ویروس زیکا در حال حاضر در بیش از 20 کشور دنیا در حال شیوع است. چندی پیش، بیش از 200 استاد دانشگاه از سراسر جهان پای نامهای سرگشاده به مدیرکل سازمان بهداشت جهانی را امضا کرده و خواستار آن شدند که بازیهای المپیک و پاراالمپیک ریو دو ژانیرو برزیل، با توجه به شواهد موجود از ویروس زیکا و تهدید همه جانبه توسط این بیماری در این منطقه، یا به تعویق افتد و یا به مکان دیگری منتقل شود.
نویسندگان وبسایت RioOlympicsLater.org در حمایت از این رویداد بزرگ ورزشی نوشتند که شاید اذهان عمومی در مورد ویروس زیکا دچار سوءتفاهم شده است. این بیماری جدیدی نبوده و تاریخچهی کشف آن به سال 1947 بازمیگردد. خطر ابتلا به ویروس زیکا همانقدر محتمل است که خطرات دیگری با برگزاری چنین رویداد بزرگی در هر کشور گرمسیری دیگری ممکن است، اتفاق افتد.
در این نامه سرگشاده که با اشاره به تغییر مکان جام جهانی 2003 زنان از چین به ایالات متحده به دلیل شیوع سارس و مختل شدن برنامههای جام ملتهای آفریقا به علت بیماری واگیردار ابولا آغاز شد، این افراد خواستار توقف و یا تغییر مکان بزرگترین رویداد ورزشی جهان شدند. هرچند که شاید هیچکدام از این دو، دلایل منطقی و معقولی نباشد.
آیا ویروس زیکا میتواند المپیک ریو دوژانیرو در برزیل را تحت تاثیر خود قرار دهد؟
سارس و ابولا هر دو بیماری وحشتناکی با مرگ و میر بالایی بودند و همچنین سارس یک پاتوژن کاملا جدید بود؛ اما آمار مرگ و میر با ویروس زیکا بسیار پائین است و مرگ در آن اغلب بهجای نتیجه مستقیم از علائم معمول خود ویروس، به علت عوارض سندروم Guillain-Barre است.
نگرانی واقعی دربارهی ویروس زیکا (Zika)، میکروسفالی و دیگر اثرات مخرب بر جنین مادر از طریق عفونت در زنان باردار است. ویروس زیکا توسط پشۀ “آئدس آئِژیپتی” منتقل میشود و در حال حاضر به حداقل 24 کشور گسترش یافته است. در واقع زیکا نوعی بیماری ویژه مناطق استوایی است که بهواسطه پشهها از انسانی به انسان دیگر انتقال یافته و باعث ایجاد نقایص مادرزادی و حتی مرگ در نوزادان برزیلی شده است.
تا به امروز، برزیل بیشترین تدابیر را برای مبارزه با شیوع زیکا اتخاذ کرده و نسبت به کشورهای دیگر، بیشتر با آن درگیر بوده است؛ طبق آمارها، بالغ بر یک میلیون نفر از جمعیت این کشور به ویروس یاد شده، آلوده شدهاند. آزمایشهای اخیر بر روی ارگانویدهای مغز (توپهای کوچکی از سلولهای عصبی است که برخی از ساختار و خصوصیات مغز به آن نسبت داده میشود) در موشهای آزمایشگاهی و کاشت آن در بافت مغز و همچنین مشاهده دقیق از علائم و نشانههای ویروس زیکا و ارتباط آن با میکروسفالی ، میتوان آن را با بیماریهای سندروم در یک دسته بندی قرار داد.
در حال حاضر بین مسئولین برگزاری این رویداد بزرگ ورزشی و برخی از منتقدین عدم برگزاری آن در برزیل، جدلهای کلامی در گرفته است. شاید ویروس زیکا بتواند المپیک ریو دو ژانیرو در برزیل را به مکان دیگری منتقل کند. شاید!