گجت نیوز آخرین اخبار تکنولوژی، علم و خودرو 
در پی نوسانات ارزی و محدودیت واردات، بازار لپتاپ ایران طی یک ماه گذشته با افزایش ۴۰ درصدی قیمت روبهرو شده است.
بازار لپتاپ در هفتههای اخیر بیش از آنکه صحنه معامله و خریدوفروش باشد، به عرصهای از انتظار و سردرگمی تبدیل شده است؛ انتظاری برای ثبات قیمتها، برای روشن شدن مسیر واردات و برای تصمیمی که هم فروشنده و هم مصرفکننده مدام به تعویق میاندازند. افزایش میانگین ۳۰ تا ۴۰ درصدی قیمتها طی کمتر از یک ماه و همزمان با رشد هزینه تأمین قطعات، خدمات پس از فروش و تعمیرات سختافزاری، بازار را در شرایط رکود کمسابقه قرار داده است.
طبق آخرین اخبار داخلی، بسیاری از فروشندگان بهدلیل نوسان نرخ ارز و محدودیت ثبت سفارش، از عرضه گسترده اجتناب میکنند و ترجیح میدهند موجودی فعلی خود را حفظ کنند تا از زیان احتمالی جلوگیری شود. در همین حال، پاساژهای بزرگ و مراکز فروش دیجیتال که تا چندی پیش شلوغترین نقاط خرید بودند، این روزها خلوتتر از همیشه هستند. مشتریان با دیدن نوسانهای لحظهای قیمت، ترجیح میدهند فعلاً دست نگه دارند تا مشخص شود روند افزایش قیمت لپتاپ مقطعی است یا مقدمه دورهای جدید از گرانی.
افزایش قیمت لپتاپ خریداران را متوقف کرد
بررسیهای تازه نشان میدهد قیمت انواع لپتاپ، تلفنهمراه و قطعات جانبی در فاصلهای کوتاه نسبت به ماه گذشته ۳۰ تا ۴۰ درصد افزایش یافته که به صورت ناگهانی و غیرقابل پیشبینی تعادل همیشگی بازار را برهم زده است. ارتباط مستقیم این جهش با نوسانات نرخ ارز و محدودیتهای واردات قطعات باعث شده هم فروشندگان و هم خریداران در موقعیتی بیتصمیم بمانند.
بسیاری از مشتریان که تا چند هفته پیش برای خرید برنامهریزی داشتند، حالا با دیدن افزایش قیمت لپتاپ، از تصمیم خود عقبنشینی میکنند. یکی از فروشندگان قدیمی حوزه لپتاپ میگوید: «الان نزدیک به یک ماه است که همین وضع برقرار است. مردم میآیند، قیمت میپرسند، حساب و کتاب میکنند و آخرش میگویند فعلاً صبر میکنیم. این جمله فعلاً صبر میکنیم شده شعار بازار.»
- لپتاپ و تبلت گرانتر میشود؟ توصیه مهم برای خرید لپ تاپ در بازار آشفته فعلی
- لپتاپ هواوی Qingyun HM740 با سیستمعامل HarmonyOS و باتری ۲۰ ساعته معرفی شد
- بررسی لپ تاپ MSI Katana 15 HX B14WFK؛ انتخابی هوشمندانه برای گیمرها و کاربران حرفهای
افزایش قیمتها اما تنها به کالاهای نهایی محدود نمانده است. در کنار رشد بهای سختافزار و قطعات، هزینه تعمیرات و خدمات فنی نیز جهش پیدا کرده است؛ روندی که برخلاف انتظار، بازار تعمیرات را هم خلوت کرده است. تعمیرکاری باسابقه در این باره میگوید: «قبلاً وقتی قیمت دستگاه نو بالا میرفت، مردم برای تعمیر مراجعه میکردند. الان اما وقتی هزینه تعمیر را میشنوند مکث میکنند. بعضیها میگویند بعداً میآییم، بعضیها هم دیگر برنمیگردند. هزینه قطعات سختافزاری نسبت به دو ماه پیش حدود ۶۰ درصد بیشتر شده.»
این افزایش قیمت لپتاپ بیارتباط با افت محسوس در واردات محصولات آیتی نیست و گزارش اخیر گمرک نیز بر آن مهر تأیید زده است. کاهش حجم واردات به معنای کمبود قطعات و بالا رفتن هزینه تأمین موجودی است؛ زنجیرهای که از واردکننده تا مصرفکننده، همه را در حلقه انتظار گرفتار کرده است. در چنین فضایی هیچکس تصویر روشنی از فردا ندارد و فروشنده نمیداند کالایی که امروز میفروشد فردا با چه قیمتی باید جایگزین کند و خریدار مطمئن نیست خرید امروز تصمیم درستی باشد. این چرخه بازار را وارد حالتی کرده است که در آن معاملات کاهش مییابد، اما اضطراب و نگرانی از آینده روزبهروز بیشتر میشود.
