صنعت سینما با فیلمهای گانگستری پیوند عمیقی دارد و در این میان، بهترین فیلم های گانگستری کلاسیک نمادی از اوج هنر سینما هستند. این آثار نهتنها ژانر خود را تعریف کردهاند، بلکه الهامبخش نسلهای بعدی نیز بودهاند.
ژانر گانگستری از دیرباز در سینما حضور پررنگی داشته و حتی پیشگامانی چون اینتولرانس (Intolerance) و صورت زخمی (Scarface) در دوران صامت، الگوهای اولیه را پایهگذاری کردند. گرچه فیلمهای جنایی مدرن نیز در تلاشاند این ژانر را زنده نگه دارند، اما کمتر اثری به درخشش و عمق شاهکارهای قدیمی میرسد. نامهایی چون مارتین اسکورسیزی و ریدلی اسکات هم نتوانستهاند از کیفیت بینظیر فیلمهای کلاسیک دهههای پیش از ۱۹۸۰ فراتر روند.
ده فیلم گانگستری کلاسیک
در این مقاله به معرفی ۱۰ فیلم گانگستری میپردازیم که هنوز هم درخشانترین نمونههای این ژانر به شمار میروند.
The Roaring Twenties (سال ۱۹۳۹)
جیمز کاگنی نامی نمادین در سینمای گانگستری دهههای ۱۹۳۰ و ۱۹۴۰ است و بازی او بهعنوان یک گانگستر خیابانی، الگویی برای بسیاری از بازیگران شد. فیلم The Roaring Twenties به کارگردانی رائول والش، یکی از شاهکارهای اوست. کاگنی در نقش ادی بارتلت، سربازی در جنگ جهانی اول، با دو سرباز دیگر جورج (هامفری بوگارت) و لوید دوست میشود. پس از جنگ، ادی به راننده تاکسی تبدیل میشود، جورج قاچاقچی مشروبات الکلی و لوید وکیل. اما وقتی ادی نیز وارد دنیای جرم و جنایت میشود، با گروه جورج دچار درگیریهایی میشود.
Mean Streets (سال ۱۹۷۳)
مارتین اسکورسیزی، کارگردان مشهور ژانر گانگستری، کار خود را با Mean Streets آغاز کرد که سومین فیلم او و نقطهی عطف واقعی در کارنامهاش بود. این فیلم ستارگانی چون هاروی کایتل در نقش چارلی کاپا و رابرت دنیرو در نقش جانی بوی را در خود جای داده است. چارلی برای مافیا کار میکند، در حالی که جانی بوی یک قمارباز بدهکار به قرضدهندگان پول است که دائم دردسر میآفریند. این فیلم خطرناک بودن زندگی گانگسترهای خردهپا را به تصویر میکشد. در سال ۱۹۹۷، کتابخانه کنگره آمریکا Mean Streets را به فهرست ملی فیلم اضافه کرد.
- 10 تا از بهترین فیلمها درباره هوش مصنوعی؛ از ماتریکس تا Her
- 15 تا از بهترین فیلم های ژان کلود ون دام، فرانکی محبوب هالیوود
- 10 تا از بهترین فیلمهای هیولایی که ارزش بارها دیدن را دارند
M (سال ۱۹۳۱)
یکی از بهترین فیلم های گانگستری کلاسیک که کمتر مورد بحث قرار میگیرد، فیلم مرموز آلمانی M ساخته فریتز لانگ در سال ۱۹۳۱ است. داستان این فیلم درباره یک قاتل کودکان به نام هانس بکت (پیتر لوره) است. پلیس برای دستگیری او، به سازمانهای جنایتکار شهر فشار میآورد. این فشار باعث میشود گانگسترها خودشان دستبهکار شده و به دنبال قاتل بگردند، زیرا فعالیتهای آنها مختل شده است. فیلم M جالب است، چرا که گانگسترها در آن نقش قهرمانان را ایفا میکنند که به دنبال متوقف کردن قاتل کودکان هستند.
The Public Enemy (سال ۱۹۳۱)
در حالی که اینتولرانس اولین شاهکار واقعی گانگستری در دوران صامت بود، اولین موفقیت بزرگ دوران سینمای ناطق در سال ۱۹۳۱ با فیلم The Public Enemy رقم خورد. این فیلم پیش از وضع قوانین سختگیرانه هیز کد (Pre-Code) ساخته شد و به کارگردانی ویلیام ای. ولمن است. جیمز کاگنی با بازی در نقش تام پاورز، مرد جوانی که در دوران ممنوعیت الکل در آمریکا، در دنیای زیرزمینی به سرعت رشد میکند و سقوطی مشابه را تجربه میکند، به یک نماد گانگستری تبدیل شد. این فیلم با صحنه پایانی شوکه کنندهاش که یک باند رقیب جسد او را به مادرش تحویل میدهد، ۱۰۰ درصد امتیاز راتن تومیتوز را کسب کرده است.
Get Carter (سال ۱۹۷۱)
فیلم Get Carter که یک سال پیش از پدرخوانده منتشر شد، معادل بریتانیایی آن است که گرچه به همان اندازه خوب است، اما اغلب فراموش شده است. این فیلم به کارگردانی مایک هاجز، با بازی مایکل کین در نقش جک کارتر، گانگستری لندنی، داستان او را روایت میکند که برای تشییع جنازه برادرش به خانه بازمیگردد. او در پی کشف مسئولین مرگ برادرش و انتقامگیری در زادگاه خود است. این فیلم بر اساس رمان تد لوئیس ساخته شده و بازسازی مدرن آن به عنوان یکی از بدترین فیلمهای گانگستری تاریخ شناخته میشود که خود گواه کیفیت نسخه اصلی است.
