قطعیت صحبت کرد. چیزی که امروزه کاملا برای ما عادی بهنظر میرسد، زمانی حتی در عجیبترین رویاهای نسلهای پیشین نیز وجود نداشته است. آیا نسلهای پیشین احتمال میدادند که زمانی بتوان به سیارههای دیگر سفر کرد؛ یا اینکه ستارههایی که ۱۳ میلیارد سال با ما فاصله دارند را دید؟
خوشبختانه همیشه کنجکاوی و نوآوری انسان توانسته بر تردیدهایش غلبه کند. همین نیز سبب میشود که دنیای ما تغییرات زیادی را بهخود ببیند. در ادامه به 6 دستاورد علمی میپردازیم که در گذشته غیرممکن قلمداد میشدند.
پرواز اجرام سنگینتر از هوا
انسان برای اکثر تاریخ خود به زمین محدود بوده است. همین نیز سبب شده بود که بسیاری تصور کنند گریزی از این سرنوشت وجود ندارد. پیشینیان میگفتند که چطور ممکن است چیزی سنگینتر از هوا به آسمان پریده و سقوط نکند. ایده یک دستاورد علمی خاص که بتواند قوانین گرانش را زیر سوال ببرد، فوقالعاده مضحک و غیرممکن تلقی میشد.
جالب اینجاست که در سال ۱۹۰۳ نیویورک تایمز در مقالهای گفته بود که چنین اختراعی بین ۱ تا ۱۰ میلیون سال طول خواهد کشید. آنهم در صورتی که بشر بتواند ارتباط فعلی بین وزن و استحکام را در مواد غیرآلی از بین ببرد. نویسنده بدبین نیویورک تامیز احتمال اختراع موتورهای احتراق داخلی یا درونسوز را نمیداد. جالب اینجاست که تنها ۹ هفته پس از این مقاله، دستاورد علمی غیرممکن توسط برادران رایت عملی شد. اتفاقی که مسیر تاریخ را برای همیشه تغییر داد.
برای یادآوری باید گفت که اولینبار انسان بهلطف برداران رایت به آسمان نرفت. در ۱۹ سپتامبر ۱۷۸۳ دو برادر فرانسوی بهنامهای جوزف و اتین مونگولفیه اولین بالن هوای گرم را اختراع کردند. آنها تکهای پارچه را به یک بالن کاغذی دوخته بودند و سپس از آتش برای فرستادن آن به هوا استفاده کردند. این دو برادر دستاورد علمی غیرممکن خود را یک هفته بعد جلوی شاه لوئی شانزدهم تکرار کردند و همین سبب شد که توجه آکادمی سلطنتی علوم فرانسه را جلب کنند.
کمی بعد Pilâtre de Rozier و François Laurent تصمیم گرفتند ریسک کرده و سوار سبدی شوند که به بالن متصل شده بود. آنها اولین انسانهایی بودند که حضور در آسمان را تجربه کردند.
دستاورد علمی غیرممکن: شکافتن اتم
برخی متفکران یونان باستان گمان میکردند که کل جهان از چهار عنصر خاک، آب، باد و آتش ساخته شده است. هرچند دموکریتوس گفت که چنین چیزی ممکن نیست و اجرام از ذرات بسیار ریز تشکیل شدهاند. تنها در اوایل دهه ۱۸۰۰ میلادی بود که شخصی بهنام جان دالتون متوجه شد نظر دموکریتوس درست بوده است و اجرام از ذرات ریزی بهنام اتم تشکیل شدهاند.
پس از آن ایده رسیدن به یک دستاورد علمی غیرممکن برای دانشمندان جذاب شد. در دهه ۱۹۳۰ میلادی دانشمندان قصد داشتند با استفاده از شتابدهنده ذرات اتم را بشکافند. هرچند در همان زمان نیز بسیاری از نوابغ جهان از جمله نیلز بور، ارنست داردفورد و البته اینشتین گمان میکردند که کنترل قدرت اتمی یک دستاورد علمی غیرممکن است.
