زمانی داشتن یک گوشی همراه، با آن سایزهای بزرگ و وزنها بالا، مبلغ بالایی را طلب کرده و در ادامه اعتبار زیادی را برای صاحب آن به همراه میآورد. رفته رفته اندازه گوشیها کوچک شده و از طرفی قابلیتهای آنها با سرعتی بیشتر افزایش پیدا کرد، تا جایی که امروز میبینیم برقراری تماس و یا ارسال پیامک، تبدیل به یکی از پیش پا افتادهترین امکانات گوشیهای هوشمند شده و مخصوصا ارسال پیامک به حاشیه رفته است. بشر امروزی بدون در نظر گرفتن تاثیر موبایل بر مغز خود، روز به روز بیشتر به گوشیهای هوشمند وابسته شده و در تلاش است تا اعمال روزانه بیشتری را توسط آنها انجام دهد. بله، یک کاربر امروزی، با دور ماندن از گوشی هوشمند خود احساس غریبی میکند. اگر به این نکته شک دارید، گوشی هوشمندتان را برای مدتی (لااقل برای کاهش تاثیر موبایل بر مغز برای مدتی کوتاه) از خود دور کرده و در ادامه واکنش غیرارادی خود را تماشا کنید.
تاثیر موبایل بر مغز انسان از نقطه نظر روانشناسی
شری تارکل (Sherry Turkle)، استاد دانشگاه MIT (مؤسسه فناوری ماساچوست) و روانشناس اجتماعی، در ویدیویی کوتاه درباره تاثیر موبایل بر مغز با استفاده مداوم و همیشگی از این دستگاهها صحبت میکند. زمانی که گوشی هوشمندتان را به دست گرفته و به انجام کارهای گوناگون با آن میپردازید، تغییرات زیادی بر روی نحوه کارکرد مغز ما صورت میگیرد. این تغییرات از آن جایی که عوامل بسیار دیگری نیز بر روی تاثیر میگذارند، عادی هستند، تا جایی که با استفاده زیاد، تاثیر موبایل بر مغز انسان مخرب میشود. اما وقتی که دائما مشغول استفاده از گوشی هوشمند هستید، چه اتفاقی میافتد؟
ما دیگر تحمل حتی یک لحظه تنهایی را نداریم، اما تنهایی که به جای قرار گرفتن در جمع اطرافیان، با دور شدن از آنها و پناه بردن به گوشی هوشمند رفع میشود. ذهن ما اکنون بیش از حد طبیعی هوشیار بوده و به طور همیشگی گوش به زنگ است که این میتواند بدترین تاثیر موبایل بر مغز انسان باشد. این وضعیت مغز، زمانی کاربرد فراوان داشت که انسانها زندگی وحشی داشته و در غارها زندگی میکردند، اما همین انقلاب صنعت ساخت گوشیهای هوشمند نشان میدهد که دیگر در جامعهای بدوی زندگی نکرده و باید از سبک زندگی آنها دوری کنیم.
در عصر کنونی، افراد همانند عصر انسانهای اولیه دیگر نیازمند هشیار بودن دائمی برای دور ماندن از خطر نیستند، چون تاثیر موبایل بر مغز و همچنین دیگر تکنولوژیهایی که خواه ناخواه با زندگی در شهر با آنها در ارتباط هستیم، مغز ما را فعال نگه میدارند، از همین رو تنها عمل ارادی که ما باید انجام دهیم، آرامش دادن به مغز و تسکین آن است. در نظر داشته باشید بدون داشتن ذهنی آرام، نمیتوان در لحظات مهم، تصمیماتی سرنوشت ساز گرفت و خلاقیت را بروز داد. تمامی اینها نیازمند آرامش درونی و سکون مغز هستند.
افسردگی، پرخاشگری و عدم توانایی مغز برای پاسخ دادن به نیازهای ضروری میتوانند بخش جزئی از تاثیر موبایل بر مغز انسان باشند. هر دفعه که به موتور جستجوی گوگل مراجعه میکنید، به این معنی است که به زندگی وحشی انسانهای اولیه بازگشتهاید، چون خود را آماده شکار و جمعآوری اطلاعات بیشماری کرده تا در ادامه آنها را به مغز بیقرار خود وارد کنید. فراموش نکنید که علاوه بر زندگی شخصی و سلامت هر فرد، روابط اجتماعی ما با دیگر افراد نیز همانطور که بحث کردیم تحت تاثیر مستقیم مضرات گوشیهای هوشمند قرار میگیرند، چون یک فرد با ذهن مغشوش، افسرده و پرخاشجو، اگر که دیگران را از خود دور نکند، به طور حتم شخص جدیدی را نیز به زندگی خود وارد نخواهد کرد.
در نظر داشته باشید که تاثیر موبایل بر مغز آنطور که اکنون به آن اشاره کردیم، از نقطه نظر روانشناسی است. مبحث مهمی دیگری که در این رابطه وجود دارد، مضرات مستقیم گوشیهای هوشمند بر سلولهای بدن و تاثیر امواج الکترومغناطیسی آنها بر سلامت ما است. به دلیل اهمیت این موضوع در مقالهای جداگانه آن را بررسی خواهیم کرد، چون گرفتن تصمیمات سرنوشتساز برای حفظ سلامتی، نیازمند آرامش فکری کامل است. پس تا زمان انتشار مقاله یاد شده (و حتی برای همیشه)، استفاده از گوشی هوشمند را محدود به مواقع ضروری کنید: