تلسکوپ فضایی جیمز وب (JWST) ممکن است موفق به کشف اولین ستارگان جهان شده باشد که حدود ۱۳ میلیارد سال نوری از زمین فاصله دارند. این کشف اولین ستارگان میتواند سرنخهای مهمی در مورد چگونگی شکلگیری کهکشانها ارائه دهد.
اخترشناسان با استفاده از تلسکوپ فضایی جیمز وب و پدیدهای که آلبرت اینشتین بیش از یک قرن پیش پیشبینی کرده بود، ستارگان اولیه موسوم به «ستارگان جمعیت ۳» (Population III stars) را در خوشهای دوردست به نام LAP1-B رصد کردند. این ستارگان که گاهی ستارگان تاریک نیز نامیده میشوند، بر اساس نظریهها، اولین نسل ستارگانی هستند که پس از بیگبنگ حدود ۱۳.۸ میلیارد سال پیش شکل گرفتند.
جزئیات کشف و شواهد علمی
الی ویزبال، نویسنده اصلی این تحقیق و اخترفیزیکدان از دانشگاه تولدو در اوهایو، بیان کرده است که تیمش دلایل متعددی برای مشکوک بودن به ستارگان LAP1-B بهعنوان ستارگان جمعیت ۳ دارد. برای مثال، طیف این ستارگان، که ترکیب آنها را بر اساس نوری که جذب و منتشر میکنند نشان میدهد، دارای خطوط نشری است که حاکی از فوتونهای پرانرژی فراوان است؛ این موضوع با پیشبینیهای مربوط به ستارگان جمعیت ۳ سازگار است. همچنین، طیفنگاری نشان میدهد که این ستارگان بسیار بزرگ هستند، هر کدام حدود ۱۰۰ برابر جرم خورشید. اگر این مشاهدات تأیید شوند، این اولین کشف اولین ستارگان نسل اولیه جهان خواهد بود.
پیش از این نیز گمان میرفت که تلسکوپ جیمز وب ستارگان جمعیت ۳ را مشاهده کرده است، اما مطالعه جدید استدلال میکند که کشف LAP1-B تنها موردی است که با سه شرط نظری برای این ستارگان مطابقت دارد: شکلگیری در محیطی با متالیسیته پایین (هیدروژن و هلیوم) و دمای مناسب برای ستارهزایی؛ تشکیل در خوشههای کمجرم با تنها چند ستاره بسیار بزرگ؛ و مطابقت خوشه با شرایط ریاضی تابع جرم اولیه (نحوه توزیع جرم ستارگان در یک جمعیت هنگام شکلگیری).
اهمیت لنز گرانشی و بینشهای جدید
تلسکوپ James Webb با آینه ۶.۵ متری خود برای مشاهده اجرام کمنور در فواصل باورنکردنی ضروری بود. اما آنچه به نمایان شدن LAP1-B کمک کرد، پدیدهای به نام لنز گرانشی بود. این پدیده زمانی رخ میدهد که یک جرم بسیار پرجرم مانند یک کهکشان، فضا-زمان اطراف خود را خم میکند و نور شیء پسزمینه دوردست، با عبور از این “خمیدگی”، تحریف شده و به حلقهها یا کمانها تبدیل میشود. در این مورد، LAP1-B زمانی قابل مشاهده شد که یک خوشه کهکشانی نزدیکتر به نام MACS J0416 از مقابل آن عبور کرد و نور LAP1-B را “لنز” کرد.
- جیمز وب «نقطه قرمز» غولپیکری را در کیهان رصد کرد که با سرعتی باورنکردنی در حال رشد است!
- ستارهشناسان ممکن است اولین ستارگانی را که پس از بیگ بنگ شکل گرفتهاند، پیدا کرده باشند
- تلسکوپ فضایی جیمزوب نمای سهبعدی خیرهکنندهای از جو سوزان یک سیاره ثبت کرد
تلسکوپ جیمز وب همچنین امکان مشاهده خطوط نشری ستارگان را فراهم کرد که در ابتدا در طول موجهای فرابنفش منتشر شده بودند، اما به دلیل انبساط جهان به طول موجهای فروسرخ کشیده شدند؛ JWST برای رصدهای فروسرخ بهینه شده و به این ترتیب ستارگان قابل مشاهده شدند. این یافته نه تنها به دلیل تازگی رصد ستارگان بلکه به دلیل کمک به درک چگونگی تکامل کهکشانها نیز اهمیت دارد. از آنجایی که انتظار میرود ستارگان جمعیت ۳ در ساختارهای کوچک ماده تاریک شکل گرفته باشند که بلوکهای سازنده کهکشانهای بزرگتر نیز بودهاند، «آنها درباره مراحل اولیه شکلگیری و تکامل کهکشانها — مثلاً اینکه چگونه فلزات گاز هیدروژن و هلیوم اولیه را آلوده میکنند — به ما میآموزند.»
گجت نیوز آخرین اخبار تکنولوژی، علم و خودرو 







