گروه خودروسازی فولکس واگن آلمان به تازگی از اختراعی عجیب رونمایی کرده که کنترل اجزای مختلف خودرو را با نگاه کردن مستقیم میسر میسازد.
تصور رانندگی در یک محیط پرتنش و شلوغ که در آن سرعت عمل راننده بسیار حیاتی محسوب میشود، مانند مواجهه با باران شدید در بزرگراه، عمق چالش رابط کاربری جدید فولکس واگن را نمایان میسازد. در سیستمهای سنتی، راننده برای فعالسازی عملکردی مانند برفپاککن، صرفاً بر یک شاسی، دستگیره و یا بازخورد لمسی دقیق دکمه تکیه میکند؛ فرآیندی که نیاز به نگاه کردن دقیق را تقریباً به صفر میرساند.
اما طبق آخرین اخبار خودرو، در ایده پیشنهادی فولکس واگن، ابتدا راننده باید با چشم خود، آیکون مورد نظر روی صفحه نمایش را در میان انبوه اطلاعات کابین پیدا کرده و روی آن تمرکز کند. سپس برای تأیید فرمان، از یک کنترل از راه دور ثانویه استفاده نماید. این موضوع حواس پرتی راننده را افزایش داده و توجه او را از مسیر منحرف میسازد. این ریسک به ویژه در سرعتهای بالا و شرایط نوری ضعیف به یک معضل جدی ایمنی تبدیل میشود.
با این حال پرسش اصلی این است که آیا خودروسازان در تلاش برای دستیابی به ترغیب مصرفکننده به واسطه فناوریهای آیندهنگر، اصول اساسی ارگونومی و طراحی رانندهمحور را زیر پا نمیگذارند؟ و آیا این نوآوریها، به جای تسهیل تجربه کاربری صرفاً پیچیدگیهای غیرضروری و خطرناک را به محیط رانندگی اضافه نمیکنند؟
ایرادات سیستم کنترل چشمی فولکس واگن
ظاهراً فولکس واگن در پی حذف کنترلهای لمسی و خازنی مشکلساز از روی فرمانهای خود، تنها بخش اول فرمان بازار را شنیده و بخش حیاتی آن، یعنی بازگرداندن دکمههای فیزیکی را نادیده گرفته است. این رویکرد با تأیید درخواست ثبت اختراع استفاده از کنترلهای چشمی به جای دکمهها، که طبق گزارشها هفته گذشته به تأیید نهایی رسیده، بیش از پیش تأیید میشود. این سیستم پیشنهادی در عمل میتواند نتایج عملیاتی به مراتب نامطلوبتری نسبت به منوهای لمسی کنونی به بار آورد.
مکانیسم فنی این سیستم مستلزم این است که راننده ابتدا به صورت دقیق و با یک زمان مکث کافی در نگاه کردن، به عملکردی که قصد تعامل با آن را دارد (مثلاً کنترل سقف متحرک یا تنظیمات خاص سیستم سرگرمی) روی نمایشگر نگاه کند و سپس، برای تکمیل فرآیند و اجرای فرمان، از یک ابزار کنترل از راه دور همهکاره استفاده کند.
- خودروهای پرنده ایکس پنگ تا سال آینده به پرواز درمیآیند
- هر آنچه باید درباره سیستم رانندگی خودکار سطح 3 بدانیم
- نتایج بزرگترین تست ADAS جهان در چین با ۳۶ خودرو، ۱۵ سناریو خطر و ۲۱۶ تصادف منتشر شد
این امر در تقابل کامل با فلسفه طراحی ایمنی قرار دارد که بر بازخورد لمسی فوری و عدم نیاز به برداشتن چشم از جاده تأکید میکند. در مقابل این رویکرد، مدلهای دیگری نظیر اینیوس (Ineos) قرار دارند که از یک معماری کابین معمول بهره میبرند و بر عملکرد بالا با توزیع انبوهی از دکمههای مکانیکی در سراسر داشبورد و حتی کنسول سقف تأکید میکنند تا دسترسی سریع به تمامی امکانات تضمین شود. تشبیه این سیستم به استفاده از یک «اپل ویژن پرو» در حین کنترل یک جرم دو تُنی در حال حرکت، به درستی خطرات این ایده فولکس واگن را برجسته میسازد.