با وجود این، شرایط ژئوپولتیکی اسفبار جنگ جهانی دوم سبب شده بود که بودجههای هنگفتی به ساخت سلاحهای عجیب اختصاص یابد. سیاستمداران امیدوار بودند که این سلاحها جنگ را پایان دهند و البته همین هم شد. برخی از بزرگترین فیزیکدانان جهان توانستند پس از سالها پژوهش و تلاش در قالب پروژه منهتن غیرممکن را به ممکن بدل کنند.
انسان هرگز چنین حجم بالایی از انرژی را آزاد نکرده بود؛ اما در هر صورت مقرر شد که بمب اتمی در ۱۶ جولای ۱۹۴۵ آزمایش شود. حتی برخی احتمال میدادند که در نتیجه اینکار کل اتمسفر زمین مشتعل شده و چیزی از کره زمین باقی نماند. چنین چیزی در محافل علمی ابدا غیرممکن قلمداد نمیشد. حتی انریکو فرمی فیزیکدان معروف با دیگران شرط میبست که آیا دستاورد علمی غیرممکن آمریکاییها کره زمین را منفجر خواهد کرد یا خیر.
بمب اتم نسل انسان را منقرض نکرد، اما قدرت انجام اینکار را بهما داد.
دستاورد علمی غیرممکن: رادیو مارکونی
امروزه بهلطف اختراع ماهوارهها و فیبرهای نوری کمتر کسی به یک دستاورد علمی غیرممکن توجه میکند. اما در قرن بیستم معجزه Guglielmo Marconi سبب شد که جهان ارتباطات متحول شود. ماهیت رادیو برای نسلهای پیشین کمشباهت به داستانهای ترسناک نبود: صداهایی که بتوانند بدون نیاز به حتی سیم در فضا و زمان حرکت کنند.
همانند بسیاری از اختراعات و دستاورد های علمی غیرممکن، مارکونی نیز از تجربه و دانش پیشینیان خود استفاده کرد. یک فیزیکدان آلمانی بهنام هاینریش هرتز پیشتر نشان داده بود که امواج رادیویی الکترومغناطیس میتوانند در فواصل کوتاه جابهجا شده و دریافت شوند. مارکونی همچنین تنها فردی نبود که میخواست ایده ارتباطات رادیویی را به واقعیت تبدیل کند. حداقل چهار شرکت دیگر نیز تلاش میکردند که این دستاورد علمی غیرممکن را عملی کنند. نیکولا تسلا نیز در مسیر ساخت اولین رادیو قرار داشت.
هرچند این مارکونی بود که توانست در سال ۱۹۸۵ یک سیگنام بیسیم را به ۸۰۰ متر آنطرفتر ارسال کند. در نسل اول ارتباطات بیسیم از کدهای مورس استفاده میشد. هرچند که آزمایشهای بیشتر امکان ارسال صدای انسان را هم به آن سمت جهان ممکن کرد. یک دستاورد علمی عجیب که تا چند دهه قبل از آن غیرممکن بود و به جادو شباهت داشت.
شکستن دیوار صوتی
مفهوم سرعت صوت برای نسلهای پیشین کاملا بیگانه نبود. از قرن هفدهم میلادی دانشمندان اروپایی توانسته بودند سرعت صوت را تخمین بزنند. اولینبار یک دانشمند فرانسوی بهنام Pierre Gassendi به این موضوع پرداخت. او ابتدا نور ناشی از شلیک یک گلوله را از فاصله دور مشاهده کرد و سپس منتظر شنیدن صدای آن شد. وی تخمین زد که سرعت صوت ۴۷۸ متر بر ثانیه باشد. بعدها در دهه ۱۹۴۰ دانشمندان متوجه شدند که این میزان به ۳۳۱ متر بر ثانیه نزدیکتر است. در آن زمان پرواز با سرعت فراتر از صوت یک دستاورد علمی غیرممکن قلمداد میشد.
وقتی یک جسم در آسمان حرکت میکند، هوا در مقابل آن فشرده میشود. در آن زمان دانشمندان گمان میکردند که اگر هواپیما با سرعت صوت پرواز کند، هوای فشردهشده همچون مانعی پنهان آن را نابود خواهد کرد. هرچند در ۱۴ اکتبر ۱۹۴۷ چاک ییگر بهکمک هواپیمای عجیب Bell X-1 یک دستاورد علمی غیرممکن را بهواقعیت تبدیل کرد.
