اگر از ماجرای آزمایش عجیب بمب افکن B2 آمریکا بیخبر هستید، حتما این مطلب را بخوانید. این ماجرا برای اولین بار است که بهصورت عمومی منتشر میشود.
بمبافکن B-2 حدود دو دهه پیش در جریان یک آزمایش، با ایجاد حفرههای بمب روی باند یک فرودگاه شبیهسازی شده، تصویری به شکل صورتک خندان بر جای گذاشت. این اتفاق زمانی رخ داد که نیروهای حاضر در محدوده مرکز آزمایش یوتا (UTTR) پس از پایان یافتن کانتینرهای حملونقل مورد استفاده بهعنوان اهداف، ناچار شدند در یک مأموریت تهاجمی یکباره B-2، طرح مذکور را ایجاد کنند. این رویداد نشاندهنده توانایی تخریب دقیق و گسترده بمبافکنهای پنهانکار ارتقایافته آمریکا در یک گذر پروازی است.
ماجرای آزمایش عجیب و غریب بمب افکن B2 آمریکا چه بود؟
جیسون آرماگوست، سرتیپ نیروی هوایی آمریکا، که مأموریت آزمایشی حضور داشت، در یک نشست آنلاین به میزبانی مؤسسه میچل وابسته به انجمن نیروهای هوایی و فضایی، به این ماجرا اشاره کرد. آرماگوست که اکنون فرمانده نیروی هوایی هشتم که بمبافکنهای B-2، B-1 و B-52 نیروی هوایی آمریکا تحت آن فعالیت میکنند است، از این خاطره برای برجستهسازی قابلیتهای ویژه بمبافکنهای سنگین استفاده کرد.
او گفت: «در یک مأموریت آزمایشی عملیاتی شرکت داشتم که طی آن قابلیت حمل 80 بمب هدایتشونده JDAM با وزن 225 کیلوگرم آزمایش شد و تمامی آنها ظرف اندکی بیش از 20 ثانیه روی یک فرودگاه در UTTR رها شدند. منظره شگفتانگیزی بود، بهگونهای که حتی کانتینرهای هدف تمام شد و با JDAMها یک صورتک خندان بر باند کشیدیم.»
فرودگاه شبیهسازی شده UTTR جهت آزمایش، اندکی کمتر از 1.5 کیلومتر طول داشت و شامل دو باند نمایشی (یکی تسطیحشده و دیگری نواری شنی در بیابان) و 9 منطقه هدف مجزا بود که شامل شبیهسازی آشیانه جنگنده، سکوی فرود بالگرد، برج کنترل، پارک خودرو، یک سازه عمومی، آشیانه هواپیما، محل سامانه موشکی SA-6، مخزن سوخت و محل پرتاب موشک بالستیک اسکاد میشد. سازههای شبیهسازی شده آشیانه جنگنده، برج کنترل، سازه عمومی و آشیانه اصلی همگی با چینش کانتینرهای حملونقل ساخته شده بودند.
- 5 جنگنده بال متغیر تاریخساز؛ از اف-14 تامکت تا بمبافکن بلکجک
- دلیل عجیب وجود هشت موتور در بمب افکن B-52 چیست؟
- چرا بمبافکن B-36 پیسمیکر یکی از بدترین بمبافکنهای تاریخ است؟
B-2 در ارتفاعی حدود 40 هزار پا، همه 80 بمب JDAM را در یک گذر رها کرد. سامانههای هدایت GPS نصبشده در بخش دم هر بمب برای اصابت به نقاط مجزا برنامهریزی شده بودند و تمامی برخوردها ظرف تقریباً 22 ثانیه انجام شد. در آن زمان JDAM هنوز سلاحی نسبتاً تازه بهشمار میرفت و B-2 مورد استفاده در این آزمایش برای حمل آنها بهطور ویژه با قفسههای هوشمند جدید تجهیز شده بود. همچنین نگرانیهای ایمنی در مورد رهاسازی چنین تعداد بمب در فاصله زمانی بسیار کوتاه مطرح بود و پیش از پرتاب 80 بمب، 11 پرواز آزمایشی دیگر برای گردآوری دادههای کلیدی انجام گرفت.
امروزه JDAMها که ترکیبی از بدنه بمب کممقاومت با بخش دم حاوی سامانه هدایت و بالکهای آیرودینامیکی قابلنصب هستند، از رایجترین مهمات هوا به زمین در زرادخانه آمریکا محسوب میشوند. علاوه بر نمونههای 225 کیلویی، انواع 450 و 900 کیلویی نیز وجود دارد.
آرماگوست در نشست امروز با اشاره به آزمایش 80 JDAM، به تفاوت قابلتوجه بین توانمندیهای جنگندهها و بمبافکنها پرداخت و گفت: «بمبافکنها از نظر توانایی، فاصله بزرگی با جنگندهها دارند. البته این دو بهخوبی با یکدیگر همپوشانی دارند و این را در همکاری با متحدانمان میبینیم. اما وقتی بمبافکنها را با جنگندهها یکپارچه میکنیم، نتیجه کاملاً متفاوت است.»
درباره توانمندیهای بمب افکن B-2 بیشتر بدانیم
ایالات متحده تنها دارنده بمبافکنهای سنگین در غرب است و در شرق نیز تنها روسیه و چین دارای این توانمندی در جهان هستند. قابلیت یک B-2 برای نابودی یا وارد آوردن خسارت شدید به یک مجموعه بزرگ مانند یک فرودگاه، آن هم با دقت بالا در یک گذر و از فاصله چندین کیلومتری، همچنان مزیتی مهم است، هرچند با پیشرفت سامانههای یکپارچه پدافند هوایی، این مزیت رو به کاهش است.
در همین راستا، آرماگوست بخش قابلتوجهی از سخنان خود را به اهمیت تعداد بمبافکنهای آینده B-21 Raider اختصاص داد. نیروی هوایی آمریکا قصد دارد دستکم 100 فروند B-21 خریداری کند. این در حالی است که ناوگان کنونی تنها شامل 19 فروند B-2 از مجموع 21 فروند ساختهشده است که محدودیت عملیاتی قابلتوجهی ایجاد میکند.
B-21 کوچکتر از B-2 است و توان حمل محموله کمتری دارد، اما احتمالاً توان حمله یکباره آن چشمگیرتر بوده و همزمان پایداری بیشتری ارائه میدهد. هرچند، 80 بمب JDAM در فهرست تسلیحات آن پیشبینی نمیشود، ولی با استفاده از مهمات کوچک دورایستا مانند GBU-39/B یا نسخه پیشرفتهتر آن GBU-53/B StormBreaker، این هواپیما میتواند از نظر تعداد بمبهای حملشده، B-2 را پشت سر بگذارد و آنها را از فاصله ایمن رها کند. B-2 در حال حاضر توانایی استفاده از این مهمات را ندارد. همچنین توان پرتاب پهپادهای کوچک اما دقیق که بتوانند بهصورت شبکهای عمل کرده و بهطور گروهی با دقت بالا به اهداف حمله کنند، میتواند این قابلیت را به سطحی فراتر ارتقا دهد.
ماجرای صورتک خندان که آرماگوست بازگو کرد، گواه آن است که B-2 همچنان به دلیل توانایی منحصربهفرد خود در نفوذ به عمق مناطق دفاعشده و وارد آوردن تخریب سنگین و کارآمد در کمترین زمان، ارزش بالایی برای نیروی هوایی آمریکا دارد.