آلودگی هوا و کاهش بهره هوشی با یکدیگر مرتبط هستند

آلودگی هوا علاوه بر تاثیر مخربی که بر سلامت فیزیکی انسان دارد، همچنین می‌تواند سلامت فکر، قدرت شناختی و مهارت‌های کلامی او را با مخاطرات جدی مواجه سازد.

آلودگی هوا در سراسر دنیا و در همه کشورها قربانی می‌گیرد. آلودگی هوا بخصوص در شهرهای بزرگ به تدریج سلامت فرد را به خطر می‌اندازد و در موارد متعددی عامل اصلی مرگ انسان است. اما مخاطرات مربوط به آلودگی هوا تنها به سلامت جسمی انسان محدود نمی‌شود، بلکه مطالعات اخیر نشان‌دهنده‌ی آن است که سلامت فکری انسان نیز با آلودگی هوا دچار مخاطرات جدی شده و عملکرد فکری انسان متاثر از فاکتور یاد شده به تدریج کاهش می‌یابد.

سالانه در حدود ۴ میلیون و ۵۰۰ هزار انسان بر اثر تاثیرات منفی آلودگی هوا جان خود را از دست می‌دهند. گویا هوای آلوده به این میزان مرگ و میر و ابتلا انسان به انواع بیماری‌ها بسنده نکرده و قصد دارد قدرت تخریبی خود را به رخ توانمندی‌های فکری نیز بکشد. تحقیقات نشان می‌دهد قرار گرفتن ممتد در معرض آلودگی هوا، ظرفیت و توانمندی‌های شناختی انسان را کاهش می‌دهد و انسان را از یافتن راه حل برای مشکلات مختلف باز می‌دارد.

آلودگی هوا و کاهش تدریجی ظرفیت شناختی

مطالعاتی که قبلا در این خصوص صورت گرفته بود، تنها به دنبال ارتباط بین آلودگی هوا و کاهش ظرفیت شناختی دانش‌آموزان بود، اما پژوهشگران معتقد بودند که جامعه آماری این تحقیق را باید توسعه داد و نمی‌بایست تنها به دانش آموزان محدود شود. لذا در تحقیق جدید تمرکز بر روی خانواده‌های چینی و تاثیر آلودگی هوا در بلند مدت بر توانایی‌های شناختی آنها قرار گرفت.

نتایج بیانگر تاثیر منفی آلودگی هوا بر توانمندی کلامی افراد بود. به طور کلی توانمندی‌های کلامی افراد متاثر از آلودگی هوا کاهش محسوسی را نشان داد، اما این تاثیر در خصوص افرادی که از سطح تحصیلات پایین‌تری برخودار بودند بیشتر بود.

در این تحقیق مشخص شد افرادی که از تحصیلات پایین‌تری برخوردارند و در معرض آلودگی هوا قرار دارند با گذشتن از سن ۴۴ سالگی به تدریج با کاهش مهارت‌های کلامی و ظرفیت‌های شناختی مواجه می‌شوند. البته چنین فرایند برای افراد تحصیل‌کرده از سن ۶۵ به بعد خود را نشان می‌دهد.

محققان تاکید دارند نتایج این پژوهش را می‌توان به تمامی شهرهای آلوده که بالای ۱۰۰ هزار نفر جمعیت دارند تعمیم داد. بر این اساس می‌توان گفت زندگی در شهرهای شلوغ و آلوده به تدریج ظرفیت‌های شناختی انسان را تحلیل می‌برد و می‌تواند بر روی کیفیت زندگی انسان شهرنشین تاثیر چشمگیری داشته باشد.

در این بین افرادی هستند که به شدت نیازمند توانمندی و مهارت‌های حل‌المسائلی هستند و نیز به صورت روزانه مجبور به اتخاذ تصمیمات مهم و یافتن راه حل برای مشکلات راهبردی هستند. در خصوص چنین افرادی تاثیر آلودگی هوا و کاهش توانمندی‌های شناختی می‌تواند به مراتب مخرب‌تر از دیگران باشد و آنان را از انجام امور روزانه باز دارد.

در این پژوهش هوای آلوده بر اساس سنجش دی اکسید سولفور، دی اکسید نیتروژن و ریز گردهای کوچک تر از ۱۰ میکرومتر درجه‌بندی شد. حضور این سه فاکتور برای آلوده تشخیص دادن هوا ضروری هستند، اما درصد وجود آنها در مکان‌های مختلف نوسان دارد.

آلودگی هوا و IQ

افراد بی‌بضاعت و کم‌درآمد بیشتر از دیگران در معرض آلودگی هوا قرا دارند و شاید آلوگی هوا به شکل خزنده و نامحسویس این ذهنیت را ایجاد کند که هوش چنین افرادی پایین است. این در حالی‌ست که ممکن است عامل کاهش بهره هوشی افراد بی‌بضاعت، فاکتور آلودگی هوا باشد. لذا شاید زمان آن رسیده باشد که دیگر نتوان توان‌مندی فکری، ظرفیت‌های شناختی و هوش افراد را تنها به عوامل ژنتیکی نسبت داد بلکه در این بین باید برای عوامل محیطی نیز جایگاه و تاثیر ویژه‌ای را متصور شد.

در کشور ما نیز کم نیستند شهرهایی که همواره آلودگی شدید هوا را تجربه می‌کنند. شهری بمانند تهران روزهای بسیاری را در طول سال در هوای آلوده سپری می‌کند. از چند سال پیش نیز به خاطر تغییرات آب و هوایی، پدیده جدیدی بنام ریزگردها به فاکتورهای آلوده‌کننده قبل اضافه شد و استان‌های بیشتری درگیر در مقوله آلودگی هوا شدند. برآوردها نشان می‌دهد که در حدود نیمی از جمعیت کشور درگیر در مقوله آلودگی هوا هستند و این بدان معناست که نیمی از مردم کشور ایران به طور مداوم با کاهش توانایی‌های فکری و ظرفیت‌های شناختی دست و پنجه نرم می‌کنند.