فعالیت مجدد پروتون در ایران ؛ خودروهایی که Proton با سایپا وارد بازار می‌کند

شرکت خودروسازی پروتون (Proton) مجددا به ایران بازگشته و قصد دارد خط تولید محصولات خود را در سال جاری راه‌اندازی کند. البته این بار به جای زاگرس خودرو، نام سایپا به عنوان شریک پروتون شنیده می‌شود و آن‌ها قصد دارند با همکاری یکدیگر، سهم بزرگی از بازار خودرویی کشورمان را به دست آورند. در ادامه با خودروهایی که به احتمال زیاد با همکاری سایپا و پروتون در ایران عرضه می‌شوند، آشنا خواهیم شد.

نخستین بار حدود یک سال پیش بود که خبر آمدن لوتوس به ایران به گوش رسید و در اوایل مهرماه 95، سرانجام شرکت ایلیاموتور به صورت رسمی از این خودروهای اسپورت انگلیسی با قیمت 350 تا 400 میلیون تومان رونمایی کرد. این اولین نشانه از حضور مالک لوتوس یعنی پروتون در ایران بود. در اواسط مهر نیز نعمت زاده، وزیر صنعت، معدن و تجارت ایران از شرکت پروتون در مالزی بازدید کرد که این موضوع نیز نشان‌دهنده‌ی تمایل ایرانی‌ها به حضور این شرکت خودروساز در کشورمان بود.

پروتون از زیرمجموعه‌های هولدینگ پروتون است و این هولدینگ نیز به نوعی بازوی خودروساز شرکت DRB-HICOM محسوب می‌شود که در سال 2000 میلادی از ادغام شرکت صنایع سنگین مالزی با شرکت صنایع Berhad تاسیس شد. این خودروساز مالزیایی در واقع قطب خودروسازی جنوب آسیاست اما نمی‌توان آن را خودروساز بزرگی دانست. پروتون در سال 2015 در مجموع 100 هزار دستگاه خودرو تولید کرد که تقریبا یک هشتم تولید خودرو در ایران بود. اما نکته جالب اینجاست که انگلیس یکی از بازارهای فروش بزرگ پروتون در میان 60 کشوری است که محصولات این برند در آن تولید یا صادر می‌‌شود.

حضور پروتون در ایران با همکاری زاگرس خودرو آغاز شد. زاگرس خودرو که کارخانه‌اش در بروجرد قرار دارد در اواسط دهه 70 شمسی آغاز به کار کرد و در اوایل دهه 80 شمسی، نخستین محصولات پروتون را به صورت مونتاژی روانه بازار کشورمان کرد. اما زاگرس خودرو با مشکلاتی روبرو شده بود که باعث شد این شرکت نتواند به اهداف خود در عرضه محصولات پروتون در ایران دست پیدا کند.

در همان موقع قرار شد سایپا 51 درصد سهام زاگرس خودرو را برای پارس خودرو بخرد و حتی تفاهم‌نامه همکاری بلندمدت میان مدیرعامل وقت سایپا و مدیرعامل وقت پروتون در حضور عبدالله احمد بداوی، نخست وزیر مالزی به امضا رسید؛ اما با گذشت زمان، نه سایپا سهامی را خرید و نه پروتون با سایپا همکاری کرد.

کارخانه زاگرس خودرو در اوایل دهه 90 شمسی با اوج بحران خود مواجه شد و حتی به تعطیلی موقت هم رسید اما مدتی بعد دوباره فعالیت خود را از سر گرفت و با تولید پیکاپ برای ایران خودرو، ایجاد خط رنگ برای سایپا و تولید خودروی ام وی ام 530 برای مدیران خودرو جانی دوباره گرفت. سرانجام در تابستان سال 95، شرکت عظیم خودرو 70 درصد سهام زاگرس خودرو را خرید.

در آبان سال گذشته، مصطفی محمد، وزیر تجارت و صنعت مالزی به ایران آمد و نشست مشترکی را با مدیرعامل سایپا برگزار کرد. وی در این جلسه اظهار کرد:

به دنبال حضور مجدد پروتون در ایران هستیم و دلیل اصلی حضورمان در سایپا نیز گسترش روابط بین صنعت خودروسازی مالزی با گروه سایپاست. امروزه، تقاضای خودرو در ایران حدود یک میلیون و 200 هزار دستگاه در سال است که این رقم در آینده رشد بیشتری خواهد کرد. به همین دلیل در آینده نزدیک، سه مدل جدید از محصولات پروتون توسط سایپا در بازار ایران عرضه خواهد شد.

بر اساس گفته‌های وزیر صنعت مالزی، پروتون در ایران سه خودروی جدید را عرضه خواهد کرد که هنوز نام آن‌ها مشخص نیست اما پیش‌بینی می‌شود خودروهای پروتون آیریز، پرسونا و پردانا محصولاتی باشند که در آینده نزدیک توسط سایپا وارد بازار کشورمان می‌شوند. به همین بهانه در ادامه این مطلب قصد داریم این خودروها را به صورت مختصر بررسی کنیم.

