کلاهبرداری سازمان یافتهای از والدین در شبکه شاد انجام شده است. شیادان با جعل هویت و لینک فیشینگ، حساب بانکی شما را هدف گرفتهاند.
اخیرا گزارشهایی مبنی بر وقوع یک رشته کلاهبرداری هدفمند علیه خانوادههای دانشآموزان از طریق «شبکه آموزشی شاد» منتشر شده است. بهنظر میرسد یک گروه سازمانیافته با بهرهگیری از نقاط ضعف امنیتی این سامانه و جلب اعتماد والدین، خسارات مالی به بار آوردهاند.
شگرد سودجویان برای کلاهبرداری در بستر شاد چیست؟
بر اساس اطلاعات دریافتی و گزارشهای قربانیان، کلاهبرداران با جعل هویت کارکنان مدرسه، مانند معلمان یا مدیران، اقدام به ارسال پیامهایی در محیط کاربری والدین در شبکه شاد میکنند. محتوای این پیامها معمولا شامل وعدههای فریبندهای مانند «واریز کمک هزینه تحصیلی» یا درخواستهایی چون «تکمیل و بهروزرسانی اطلاعات دانشآموز» است.
نکته کلیدی در این روش، گنجاندن یک لینک مخرب در پیام است. با کلیک بر روی این لینک، کاربر به صفحهای هدایت میشود که ظاهری کاملا شبیه به درگاههای پرداخت بانکی دارد (فیشینگ). والدین بیاطلاع، با وارد کردن اطلاعات کارت بانکی خود در این صفحه جعلی، عملا اطلاعات محرمانه حساب خود را در اختیار کلاهبرداران قرار میدهند.
کارشناسان معتقدند موفقیت این کلاهبرداریها ریشه در چند عامل دارد. اول، ضعفهای امنیتی و زیرساختی در خود پلتفرم شاد که امکان جعل هویت را فراهم میکند. دوم، عدم فعالسازی قابلیت تأیید هویت دو مرحلهای توسط بسیاری از کاربران (اعم از دانشآموزان و والدین) که یک لایه امنیتی مهم را حذف میکند. سوم، اعتماد طبیعی خانوادهها به پیامهایی که ظاهرا از سوی مدرسه ارسال میشود.
- جدیدترین نسخه شاد با حضور وزیر آموزش و پرورش معرفی شد
- گوگل میگوید اپلیکیشن شاد جاسوس است!
- پیامی عجیب که کلاهبرداران برای کاربران شاد ارسال کردند
یکی از جنبههای نگرانکننده این پرونده، الگوی برداشت وجه از حسابهای قربانیان است. گزارشها نشان میدهد که برداشتها بهصورت مکرر و در مبالغ مشخص یک میلیون تومانی انجام شده است. به گفته یک کارشناس امنیت سایبری، این الگوی برداشت حسابشده، نشاندهنده فعالیت یک تیم حرفهای و سازماندهی شده است که با روشهای دور زدن سیستمهای امنیتی بانکی آشنایی دارند. وی اکیدا توصیه کرد که کاربران از باز کردن مستقیم هرگونه لینک دریافتی خودداری کرده و برنامهها را تنها از منابع رسمی و معتبر نصب کنند.
انتقادات به زیرساخت شاد و تذکر مجلس
مشکلات شبکه شاد تنها به این کلاهبرداریها محدود نمیشود. ناکارآمدیهای فنی و زیرساختی این پلتفرم پیش از این نیز مورد انتقاد کارشناسان و حتی نمایندگان مجلس قرار گرفته بود. چنانکه اخیرا ۵۳ تن از نمایندگان مجلس در تذکری رسمی به وزیر آموزش و پرورش، خواستار رسیدگی فوری به مشکلات زیرساختی و فنی این سامانه و تأثیر منفی آن بر کیفیت آموزش مجازی شدند.
توصیههای ضروری به خانوادهها
با توجه به شرایط موجود، به والدین و دانشآموزان اکیدا توصیه میشود:
۱. به هیچ عنوان به پیامهای دریافتی در شبکه شاد که حاوی لینک پرداخت، درخواست اطلاعات بانکی یا وعدههای مالی هستند، اعتماد نکنند.
۲. پیش از هرگونه اقدام بر اساس پیامهای دریافتی، صحت آن را مستقیماً از طریق تماس تلفنی با مدرسه یا مراجعه حضوری استعلام کنند.
۳. قابلیت تأیید هویت دو مرحلهای را در حساب کاربری شاد خود فعال کند.
۴. در صورت مواجهه با موارد مشکوک یا قربانی شدن، مراتب را فورا به پلیس فتا (مرکز فوریتهای سایبری) گزارش دهند.
امیدواریم که این توصیههای ایمنی را جدی بگیرید تا از دامی که سودجویان برای کلاهبرداری از والدین در برنامه شاد پهن کردهاند، در امان بمانید.