هر روز شاهد هشدارهای سازمان هواشناسی جهانی مبنی بر افزایش گرمایش زمین و آثار ناشی از آن در اخبار و روزنامهها هستیم. این بار نیز افزایش دما طی یک دوره 12 ماهه بهقدری زیاد بوده که هواشناسان و متخصصین سازمان هواشناسی از آن به عنوان رکوردی جدید در گرمایش زمین یاد میکنند. گرمایش هوا علاوه بر آثار نامطلوبی که بر زندگی بشر دارد سبب کاهش حجم یخهای قطبی، آب شدن آنها و درنهایت بالا آمدن سطح آب دریاها خواهد شد.
سیاره زمین بهشدت تحت تاثیر فعالیتهای انسانی در حال گرم شدن است بهنحویکه ماهبهماه رکوردهای جدیدی از افزایش گرمایش زمین به ثبت میرسند. متخصصین زمین گرمایی و هواشناسی با بررسی دوره 12 ماهه از ژوئن 2015 تا ماه می 2016 به این نتیجه رسیدهاند که این دوره زمانی گرمترین دورهای است که تاکنون به ثبت رسیده است. این نهمین باری است که یک رکود تازه و جدید از گرمایش زمین ثبت میشود.
پیش از فرارسیدن سال 2016 کارشناسان از سالهای 2014 و 2015 به تربیت به عنوان داغترین سالهای زندگی بشر یاد میکردند اما با بررسی افزایش دما و اختلافات گرمایی بین ماههای سال جاری بیان کردند که این اولین باری است که طی 3 سال متوالی رکود افزایش دما شکسته میشود. متاسفانه باید گفت که این رکود شکنی در مورد سطح یخهای قطبهای شمالی و جنوبی نیز صادق است چراکه امسال شاهد افت شدید سطح یخها و افزایش چشمگیر سطح آب دریاها بودیم.
آب شدن یخ قطبها بر اثر افزایش دما علاوه بر تاثیرات مخرب بر روی زندگی انسانها و بقای حیات وحش موجب ایجاد دگرگونی در آب و هوای زمین شده که ممکن است این تغییرات تا چندین دهه گریبان گیر زمین باشند. اگرچه دانشمندان معتقدند که یخهای قطب جنوب در حال رشد هستند اما این افزایش حجم تنها سطحی بوده و فاقد هرگونه یخچال طبیعی است. برخی دیگر از پژوهشگران معتقدند که اگر در همین لحظه مصرف تمام سوختهای فسیلی و سوزاندن آنها متوقف شود بازهم زمین به گرمایش خود در طول چندین دهه ادامه خواهد داد تا سرانجام به دوره جدیدی از آب و هوا برخورد کند.
پدیده ال نینو که سال گذشته شاهد پیامدهای آن بودیم بهوضوح نقش گرمایش زمین بر زندگی انسانها و جانوران را شرح میدهد. ال نینو یکی از چرخههای بزرگ آب و هوایی زمین است که تقریبا هر 2 تا 7 سال یک بار رخ میدهد. از پیامدهای مخرب آب میتوان به ایجاد سیلابهایی ناگهانی، خشکسالی، قحطی و اپیدمی اشاره نمود. ال نینو بر اثر آزادسازی انرژی ذخیره شده در منابع بزرگ آبی جهان همانند اقیانوس آرام رخ میدهد. از بارزترین نشانههای وقوع این پدیده میتوان به جابهجایی جهت جریانهای آب سرد و گرم و تغییر مسیر وزش بادها اشاره کرد.
اگر وقوع ال نینو در سال گذشته را نادیده بگیریم بزرگترین ال نینو تاریخ به سالهای 1997 تا 1998 بازمیگردد که رکورد داغترین سال جهان را به خود اختصاص داد. در مورد ذوب شدن یخهای قطبی نیز میتوان گفت که با کاهش سطح یخها و بالا آمدن آب دریاها و اقیانوسها گرمایی که از خورشید به زمین میرسد توسط مقادیر زیاد آب دریاها جذب شده و سبب کاهش دما بر روی سطح زمین میگردد. این پروسه تا هنگامیکه زمین وارد یک عصر یخبندان جهانی شود ادامه مییابد.