آیا میدانید دنده L در خودروهای اتوماتیک چه کاربردی دارد؟ این حالت رانندگی که اغلب نادیده گرفته میشود، میتواند در شرایط خاص مانند سراشیبیهای تند یا بکسل کردن، بسیار مفید باشد. بیایید ببینیم چه زمانی باید از آن استفاده کنید.
مهندسان و طراحان خودرو تلاش کردهاند تا در ماشینآلات پیچیدهای که ما آنها را خودرو مینامیم، رانندگی و درک آنها آسان باشد؛ بهویژه بخشهایی که برای تجربه رانندگی ما اهمیت دارند. متاسفانه، این شامل شاید پیچیدهترین جزء یک خودرو نیز میشود: گیربکس. راهحل آنها (در بیشتر خودروها) استفاده از حروف تککاراکتری برای تعیین دندهای است که میخواهید گیربکس خودروی خود را در آن قرار دهید.
البته، اگر ندانید که “D” برای حرکت رو به جلو (Drive)، “R” برای دنده عقب (Reverse)، “P” برای پارک (Park) و غیره است، هرگز گواهینامه رانندگی دریافت نخواهید کرد. با این حال، حروفی روی برخی شیفترهای دنده خودروهای اتوماتیک یا CVT وجود دارد که بهاندازه سایرین محبوب نیستند و صراحتا برای راننده عادی چندان مفید نیستند. یکی از این موارد “L” است، دندهای که در تمام خودروهای اتوماتیک یکسان نیست. بسته به برند و سال تولید، ممکن است آن را پیدا کنید یا نکنید.
برخی تولیدکنندگان از “B” استفاده میکنند یا همین ایده را با اعداد پایین نشان میدهند. بهطور خلاصه، “L” به معنای «دنده سنگین» (Low Gear) است و خودروی شما را مجبور میکند با نسبت دنده پایینتری حرکت کند؛ به این معنی که موتور برای هر چرخش چرخ، بیشتر میچرخد. اساسا، شما از قدرت بیشتری از خودرو برای چرخاندن قدرتمند چرخ (گشتاور) بهجای سریع (سرعت) استفاده میکنید. این دنده کاربردهای خاص خود را دارد که در ادامه به آنها خواهیم پرداخت.
چرا باید از دنده L در خودروهای اتوماتیک استفاده کنیم؟
دلیل اینکه “L” در برخی خودروها (مانند پریوس (Prius)) با عنوان “B” نیز شناخته میشود، این است که میتوان از آن بهعنوان نوعی «ترمزگیری» – دقیقتر ترمزگیری موتور (Engine Braking) – استفاده کرد. تصور کنید با خودرویی در حال حرکت در سراشیبی تند هستید. با پایین آمدن، ممکن است متوجه شوید که خودروی شما با فشار گرانش و اینرسی، سرعت میگیرد. برای جلوگیری از حرکت با سرعت خطرناک، پای خود را روی پدال ترمز قرار میدهید و خودرو را مجبور به حرکت آهسته میکنید. با این حال، انجام این کار باعث فرسودگی سریعتر لنتهای ترمز، فشار بر دیسکهای ترمز و احتمالا کاهش کارایی ترمز میشود. در عوض، اگر خودروی خود را در دنده پایینتر، مانند “۱”، “۲” یا “L” قرار دهید، کاهش نسبت دنده از مقاومت موتور برای کاهش سرعت چرخها استفاده میکند تا نیازی به استفاده زیاد از ترمز نداشته باشید.
مزیت دیگر دندههای پایینتر این است که گشتاور بیشتری نسبت به دندههای بالاتر فراهم میکنند. بنابراین، این حالت نهتنها برای حرکت در سراشیبی، بلکه برای حرکت در سربالاییها نیز که خودروی شما نیاز به تولید توان بیشتری دارد، مفید است. اگر خودروی خود را در حالت “D” در حالی که در یک مسیر طولانی و پرشیب تپهای بالا میروید رها کنید، ممکن است دچار لغزش یا کشش ضعیف شوید. قرار دادن خودرو در دنده سنگین باعث میشود چرخهای خودرو کندتر، اما با قدرت بیشتری بچرخند. این حالت بهویژه اگر خودروی شما در حال یدککشی چیزی سنگین است و متوجه کمبود کلی قدرت میشوید، بسیار مفید خواهد بود.
چرا برخی خودروهای اتوماتیک دنده L ندارند؟
به هر حال، اکثر گیربکس اتوماتیک دارای دندههای پایینتر قابل انتخاب هستند؛ فقط بسته به خودرو به روشهای مختلفی ظاهر میشود. بهعنوان مثال، هر خودروی اتوماتیکی که دارای «حالت دستی» (Manual Mode) و شیفترهای پدالی (Paddle Shifters) باشد، نیازی به “L” نخواهد داشت؛ زیرا میتوانید خودتان یک دنده پایین را انتخاب کنید و همان تاثیر را به دست آورید. برخی خودروهای (قدیمیتر) اصلا از حرف “L” استفاده نمیکنند، بلکه فقط از اعداد استفاده میکنند. بهعنوان مثال، مدلهای ۲۰۰۵ تا ۲۰۰۹ فورد موستانگ (Ford Mustang) دندههای پایینتر خود را با اعداد ۳، ۲، ۱ نشان میدهند – بدون “L”.
برخی دیگر (مانند تویوتا راو فور (Toyota RAV4) مدل ۲۰۲۵) از “S” برای «اسپرت» (Sports) و علامتهای “+” و “-” بهجای “L” استفاده میکنند. ممکن است در ابتدا غیر منطقی بهنظر برسد، اما این حالت «اسپرت» در واقع فقط یک حالت دستی است که به شما امکان میدهد دندههای خود را بهترتیب با استفاده از علامتهای مثبت یا منفی افزایش یا کاهش دهید. برخی خودروها (مانند تویوتا کورولا (Toyota Corolla) مدل ۲۰۱۰) از “L” بهجای “۱” استفاده میکنند. خودروهایی از این دست میتوانند “۳”، “۲” و “L” داشته باشند که آخرین مورد نشاندهنده پایینترین دنده قابل انتخاب است.