Drunken Angel (سال ۱۹۴۸)
آکیرا کوروساوا بیشتر به خاطر فیلمهای ساموراییاش شناخته میشود، اما او فیلمهای جنایی و هیجانانگیز فوقالعادهای نیز دارد. در سال ۱۹۴۸، او فیلم یاکوزایی ژاپنی خود با نام Drunken Angel را منتشر کرد. این فیلم با بازی تاکاشی شیمورا و توشیرو میفونه، داستان پزشکی را روایت میکند که تلاش میکند بیمار یاکوزایش را از بیماری و فساد نجات دهد. این اولین فیلم ژاپنی بود که تصویر یاکوزا و عملیات آنها را پس از جنگ جهانی دوم نشان داد و همچنین اولین همکاری از ۱۶ همکاری کوروساوا و میفونه بود.
White Heat (سال ۱۹۴۹)
در یکی از آخرین فیلمهای گانگستری جیمز کاگنی، او نقش کودی جرت، یک تبهکار بیرحم و رهبر باند جرت را بازی میکند. White Heat به کارگردانی رائول والش، ده سال پس از The Roaring Twenties، به یک پیچیدگی ادیپال (Oedipal complex) آزاردهنده در داستان میپردازد. کودی با اینکه به مادرش به شدت وابسته است، اما در رهبری باند خود بسیار خشن و ویرانگر است. فیلم با یکی از نمادینترین پایانبندیهای سینما به اوج میرسد، جایی که کودی با منفجر کردن یک تانکر گاز، خودکشی میکند و فریاد میزند: «مامان، انجامش دادم! بالای دنیا!» این فیلم نامزد جایزه اسکار برای فیلمنامه شد و کودی جرت توسط انستیتوی فیلم آمریکا به عنوان یکی از صد شرور برتر تاریخ سینما نام گرفت.
On The Waterfront (سال ۱۹۵۴)
مارلون براندو در سال ۱۹۵۴ در یکی از شاهکارهای سینمای گانگستری، یعنی On the Waterfront، ایفای نقش کرد. اگرچه شخصیت تری مالوی (براندو) یک گانگستر نیست، اما این فیلم قطعاً در ژانر گانگستری قرار میگیرد. تری یک بوکسور سابق نیویورکی است که دوران حرفهایاش زمانی به پایان رسید که او پذیرفت برای یک رئیس مافیا به نام جانی فرندلی یک مبارزه را واگذار کند. رئیس مافیا سپس از طریق اتحادیه کارگری خود برای تری شغلی به عنوان باربر پیدا میکند. زمانی که تری به طور ناخواسته در یک قتل شریک میشود، زندگیاش از کنترل خارج میشود. این فیلم ۱۰ نامزدی اسکار کسب کرد و جوایز بهترین فیلم، بهترین کارگردانی (الیا کازان)، بهترین بازیگر مرد (مارلون براندو)، بهترین بازیگر نقش مکمل زن (اوا ماری سنت) و بهترین فیلمنامه را از آن خود کرد.
Angels With Dirty Faces (سال ۱۹۳۸)
هامفری بوگارت در سال ۱۹۳۸ در فیلم گانگستری Angels With Dirty Faces بازی کرد. این فیلم به کارگردانی مایکل کورتیز (که بعدتر برای کازابلانکا برنده اسکار بهترین کارگردانی شد)، داستان یک گانگستر بدنام به نام راکی سالیوان (جیمز کاگنی) و دوست دوران کودکیاش، جری کانلی (پت اوبراین) را روایت میکند که اکنون یک کشیش است. بوگارت در نقش جیم فریزر، یک وکیل فاسد، ظاهر میشود که به راکی پول بدهکار است. در همین حین، پدر کانلی تلاش میکند جوانان را از پیوستن به راکی بازدارد. این فیلم سه نامزدی اسکار برای بهترین کارگردانی، بهترین بازیگر مرد (کاگنی) و بهترین فیلمنامه کسب کرد و ۱۰۰ درصد امتیاز راتن تومیتوز دارد.
The Godfather (سال ۱۹۷۲)
بدون شک، پدرخوانده بهترین فیلم گانگستری تمام دوران است، اگرچه برخی قسمت دوم آن را حتی بهتر میدانند. این فیلم به کارگردانی فرانسیس فورد کاپولا، مارلون براندو را در نقش ویتو کورلئونه، رئیس یک خانواده مافیایی قدرتمند، و آل پاچینو را در نقش پسرش مایکل کورلئونه به سینما معرفی کرد.
فیلم موفقیت عظیمی کسب کرد و ۹ نامزدی اسکار به دست آورد و جایزه بهترین فیلم و بهترین بازیگر مرد (براندو) را از آن خود کرد. پدرخوانده اولین فیلم از دو فیلم این مجموعه بود که اسکار بهترین فیلم را برد و اولین بار در تاریخ بود که یک دنباله موفق به کسب این جایزه میشد. کتابخانه کنگره آمریکا این فیلم را در سال ۱۹۹۰ به فهرست ملی فیلم اضافه کرد و انستیتوی فیلم آمریکا آن را در کنار همشهری کین (Citizen Kane) یکی از بزرگترین فیلمهای تاریخ نامید.
گجت نیوز آخرین اخبار تکنولوژی، علم و خودرو 