خودروهای احتمالی پروتون در ایران

1.پروتون آیریز (Proton Iriz)؛ هاچ بک جوان‌پسند

آیریز در سال 2014 وارد بازار مالزی شد و اولین هاچ بک 5 دری بود که مالزیایی‌ها ساختند. این خودرو به لطف ظاهر جوان‌پسند و کیفیت خوب خود توانست به فروش خوبی دست پیدا کند. پروتون Iriz با دو پیشرانه 4 سیلندر عرضه می‌شود که نسخه استاندارد آن از گیربکس 5 سرعته دستی و نسخه فول آن از گیربکس اتوماتیک CVT استفاده می‌کند. در نسخه فول، تجهیزاتی مانند توزیع نیروی ترمز، ترمز کمکی، سیستم کنترل پایداری، کنترل کشش، سیستم کمکی حرکت در شیب، ورود بدون کلید، مانیتور لمسی و 6 کیسه هوا در آن قرار گرفته است.

آیریز در مالزی با قیمت 30 تا 50 میلیون تومان به فروش می‌رسد که در صورت وارد شدن به ایران، احتمالا شاهد قیمتی در رده میتسوبیشی میراژ برای آن خواهیم بود. همچنین هیوندای آی 20 کرمان موتور را می‌توان جدی‌ترین رقیب پروتون آیریز در بازار ایران دانست.

2. پروتون پرسونا (Proton Persona)؛ آیریز صندوق‌دار

ویرا یکی از محصولات نام‌آشنای پروتون بود که بعدها دو خودروی جدید از دل آن معرفی شد؛ در سال 2004 خودروی شناخته شده Gen2 و در سال 2007 خودروی پرسونا توسط پروتون روانه بازار شد. پرسونا در واقع نسخه صندوق دار GEN2 بود و در سال 2016 هم جدیدترین مدل آن یعنی نسل سوم پرسونا توسط پروتون معرفی شد. نسخه جدید این خودرو این بار بر پایه پلفترم هاچ بک آیریز ساخته شده و حتی از ویژگی‌های ظاهری آن نیز الگو گرفته است. موتور، گیربکس و امکانات نیز چندان تفاوتی ندارند و بنابراین پرسونا را باید مدل صندوق دار پروتون آیریز بدانیم. پروتون پرسونا در مالزی با قیمت 30 تا 45 میلیون تومان به فروش می‌رسد و در صورت ورود به بازار ایران به رقیبی در رده قیمتی تویوتا یاریس تبدیل خواهد شد.

3. پروتون پردانا (Proton Perdana)؛ سدان نیمه لوکس و گران‌قیمت

نسل دوم این سدان خانوادگی و نیمه لوکس در سال 2013 وارد بازار شد که البته در ابتدا تنها برای نهادهای دولتی مالزی تولید می‌شد و سپس در سال 2015 عرضه عمومی آن آغاز شد. نسل دوم این خودرو بر پایه پلتفرم نسل هشتم هوندا آکورد ساخته شده و با دو پیشرانه متفاوت عرضه می‌شود که هر دو نسخه با گیربکس 5 سرعته اتومات همراه هستند. پروتون Perdana با قیمت 83 تا 106 میلیون تومان در مالزی به فروش می‌رسد که در صورت ورود به ایران به گران‌ترین محصول این برند در کشورمان تبدیل می‌شود و به احتمال زیاد با پژو 508 ایران خودرو و رنو تلیسمان رقابت خواهد کرد.

لیست دوم و جایگزین محصولات پروتون در ایران

همان‌طور که گفتیم سه خودروی احتمالی پروتون در ایران آیریز، پرسونا و پردانا هستند اما سه خودروی ساگای جدید، پروی و سوپریما اس را می‌توان به عنوان جایگزین‌های آن‌ها معرفی کرد.

ساگا جدید (Proton New Saga)

این سدان کوچک در واقع ارزان‌ترین محصول پروتون است و با موتور 1.3 لیتری 94 اسب بخاری و امکاناتی مانند دوربین دید عقب، بلوتوث و سیستم‌های کنترل پایداری و کنترل کشش عرضه می‌شود. قیمت این خودرو در مالزی بین 25 تا 35 میلیون تومان است.

پروی (Proton Preve)

پروی اولین خودروی پروتون است که با هدف فروش در بازارهای جهانی در سال 2012 عرضه شد اما نتوانست انتظارها را برآورده کند و به فروش خوبی دست پیدا نکرد. این خودرو با دو پیشرانه 1.6 لیتری (یکی 107 اسب بخار و دیگری 138 اسب بخار مجهز به توربو) روانه بازار شد. قیمت این خودرو در مالزی معادل 45 تا 55 میلیون تومان است و در صورت ورود به بازار ایران به رقیبی برای پژو 301 تبدیل خواهد شد.

سوپریما اس (Proton Suprima S)

سوپریما در واقع نسخه هاچ بک پروی است و تنها با پیشرانه 1.6 لیتری توربو در بازار به فروش می‌رسد. قیمت این خودرو در بازار مالزی معادل 53 تا 60 میلیون تومان بوده و در صورت عرضه در ایران با پژو 308 ایران خودرو رقابت خواهد کرد.