او نشان داد که نتیجه پرواز با سرعت فراصوت نهنابودی هواپیما بلکه غرش صوتی است. در واقع در نتیجه شکستن دیوار صوتی صدایی مشابه انفجار یا رعدوبرق بهگوش میرسد.
پرواز در عرض اقیانوس آرام
رادیو بهعنوان یک دستاورد علمی غیرممکن به اطلاعات اجازه داد که در سرتاسر جهان سفر کنند؛ بنابراین اینبار نوبت انسان بود. پرواز برادران رایت در سال ۱۹۰۳ یک لحظه تاریخی بود؛ اما پرواز چارلز لیدنبرگ در عرض اقیانوس آرام نشان داد که صنعت هوانوردی آیندهای بسیار درخشان را در پیش دارد. لیندبرگ ثابت کرد که دیگر هیچ نقطهای از جهان را نمیتوان دور قلمداد کرد.
در آن زمان برای هر کسی که بتواند یک پرواز تنها و بیوقفه را از نیویورک تا پاریس انجام دهد، جایزه ۲۵ هزار دلاری تعیین شده بود. همین نیز سبب شد که لیدنبرگ پس از صحبت با چندین اسپانسر یک هواپیمای اختصاصی را برای اینکار بسازد. نتیجه کار هواپیمایی تکموتوره (مجهز به موتور Wright J-5C) بهنام Spirit of St.Louis بود. مخازن سوخت این هواپیما آنقدر بزرگ بودند که خلبان جوان مجبور شده بود برای دیدن جلو از پریسکوپ استفاده کند.
در نهایت صبح ۲۰ می ۱۹۲۷ لیدنبرگ از لانگآیلد در نیویورک پرواز کرد و توانست پس از ۳۳.۵ ساعت پرواز در میان تشویق ۱۰۰ هزار فرانسوی به پاریس برسد. او توانسته بود در یک دستاورد علمی غیرممکن مسافت ۵۸۰۰ کیلومتری را بهتنهایی پرواز کند. اگرچه امروزه پرواز میانقارهای به سادهترین شکل ممکن انجام میشود، اما این مهم بهلطف افرادی بوده است که زمانی آن را به سختترین شکل ممکن انجام دادند.
لامپ ادیسون
انسان همیشه در طول تاریخ تلاش کرده است تا بهنحوی تاریکی شب را برطرف کند. برای این مشکل نیز راهحلهای گوناگونی ارائه شده است. هرچند اگر فردی از ۳۰۰ سال پیش به جهان کنونی بیاید، قطعا از لامپهای جدید که در کسری از ثانیه روشن میشوند، حیرت خواهد کرد. لامپ زمانی یک دستاورد علمی غیرممکن بود؛ اما امروز کسی چندان توجهی به آن نمیکند.
ادیسون یک مخترع کاملا شناخته شده بود و توانست پیش از مرگ اختراعات جدید زیادی را به نام خود ثبت کند. هرچند او اولین فردی نبود که لامپ را اختراع کرد. دانشمندان و افراد مختلف از سال ۱۸۳۵ در تلاش بودند تا مفهوم لامپ را به واقعیت تبدیل کنند. بین آن زمان و پتنت ادیسون در سال ۱۸۷۹ نیز صدها فرد آزمایشهایی را روی لامپ انجام دادند. آنها ترکیبهای مختلف را امتحان میکردند تا لامپ سریع نسوزد؛ اما موفق نمیشدند.
توماس ادیسون از دستیارانش خواست که بهترین ترکیب ممکن را برای یک لامپ با عمر بالا شناسایی کنند. در نهایت سیم مسی با جریان نسبتا پایین بهعنوان راهحل نهایی انتخاب شد. ادیسون همچنین سرپیچ لامپ را طراحی کرد. دستاورد علمی ادیسون بهنحوی زندگی انسان را تغییر داد که تا پیش از آن غیرممکن بهنظر میرسید.
آیا دستاورد های دیگری را بهخاطر میآورید که در گذشته از نظر علمی غیرممکن محسوب میشدند؟