سازمان ملی هوانوردی و فضایی ایالات متحدهی آمریکا که به اختصار به آن ناسا (NASA) میگویند، به راستی سرزمین عجایبی در دنیای واقعی محسوب میشود و این موضوع را هم دانشمندان نابغهای که در این مرکز مشغول به مطالعه و تحقیق هستند، تایید میکنند و هم بازدیدکنندگان عادی این مکان علمی از سراسر جهان.
اما آیا این مرکز علمی همیشه به همین اندازه هیجانانگیز بوده است و اگر بهطور مثال ۵۰ سال در زمان به عقب برگردیم، میتوانیم با بازدید از ناسا همانقدر که امروزه هیجانزده میشویم، سرگرم شویم و لذت ببریم؟ مطمئنا اینطور نیست؛ حداقل برای افرادی که انتظار دارند داخل آزمایشگاههای ناسا با تجهیزات الکترونیکی عجیب و غریبی مواجه شوند و انگشت حیرت بر دهان بگذارند که اینگونه نبوده است!
بهتازگی تصویری منتشر شده است که نشان میدهد دانشمندان این مرکز فضایی در سال ۱۹۶۱ میلادی یعنی در زمانی بیش از ۵۰ سال قبل، چگونه محاسبات پیشرفتهی خود را بهصورت گروهی انجام میدادند، آنهم در زمانی که نه تنها هیچ نرم افزار پیچیده و کاربردی خاصی برای مدیریت کار گروهی و تقسیم محاسبات وجود نداشت، بلکه حتی ابزار الکترونیکی سادهای نظیر ماشین حساب الکترونیکی هم اختراع نشده بود!
در این تصویر مشاهده میکنید که دانشمندان این مرکز بینالمللی هر کدام با استفاده از یک نردبان به قسمت خاصی از تخته سیاه دسترسی دارند و با استفاده گچ، محاسباتی انجام میدهند که شاید هر کدامشان در تغییر سرنوشت بشر در آینده تاثیر داشته باشند و البته همین حالا هم در قرن بیست و یکم، پیشرفت علم بشر در حوزهی فضا و اخترشناسی را به آنها و این محاسبات عجیب مدیون هستیم.
در زبان انگلیسی اصطلاحی تحت عنوان rocket science وجود دارد که به کارهای سخت و غیر ممکن نسبت داده میشود و معادل همان اصطلاح «موشک هوا کردن» در زبان فارسی خودمان است. این عبارت از زمان پرتاب اولین موشکها توسط ناسا به خارج از جو کرهی زمین و به سمت فضا به وجود آمده است.
شاید امروزه بتوانید میزان سوخت مورد نیاز برای پرواز به مریخ و بازگشت به کرهی زمین را از طریق یک نرم افزار ساده بر روی تلفن همراه هوشمندتان محاسبه کنید و جرم سیارهی مشتری را با جستجو در گوگل پیدا کنید، اما در زمانی حدود ۵۰ سال پیش هیچکدام از این امکانات موجود نبوده است و همه چیز از طریق محاسبات دستی انجام میشده و محققان مجبور بودهاند ساعتها پای این محاسبات طاقتفرسا فسفر بسوزانند.
جالب است بدانید که افرادی که در حال انجام محاسبات پیچیدهی ریاضی و فیزیک در این تصاویر منتشر شده از سال ۱۹۶۱ هستند، در واقع در حال انجام محاسباتی هستند که برای پرتاب اولین فضاپیمای حامل انسان، مورد نیاز بوده است و این دانشمندان زبده با یک تختهی غولآسا و تعدادی نردبان و چند قطعه گچ توانستهاند اولین فضانورد آمریکایی را به فضا بفرستند و به معنای واقعی کلمه، موشک هوا کنند!
البته طبیعی است که اوضاع به همان منوال باقی نمانده است و همانطور که میدانید، امروزه ناسا به یکی از مهدهای بزرگ تکنولوژی در جهان تبدیل شده است و بسیاری از فناوریهای مورد استفاده در گجتهای الکترونیکی، شبکههای ارتباطی، لوازم هوشمند و وسایل نقلیه برای اولین بار توسط دانشمندان، مهندسان و محققان این نهاد علمی و فضایی اختراع شده و توسعه مییابند. شاید مشاهدهی تصاویر زیر که مربوط به نسل جدیدی از فضاپیماهای فوق پیشرفته و آزمایشهایی بر روی پرتوهای نور و پراکندگی آنها در آزمایشگاههای ناسا میشود، کمی روح تکنولوژیطلب همهی ما را تسکین دهد!