بار دیگر طرح تغییر واحد پولی ایران با جدیت بیشتری مطرح شده و قرار است با حذف چهار صفر از پول ایران، ریال به تومان تبدیل شود؛ یعنی هر 100 ریال برابر با یک تومان میشود و به نوعی واحد پول تومان شبیه دلار آمریکا خواهد شد.
موضوع حذف صفر از پول ملی ایران برای نخستین بار در سال 1372 مطرح شد، اما برنامهای برای اجرای آن در نظر گرفته نشده بود و پس از مدتی نیز فراموش شد. در سال 1386 همزمان با دومین سال ریاستجمهوری محمود احمدینژاد بار دیگر بحث حذف یک صفر از پول ملی به تیتر داغ رسانهها تبدیل شد، اما این بار هم نتیجهای در بر نداشت. دو سال قبل در آذرماه سال 1395 هم موضوع تبدیل واحد پول ملی از ریال به تومان با پیشنهاد بانک مرکزی و تصویب هیئتوزیران مطرح شد که بسیاری تصور کردند این موضوع به حذف صفر از پول ملی ارتباط دارد، اما ولیالله سیف، رئیس وقت بانک مرکزی عنوان کرد این طرح فقط برای تغییر واحد پول بوده و ما برای حذف سه صفر از پول ملی در حال تهیه لایحهای مجزا هستیم. هرچند پس از گذشت دو سال تاکنون هیچیک از این طرحها عملی نشد.
دو هفته پیش، اسکناس 50 هزار تومانی جدید از سوی بانک مرکزی رونمایی شد که بر اساس تصاویر منتشر شده متوجه میشویم برای حذف صفر از پول ملی برنامههایی در حال انجام است. در همین رابطه، همتی، رئیسکل بانک مرکزی عنوان کرد دولت در حال تدوین لایحهای برای حذف چهار صفر از پول ملی کشور است و حتی این موضوع در دولت و مجلس نیز تصویب شده و به زودی مراحل اجرایی آن انجام میشود.
جزئیات حذف چهار صفر از پول
رئیسکل بانک مرکزی در خصوص جزئیات این طرح عنوان کرد علاوه بر حذف چهار صفر از پول ملی، واحد پول ایران نیز از ریال به تومان تغییر خواهد کرد؛ به بیانی دیگر هر 10 هزار ریال برابر با یک تومان میشود. از سویی در نظام پولی جدید، هر تومان برابر با 100 ریال خواهد بود. به این ترتیب میتوان گفت با تغییر واحد پول ایران، تومان به دلار شبیه میشود؛ یعنی هر تومان شبیه یک دلار و هر ریال مانند یک سنت خواهد بود.
در حال حاضر اکثر نمایندگان مجلس با طرح حذف چهار صفر از پول ملی موافق هستند، اما بسیاری از کارشناسان اقتصادی اعتقاد دارند این طرح روی شاخصهای اصلی اقتصاد تاثیری ندارد و فقط موضوع حسابرسی را آسان میکند و به همین دلیل بانک مرکزی باید این طرح و سایر شاخصهای اقتصادی را کنترل کند. در همین رابطه رئیسکل بانک مرکزی میگوید برای اجرا شدن چنین طرحی باید دولت و مجلس آن را تصویب و تایید کنند. اجرای این طرح از لحاظ حقوقی و فنی زمانبر بوده و ممکن است تا دو سال طول بکشد.
وی ادامه داد برای اجرای این طرح به ابزارهای نوین سیاستهای پولی، اصلاحات بانکی، شیوههای جدید و کارآمد نظارت بر بانکها نیاز خواهد بود. همچنین پس از قانونی شدن این طرح، به مرور زمان پولهای جدید جایگزین اسکناسهای قدیمی میشود. ما بر این باوریم که با حذف صفرها و تغییر واحد پولی، وجهه پول ملی کشور در مجامع بینالمللی بهبود پیدا میکند و حتی بسیاری از کشورهای جهان نیز برای اصلاحات جدی اقتصادی این فرایند را انجام دادهاند.