ساعاتی پیش، پارلمان کانادا لایحه مرگ درخواستی یا اوتانازی را برای بیمارانی که به لحاظ پزشکی لاعلاج تشخیص داده میشوند تصویب کرد.این لایحه پس از آن به پارلمان کانادا برده شد که دادگاه عالی این کشور محدودیت کمک پزشکان به مرگ درخواستی بیماران لاعلاج را لغو کرد.
طبق تعریف شورای اخلاق پزشکی آمریکا، اتانازی یعنی ایجاد مرگ در یک بیمار لاعلاج، با روشی بدون درد و به علت ترحم نسبت به بیماری که رنج و درد غیرقابل و بدون درمانی دارد.در تاریخ 22 سپتامبر 1996 یک بیمار مبتلا به سرطان در شمال استرالیا اولین کسی بود که با کمک پزشک و به صورت قانونی خودکشی کرد.از آن پس این قانون در کشورهایی نظیر ژاپن، کلمبیا، هلند، سوئیس و آلبانی و ایالتهای واشنگتن، کالیفرنیا، اورگان، ورمونت، نیومکزیکو و مونتانای آمریکا تصویب شد و حالا کانادا نیز مرگ درخواستی یا اوتانازی را قانونی کرده است.
با وجود این منتقدان میگویند این لایحه ‘شرایط سختی’ برای صدور این مجوز پیشبینی کرده است.در برابر، مقامهای دولت کانادا گفتهاند که این قانون تنها آغازی برای یک تغییر است و میتوان در آینده بنا بر نیازهای جدید و کاستیهای شناسایی شده، آن را بسط داد.
بعضی از سناتورهای پارلمان کانادا، پیش از تصویب این لایحه خواستار بسط دادن مفاهیم آن شده بودند اما در انتهای بحثهای پارلمانی با خواستههای دولت جاستین ترودو، نخست وزیر لیبرال، مبنی بر محدود کردن دامنه این قانون، موافقت کردند.
مفهوم اوتانازی یا مرگ درخواستی
اوتانازی یا «یوتانازی» (Euthanasia) در زبان لاتین به معنی «مرگ راحت» است. اوتانازی در اصطلاح، شرایطی است که در آن، بیمار بنا به درخواست خودش به صورت طبیعی و آرام بمیرد. این شرایط معمولاً در بیماریهای سخت یا دردناک یا درمانهای طولانی مدت و ناامید کننده پدید میآید. در فارسی به آن «هومرگ»، «مرگ آسان»، «قتل ترحمی» یا «به مرگی» نیز گفته شده است.
برداشتهای متفاوت از مفهوم هومرگ(اوتانازی)، وجود دارد؛ مثلا در روش غیرمستقیم، پزشک با تجویز دارویی، فقط مقدمات مرگ بیمار را فراهم میکند و بیمار با آگاهی کامل به استقبال مرگ اختیاری میشود. اما در روش مستقیم، پزشک یا پرستار خود عامل مرگ بیمار هستند. تزریق داروی کشنده و جداکردن بیمار از دستگاههای حمایتی، مثالهایی از این روش هستند که بعضی اوقات بدون اطلاع بیمار انجام میشوند. بدین ترتیب جداکردن بیمار مرگ مغزی از دستگاههای حمایتی نیز از نظر بسیاری «اتانازی غیر داوطلبانه، غیر فعال» به شمار میآید.
موافقان و مخالفان مرگ درخواستی
کشورهای مختلف جهان،موضع گیری متفاوتی به مسئله اتانازی دارند، به عنوان مثال کانون جنایی کانادا آن را در زمره خودکشی قرار داده و راهنمایی یا کمک به یک فرد برای انرا اقدامی شایسته سزاوار کیفری دانسته است، هرچند که اکنون مرگ درخواستی در کانادا نیز قانونی شده. نهاد انجمن پزشکی سوئیس و کمیته ملی اخلاقیات این کشور،اتانازی را در موارد خاص مجاز می داند.در بلژیک نیز اتانازی مجاز شمرده می شود.هلند این عمل را در صورتی مجاز می داند که امیدی به بهبودی نباشد و ضمنا خود بیمار این درخواست را داشته باشد.
از نظر دین اسلام، اتانازی مورد قبول نیست. جسم انسان،امانتی در دست انسان است و او باید هرکاری برای حفظ این بدن انجام دهد و حتی در صورت امتناع،پزشک نمی تواند به زور او را درمان کند. در یهودیت و مسیحیت نیز این عمل پذیرفته نیست و تنها در ادیان آسیایی ای چون بودائیسم، شینتوئیسم و کنفسیویسم پذیرفته شده است.
از نظر طرفداران آزادی، اتانازی، انتخاب زمان و نحوه مرگ همه از جمله حقوق انسانی است و باعث کاهش رنج بیماران رو به مرگ نیز می شود.مخالفین اتانازی این گونه استدلال می کنند که خودمختاری و آزادی فردی محدود بوده و حق تصمیم گیری فردی نباید ملاک اتانازی به جامعه تعمیم داده شود چرا که پذیرش این مسئله ممکن است موجب افزایش قتل های سفارشی در جامعه شود.همه از روی دلسوزی این کار را انجام نمی دهند و تنها گروهی داوطلبانه انجام انرا می پذیرند.همچنین مخالفان اخلاقی هومرگ(اوتانازی)، با قانونی شدن مرگ درخواستی (اوتانازی) و رواج آن، انگیزه درمان برخی بیماریها از بین خواهد رفت و جلوی پیشرفت علم پزشکی گرفته خواهد شد، از همه مهمتر نگهداری سالمندان برای افراد و بستگان آنها مشکل شده و از همه مهمتر، اعتماد بیمار به پزشک به علت ترس بیمار از قطع درمان توسط پزشک و انجام اوتانازی، از بین خواهد رفت. بنابراین دیگر نمیتوان با خیال راحت به هیچ بیمارستانی پا گذاشت.
عقیده مشترک بسیاری از ملل و مذاهب مختلف از جمله مسیحیت، اسلام و یهودیان این است که زندگی، هدیه خداوند است و باید با تمام توان در حفاظت آن کوشید و بیماری و سختیهای آن جزئی از زندگی و سرنوشت آدمی است که باید به طور طبیعی طی شود و هیچکس حق ندارد جان انسانی را بگیرد.
نظر شما در این مورد چیست ؟