کانال پاناما یکی از عجایب دست ساز بشر است. این پروژه عظیم در کشور پاناما و بهمنظور ایجاد راه ارتباطی بین اقیانوس آرام و اقیانوس اطلس انجام شد. این آبراه که در جریان یکی از بزرگترین و دشوارترین پروژههای مهندسی در جهان شکل گرفت، یکی از سرشناسترین و مهمترین آبراههای جهان است.
در شرایطی معمولی، کشتیرانی میان شهرهای نیویورک و سان فرانسیسکو ۲۲۵۰۰ کیلومتر مسافت دارد، عبور از کانال پاناما این مسافت را به ۹۵۰۰کیلومتر کاهش میدهد و مسلما نتایج اقتصادی گرانبهایی را نیز به ارمغان آورده است.
ایده اولیه ایجاد یک آبراه در کشور پاناما به قرن ۱۶ بازمیگردد و نخستین تلاشها برای ایجاد این کانال در سال 1880 به وقوع پیوست. در آن سال فرانسویها قصد داشتند خشکی میان دو اقیانوس را بهصورت کانال خاکبرداری کنند که پروژه با شکست روبرو شده و به کشته شدن ۲۱۹۰۰ کارگر انجامید. سپس آمریکاییها ساخت این پروژه را در دست گرفتند.
آمریکاییها برای کاهش حجم خاکبرداری تصمیم گرفتند از دریاچه بزرگی که در میان خشکی محصور بود استفاده کنند ولی این دریاچه از سطح آبهای آزاد ارتفاع بیشتری داشته و امکان ارتباط مستقیم اقیانوس به دریاچه میسر نبود؛ درنتیجه این تیم به فکر ساخت بالابر و پایینبرهای هیدرولیکی افتاد. پروژه با موفقیت به اتمام رسید و در سال 1914 این آبراه بهطور رسمی مورد استفاده قرار گرفت.
برای حرکت کشتیها در این آبراه به کمک بالابرهای هیدرولیکی در ابتدای کانال، کشتیها از سطح آبهای آزاد بالاتر رفته و هنگامیکه همسطح آب دریاچه قرار گرفت، در طول کانال به حرکت درآمده و به کانال دوم میرسد و سپس بهوسیله پایینبرهای هیدرولیکی در سطح آبهای آزاد اقیانوس دیگر قرار گرفته و به مسیر خود ادامه میدهد. در هر ترانزیت در این کانال، 52 میلیون گالن آب مورد استفاده قرار میگیرد.
کانال پاناما یکی از شاهکارهای مهندسی جهان است. میگویند در ساخت این پروژه عظیم حجم خاک جابهجا شده بهاندازهای زیاد بود که گویی یک تونل به قطر 5 متر به مرکز زمین زده شده است.
در ویدئوی زیر که از یک دوره پنج ساله از ساخت و سازهای کانال پاناما ضبط شده، میتوانید به شکل تایملپس این پروژه عظیم عمرانی را ببینید و لذت ببرید.