چرا مکانیزم دو مرحلهای از سیستمهای لمسی قبلی خطرناکتر است؟
آیا توجیه فولکس واگن مبنی بر اینکه افزایش عملکردها در کابین، راننده را مجبور به غوطهور شدن در منوهای عمیق دیجیتال یا تحمل ازدحام کنترلهای سختافزاری میکند و در نتیجه حواسپرتی بصری ایجاد میشود، به معنای آن است که راهحل مبتنی بر ردیابی نگاه یک برتری کلیدی دارد؟ بخشی ترجمهشده از سند پتنت دلیل فولکسواگن را توضیح میدهد: «به طور کلی، افزایش تعداد عملکردها/گزینههای تنظیم، منجر به ساختار منویی عمیقتر (کلید نرم) یا چندبرابر شدن عناصر کنترلی (کلید سخت) میشود. در حین کار، کاربر بهطور فزایندهای از موقعیت ترافیکی حواسپرت میشود»
از دیدگاه مهندسی، هدف فولکس واگن کاهش بار شناختی ناشی از جستجوی بصری در منوهای طبقهبندی شده یا در میان دکمههای متراکم (همانند رویکرد اینیوس) است. با این حال سناریویی که این پتنت ترسیم میکند، مستلزم این است که راننده نخست برای فعالسازی یک تابع مشخص (مانند عملکرد برفپاککنها در شرایط باران ناگهانی یا تغییر ایستگاه رادیویی) به طور عمدی و با دقت بالا، نگاه خود را از وضعیت ترافیکی پیش رو برداشته و به آن المان خاص در کابین متمرکز کند.
- کانسپت فولکس واگن EVX معرفی شد؛ شاسی بلند برقی دو در با طراحی لوکس ایتالیایی
- فولکس واگن ID. Cross معرفی شد؛ یک کراساوور برقی کوچک برای رقابت با بزرگان
- رانندگی خودران چیست و چند سطح دارد؟ معرفی کامل سطوح 0 تا 5 خودروهای خودران
پس از موفقیتآمیز بودن فرآیند ردیابی نگاه، راننده باید با استفاده از یک ابزار واسط جانبی ثانویه که کنترل از راه دور یا سوئیچ همهکاره نامیده شده، فرمان را تأیید و اجرا نماید. این مسئله نهتنها راننده را وادار به انحراف نگاه از جاده میکند، بلکه مزیت ارگونومیک کلیدی کنترلهای فیزیکی را به طور کامل از بین میبرد.
این رویکرد در عمل، ریسک افزایش زمان عدم تمرکز بر جاده را به شدت بالا میبرد، چرا که راننده باید زمان بیشتری را صرف پردازش و تأیید عملکرد کند. در حالی که در کنترلهای لمسی شکستخورده قبلی، حداقل تأیید نهایی در همان صفحه نمایش صورت میگرفت و نیازی به یک کنترل جانبی نبود.
اگرچه ثبت این اختراع همانند سایر پتنتهای شرکتها، تضمینی برای تولید انبوه و تجاریسازی آن ندارد و ممکن است تنها یک فعالیت تحقیق و توسعه برای حفظ حقوق مالکیت فکری باشد، اما سابقه اخیر فولکس واگن در خصوص عقبنشینی از کنترلهای لمسی فرمان، باید درسی جدی در طراحی باشد. بهویژه در سیستمهای حیاتی مانند کنترلهای برفپاککن یا روشنایی، هرگونه پیچیدگی اضافه یا حذف امکان عملکرد کورتنها منجر به کاهش ایمنی و افزایش استرس رانندگی خواهد شد.