از چند سال پیش همواره این موضوع مورد بحث بوده است که آیا امواج موبایل سرطانزا هستند و یا احتمال دچار شدن به بیماری سرطان را افزایش میدهند یا خیر. بهتازگی نتایج تحقیقاتی منتشر شده است که نشان میدهد ممکن است ارتباط بین سرطان و این امواج موبایل واقعا وجود داشته باشد.
این تحقیقات به دلیل نوع سوژهی مورد بررسی محققان، از چند سال پیش آغاز شده است و در این مدت، آزمایشهای فراوانی بر روی موشهای مختلف انجام گرفته است. به دلیل نزدیکی آناتومی بدن این موجودات با ساختار داخلی مغز و بدن انسانها، تعداد زیادی از دو نوع موش آزمایشگاهی و موش صحرایی در این آزمایش تحت تشعشع امواج موبایل قرار گرفتهاند تا مشخص شود که آیا این امواج در طولانیمدت میتوانند باعث بروز سرطان در انسانها بشوند یا خیر.
موسسهی سلامت ملی کشور آمریکا پیش از این انتشار نتایج این تحقیقات جدید در این باره گفته بود:
باید این نکته را در نظر داشته باشید که تحقیقات گذشتهی ما بر روی انسانها در مقیاس بزرگ و در شهرهای پرجمعیت نشان داده است که درصد بسیار کم و شواهد بسیار محدودی دربارهی افزایش ریسک ابتلا به سرطان در اثر قرار گرفتن تحت امواج موبایل وجود دارد.
اما به هر حال این درصد، صفر نیست و برای اینکه اطمینان حاصل شود، نیاز است که تحقیقات بیشتری انجام شود. محققانی که بر روی این طرح طولانیمدت فعالیت کردهاند، بر اساس یافتههای خود در این تحقیقات، توضیحات زیر را ارائه میدهند:
با توجه به اینکه امروزه استفاده از ارتباطات موبایلی در سراسر جهان بسیار گسترش یافته است و کاربران در هر سنی از این فناوری استفاده میکنند، حتی یک درصد بسیار ضعیف از احتمال ابتلا به بیماری بر اثر قرار گرفتن در معرض امواج رادیویی میتواند پیامدهای بسیار عظیمی را برای سلامت جامعه در پی داشته باشد.
آیا امواج موبایل سرطانزا هستند؟
در این آزمایش طولانیمدت که حدود ۲۵ میلیون دلار برای نهادهای تحقیقاتی هزینه در بر داشته است، ۲۵۰۰ موش آزمایشگاهی و موش صحرایی حضور داشتهاند و از این بابت، یکی از بزرگترین طرحهای علمی تاریخ در زمینهی تحقیق بر روی ارتباط امواج موبایل با بیماری سرطان بهحساب میآید. این موشها در آزمایشگاهی در زیر زمین و در حفرههایی که برای آنها طراحی شده بود، زندگی میکردهاند.
سپس در طول دو سال، تمام این موشها در معرض امواج موبایل قرار میگرفتند و موجهایی از نوع GSM و CDMA در فضا و محیط زندگی آنها پخش میشده است؛ امواجی با فرکانس ۹۰۰ مگاهرتز برای موشهای صحرایی و امواجی با فرکانس ۱۹۰۰ مگاهرتز برای موشهای معمولی که دقیقا همان امواجی است که توسط اپراتورهای بین المللی نظیر AT&T و ورایزن مورد استفاده قرار میگیرد.
این حیوانات از همه جا بیخبر، روزانه بهطور مرتب و به مدت ۱۸ ساعت در معرض این امواج قرار میگرفتهاند. البته این ۱۸ ساعت بهصورت مداوم نبوده است و به ازای هر ده دقیقه قرار گرفتن در معرض امواج، ده دقیقه نیز به آنها استراحت داده میشده است و میتوان گفت که روزانه ۹ ساعت مفید، تابش امواج بر روی این نمونههای آزمایشگاهی انجام میگرفته است.
در نهایت نیز نتایج تقریبا قابل توجهی از این طرح تحقیقاتی زمانبر به دست آمده است: تعدادی از موشهای صحرایی نر به دلیل قرار گرفتن در معرض امواج موبایل، به دو نوع تومور سرطانی دچار شده بودند. یکی از این تومورها به نام گلیوماس (gliomas) در میان سلولهای گلیال (glial) مغز و دیگری به نام شوانوماس (schwannomas) در سلولهای قلب ایجاد شده بودند.
نکتهی جالب اینجاست که در موشهای مادهی حاضر در این آزمایش، نمونهای از ایجاد تومورهای سرطانی دیده نشده است و بهجای تومور، وزن تعدادی از موشهایی که توسط آنها به دنیا میآمدهاند، کاهش یافته است.
امواج موبایل و سرطان؛ رابطهای که احتمالا وجود ندارد!
البته با اینکه نتایج این تحقیقات نشان میدهد که ممکن است امواج موبایل باعث افزایش احتمال ابتلا به بیماری سرطان به میزان بسیار پایینی بشوند، اما بازهم این احتمال بهقدری نیست که واکنش اپراتورها و ایجاد تغییرات در استانداردسازیهای مخابراتی را به دنبال داشته باشد. بهطور مثال در همین هفتهی گذشته، یک آزمایش وسیع در کشور استرالیا انجام شد که نتایج آن نشان داد که هیچ رابطهای بین افزایش استفاده و گسترش امواج موبایل با افزایش درصد ابتلا به سرطان وجود ندارد.
بنابراین با اینکه به احتمال زیاد، امواج موبایل تاثیر چندانی در بالا رفتن درصد ابتلا به سرطان ندارند، اما شاید بهتر باشد که جانب احتیاط را رعایت کنید و تا جایی که میتوانید، ساعات استفاده از تلفن همراه در زندگی روزمرهتان را کاهش دهید.