گجت نیوز آخرین اخبار تکنولوژی، علم و خودرو 
اختراع موتور جت یکی از مهم‌ترین دستاوردهای فناوری قرن بیستم محسوب می‌شود. مخترع موتور جت کیست؟ پاسخ این سوال شاید پیچیده‌تر از آن چیزی باشد که تصور می‌کنید و شامل داستان‌هایی از رقابت ملی، نبوغ فردی و تراژدی جنگ است.
اگرچه جنگنده جت مسرشمیت Me 262 در سال ۱۹۴۴ به‌عنوان اولین جنگنده جت شناخته می‌شود، تاریخ اختراع موتور جت خود بسیار پیچیده‌تر است. این فناوری نتیجه تلاش‌های متعدد مخترعان در کشورهای مختلف بود که هر یک سهم مهمی در توسعه آن داشتند.
داستان پیچیده اختراع موتور جت
نخستین ایده‌ها و پتنت‌های اولیه
ایده موتور جت در اوایل قرن بیستم شکل گرفت. مکسیم گیوم فرانسوی در سال ۱۹۲۲ نخستین پتنت مربوط به توربوجت با جریان محوری را دریافت کرد. با این حال، طرح او هرگز ساخته نشد و صرفاً در حد ایده باقی ماند.
دهه بعد، فرانک ویتل بریتانیایی ایده خود را برای ساخت توربوجت ارائه داد. او در سال ۱۹۳۲ موفق به دریافت پتنت شد، اما راه طولانی تا تحقق ایده‌اش در پیش داشت.
رقابت بین‌المللی برای ساخت اولین موتور
ویتل پس از سال‌ها مبارزه با وزارت هوایی بریتانیا، سرانجام در سال ۱۹۳۷ موفق شد شرکت خود را تأسیس کند. طرح او کارایی خوبی داشت، اما هنوز روی هواپیما نصب نشده بود.
در همین حال، هانس فون اوهاین فیزیکدان آلمانی با طرحی مشابه مشغول کار بود. او موفق شد نخستین آزمایش موتور جت بر روی هواپیمای واقعی را انجام دهد.
لحظه تاریخی: پرواز اولین جت
تاریخ ۲۷ اوت ۱۹۳۹ روزی بود که عصر جت آغاز شد. موتور طراحی‌شده توسط فون اوهاین در هواپیمای هینکل He 178 نصب شد و با موفقیت پرواز کرد. این رویداد تنها یک هفته قبل از حمله آلمان به لهستان و شروع جنگ جهانی دوم اتفاق افتاد.
تراژدی اسپانیایی که جهان را تغییر داد
یکی از جنبه‌های کمتر شناخته‌شده این داستان، نقش اسپانیا است. ویرجیلیو لرت رویز، خلبان و مهندس اسپانیایی، روی طرحی مشابه کار می‌کرد که می‌توانست اسپانیا را پیشتاز این فناوری کند.
متأسفانه در سال ۱۹۳۶، در روزهای آغازین جنگ داخلی اسپانیا، رویز توسط نیروهای مراکشی فرانکویست اعدام شد. این واقعه تلخ باعث شد پیروزی ساخت نخستین موتور جت کارآمد تاریخ نصیب ویتل شود.
آمریکا: ورود دیرهنگام به عصر جت
شروع تأخیری ایالات متحده
وقتی جنگ جهانی دوم آغاز شد، ایالات متحده هیچ نوع موتور جتی نداشت. بریتانیا و آلمان پیش‌قدم بودند و آمریکایی‌ها باید سریعا این شکاف فناوری را جبران می‌کردند.
شرکت Power Jets فرانک ویتل قراردادی برای تولید نخستین موتور توربوجت تولیدی دریافت کرد. این موتور هواپیمای Gloster E.28/39 را که در سال ۱۹۴۱ نخستین پرواز خود را انجام داد، نیرو می‌داد.
انتقال فناوری و توسعه آمریکایی
آمریکایی‌ها تحت تأثیر قرار گرفتند و ترتیبی داده شد تا موتور توربوجت Whittle W.1X به ایالات متحده فرستاده شود. جنرال الکتریک برنده قرارداد شد و شروع به کار روی طرح خودش کرد.
شرکت سرانجام Type 1-A را توسعه داد که طبق برنامه عمل کرد. پس از آزمایش‌ها و اثبات مفهوم، دو موتور توربوجت 1-A در هواپیمای Bell XP-59A نصب شد که مجموعاً ۱۱۳۴ کیلوگرم نیروی رانش تولید می‌کردند.
تحقق رؤیای آمریکایی: اولین پرواز جت
نخستین پرواز آزمایشی در ۱ اکتبر ۱۹۴۲ انجام شد و ایالات متحده وارد عصر جت شد. رابرت ام استنلی، خلبان آزمایشی بل، نخستین آمریکایی بود که هواپیمای جت‌دار را پرواز داد.
پس از مدت‌ها و اصلاحات فراوان، P-59 برای آزمایش به ارتش تحویل داده شد. آنچه دنبال شد، نخستین جنگنده تولیدی ایالات متحده یعنی Bell P-59 Airacomet بود.
این دستاورد نقطه عطفی بود که توسط چندین نفر از جمله مکسیم گیوم، ویتل و بسیاری دیگر امکان‌پذیر شد. نوآوری‌های تدریجی آنها در اواخر دهه ۱۹۳۰ به نخستین موتور جت منجر شد. P-59 هرگز وارد نبرد نشد و لاکهید P-80 در سال ۱۹۴۴ جای آن را گرفت.
اختراع موتور جت نمونه‌ای از اینکه چگونه رقابت، نبوغ و حتی تراژدی می‌توانند مسیر تاریخ فناوری را شکل دهند. این داستان نشان می‌دهد که بزرگ‌ترین اختراعات بشری اغلب حاصل تلاش‌های جمعی و رقابت سالم بین ملت‌ها هستند.