جهش ۳۰ تا ۴۰ درصدی قیمت محصولات آیتی
فروشندگان حالا بیشتر از همیشه در تصمیمگیری محتاط عمل میکنند و بسیاری از آنها ترجیح میدهند موجودی جدید سفارش ندهند، یا فروش کالاهایشان را محدود کنند. دلیل احتیاط آنها این است که بازار ثبات ندارد و هر معامله میتواند به زیان ختم شود. یکی از کاسبان باسابقه میگوید: «اگر امروز بفروشی و فردا قیمت بالا برود، دیگر نمیتوانی همان کالا را دوباره بخری. همین ترس باعث شده اکثرمان دست به عصا حرکت کنیم و فقط تماشا کنیم.»
در سمت مقابل، خریداران نیز در سکوت به ارزیابی شرایط مشغول هستند. بسیاری ترجیح میدهند تا روشنتر شدن وضعیت صبر کنند. امید فرصتی که شاید با کاهش قیمتها یا نشانهای از ثبات اقتصادی همراه باشد. این رفتار قابلدرک است، اما در عمل باعث کوچکتر شدن دایره معاملات شده و فشار مضاعفی بر واحدهای صنفی وارد کرده است. اجاره بالای مغازهها، حقوق کارمندان، و مخارج روزمره تغییر نکرده، بااینحال فروش بهطور محسوسی کاهش یافته است.
این ناهماهنگی میان هزینههای ثابت و فروش متغیر، بسیاری از کسبوکارها را در مرزی شکننده نگه داشته است. بازار تعمیرات نیز نتوانسته حفره رکود در بخش فروش را پر کند. قیمت قطعات سختافزاری به قدری افزایش یافته که تعمیر برخی دستگاهها دیگر از نظر اقتصادی صرف ندارد. صاحبان لپتاپ یا تلفن همراه وقتی هزینه تعمیر را میشنوند، گاهی از خیر آن میگذرند.
بدین ترتیب نه بازار فروش رونق گرفته و نه بازار خدمات توان جبران کاهش تقاضا را دارد. این همزمانی رکود در دو سوی عرضه و خدمات، تصویر روشنی از عمق مشکلات بازار فناوری ارائه میدهد. ریشه بحران اما در جایی بیرون از پاساژهاست؛ در همان نوسانات نرخ ارز و نبود چشمانداز روشن از آینده اقتصادی. طی ماههای اخیر، قیمت کالاهای الکترونیکی و قطعات آیتی در بازهای کوتاه بین ۳۰ تا ۴۰ درصد افزایش یافته است؛ جهشی که تصمیمگیری را برای هر دو سمت بازار دشوار کرده و عملاً آن را در حالت تعلیق و انتظار قرار داده است.
کاهش شدید واردات کالاهای دیجیتال در نیمه نخست ۱۴۰۴
رکود کنونی در بازار سختافزار و لپتاپ تنها به معاملات داخلی محدود نمانده و حالا در آمارهای رسمی واردات نیز بازتاب یافته است. دادههای گمرک از هفت ماه نخست سال ۱۴۰۴ نشان میدهند که جریان ورودی کالاهای حوزه فناوری وارد یکی از کمرمقترین دورههای دهه اخیر شده است. در این بازه زمانی، واردات لپتاپ تنها حدود ۳۰ میلیون دلار بوده که نسبت به دو سال گذشته افتی محسوس را رقم زده و نشاندهنده توقف بخشی از فعالیتهای تجاری در این بخش است.
- آینده لپتاپها در سال ۲۰۲۵؛ ۶ ترند جذاب که بازار را تکان میدهند
- راهنمای خرید لپ تاپ ریفربیشد؛ هرآنچه باید پیش از خرید بدانید
- لنوو روی یک لپ تاپ گیمینگ با نمایشگر رول شونده کار میکند
- آیا زمان حذف جک ۳.۵ میلیمتری از لپتاپها فرا رسیده است؟ خداحافظی با یک میراث قرن نوزدهمی
این کاهش تنها ناشی از رکود تقاضا نیست، بلکه مجموعهای از عوامل ساختاری اقتصادی، محدودیتهای ارزی، تحریمهای بینالمللی و سیاستهای کنترل واردات نیز در شکلگیری این وضعیت نقش دارند. محمدرضا فرجیتهرانی، رئیس اتحادیه فناوران رایانه تهران، پیشتر در گفتوگویی تصریح کرده بود که برخی تجار نزدیک به ۳۰۰ روز است در صف تخصیص ارز قرار دارند؛ تأخیری که عملاً جریان تامین و ورود کالا را مختل کرده و باعث شده بسیاری از شرکتها در مرحلهی سفارش و پرداخت متوقف شوند.
این وضعیت، زنجیره محدودکنندهای را از واردکنندگان تا بازار مصرف ایجاد کرده است. دسترسی به ارز کاهش یافته، تأمینکنندگان خارجی محتاطتر شدهاند و فروشندگان داخلی با کمبود موجودی مواجه هستند. نتیجه طبیعی چنین شرایطی، افت حجم مبادلات و افزایش فاصله میان نیاز بازار و قابلیت عرضه است. آمارهای رسمی گمرک با واقعیت روز بازار همخوانی دارد. صنف رایانه و آیتی ایران در حال عبور از دورهای است که در آن نه تنها فروش داخلی بهدلیل بیثباتی قیمتی با رکود روبهرو است، بلکه واردات نیز در سطحی پایینتر از حد انتظار قرار گرفته است.