دانشمندان میگویند احتمال مرگ با برخورد سیارک، بیشتر از هاری است. اما آنها چگونه به این نتیجهگیری رسیدند و معنای آن برای زندگی ما چیست؟
اگر تاکنون شبها بیدار ماندهاید و به این فکر کردهاید که احتمال مرگ شما بر اثر برخورد یک سیارک در طول عمرتان چقدر است، پژوهش تازهای پاسخی برای این پرسش فراهم کرده است.
احتمال مرگ با برخورد سیارک چقدر است؟
گروهی به سرپرستی کری نوگنت (Carrie Nugent) فیزیکدان کالج مهندسی Olin در ایالات متحده نهتنها احتمال برخورد یک سیارک به زمین طی یک عمر متوسط انسانی را محاسبه کردهاند، بلکه این احتمال را با احتمال مرگ بر اثر مجموعهای دیگر از علل نادر و قابل پیشگیری مقایسه کردهاند.
خبر ناخوشایند اینکه احتمال مرگ بر اثر برخورد سیارک از احتمال مرگ به دلیل هاری بیشتر است. البته احتمال مرگ بر اثر تصادف رانندگی از احتمال مرگ به دلیل برخورد سیارک بالاتر است. با این حال، خبر خوب این است که همه این احتمالات بسیار پایین هستند و میتوانید زندگیتان را بدون نگرانی جدی ادامه دهید، هرچند شاید بهتر باشد کمربند ایمنی ببندید.
دلایل منطقی برای مقایسه خطر مرگ ناشی از برخورد سیارک با سایر علل قابل پیشگیری وجود دارد. اگرچه برآورد دقیق این خطر دشوار است، چراکه ممکن است سیارکهای بالقوه خطرناک بیشتری از آنچه تاکنون کشف شده وجود داشته باشد، اما برخورد یک سیارک نیز بالقوه میتواند پیشگیری شود.
- شاید سیارک 2023 DW به زمین برخورد کند؛ محلهای احتمالی برخورد و پیامدهای آنها
- احتمال برخورد سیارک 2024 YR4 به کره ماه در سال 2032
- سیارکهای پنهان در مدار زهره، زمین را نشانه رفتهاند؛ فاجعهای فضایی در راه است؟
- نه، قرار نیست سیارک قاتل شهر به زمین برخورد کند
سازمان فضایی ناسا در سال 2022 این موضوع را نشان داد، هنگامی که یک فضاپیما را عمداً به یک سیارک کوبید تا مسیر آن را تغییر دهد. این مأموریت بسیار موفقیتآمیز بود و سیارک مورد نظر تغییر مداری بسیار بزرگتری نسبت به پیشبینیها نشان داد.
البته چنین مأموریتهایی، هزینهبر و نیازمند برنامهریزی گسترده هستند. با قرار دادن خطر برخورد سیارک در کنار سایر خطرات، دانشمندان میتوانند هزینه احتمالی چنین عملیاتی را با هزینههایی مانند برنامه واکسیناسیون هاری یا افزودن ویژگیهای ایمنی خودرو مقایسه کنند.
نحوه محاسبه احتمال مرگ با برخورد سیارک
نوگنت و همکارانش دادههای موجود درباره جمعیت اجرام نزدیک زمین، مدلهای این جمعیت و ارزیابیهای پیشین ریسک سیارکهایی با قطر بیش از 140 متر را گردآوری کرده و از آن برای محاسبه بسامد برخورد اینگونه اجرام استفاده کردند. گام بعدی، جمعآوری دادههای موجود درباره انواع مختلف مرگ و مقایسه احتمال وقوع هر رویداد در طول متوسط عمر جهانی انسان یعنی 71 سال بود.
پژوهشگران میگویند:
در مطالعات قبلی، برخورد سیارک با عواملی مانند قتل، حوادث آتشبازی و بوتولیسم مقایسه شده بود. در آن مطالعات، احتمال مرگ ناشی از برخورد سیارک با احتمال مرگ ناشی از این عوامل مقایسه شد. اما مطالعه جدید، پرسش متفاوتی را مطرح میکند؛ ما احتمال وقوع برخورد سیارک در هر نقطه از زمین را نسبت به احتمال وقوع رویدادهای نگرانکننده دیگر برای یک فرد میسنجیم. هدف این کار ارائه زمینهای برای کسانی است که مایلاند بدانند احتمال وقوع برخورد سیارکی با قطر بیش از 140 متر، در طول عمرشان و در هر نقطه از زمین، چقدر است.
آنها دادههایی درباره 9 رویداد بالقوه مرگبار دیگر گردآوری کردند: فروریزش گودال ماسهای، حمله فیل، صاعقه، حوادث چتربازی، مسمومیت با مونوکسید کربن، تصادف رانندگی منجر به جراحت، هاری و ابتلا به آنفلوآنزا.
سپس آنها محاسبه کردند احتمال اینکه فردی دچار هر یک از این رویدادها شود چقدر است و همچنین احتمال مرگ ناشی از آن رویداد چه میزان است (برای مثال، بسیاری از افراد بدون اینکه جان خود را از دست بدهند به آنفلوآنزا مبتلا میشوند). این موضوع به وضوح وابسته به منطقه جغرافیایی است. به عنوان نمونه، فردی در استرالیا بسیار کمتر از فردی در ایالات متحده ممکن است بر اثر حمله کایوت یا ابتلا به هاری جان بسپارد.
نتایج نشان داد که آنفلوآنزا از نظر مرگبار بودن مشابه برخورد سیارک است، اما احتمال وقوع آن بسیار بیشتر است؛ بنابراین بر اساس قانون اعداد، افراد بیشتری نسبت به برخورد سیارک در اثر آنفلوآنزا جان خود را از دست میدهند. فروریزش گودال ماسهای نیز تقریباً همیشه مرگبار است، اما احتمال وقوع آن در طول یک عمر انسانی تقریباً یک در یک میلیون است.
البته تفسیر چنین ارزیابیهای ریسک در دنیای واقعی نیازمند زمینهسازی است. بیش از سه نفر در هر سال بر اثر فروریزش گودال ماسهای جان میبازند که میانگین سنی قربانیان آن 12 سال است. تا جایی که میدانیم، هیچ انسانی تاکنون بر اثر برخورد سیارک کشته نشده است، اما همانطور که دایناسورها میتوانند شهادت دهند، یک برخورد منفرد میتواند به تنهایی جبران تمام دفعات عدم وقوع را بکند.
پرسش این است که آیا زمین در آستانه یک برخورد دیگر قرار دارد؟ آیا احتیاط و پیشگیری ضروری است یا نگرانی ما بیهوده است؟ آیا این اطلاعات باعث آرامش شما میشود یا نگرانیتان را افزایش میدهد؟ پاسخ دقیق مشخص نیست، اما دستکم میدانیم که باید از گودال های ماسهای فاصله بگیریم.
این پژوهش در وبسایت arXiv قابل دسترس است.