ریشههای سبک گرافیک پیکسلی به دنیای کنسولهای کلاسیک نسل اول و بازیهای ریترو دهههای پیش برمیگردد، اما همین سبک با معرفی بازیهایی نظیر ماین کرفت جانی دوباره گرفته و باعث الهام گرفتن عناوین متعددی در جهان نظیر بازی کلاچ (Clutch) شده است که در این مطلب در گجت نیوز قصد داریم آن را بررسی کنیم.
بازی کلاچ توسط توسعه دهندگان استودیوی آسمان آبی (BLUE SKY Game Studio) توسعه یافته است و سازندگان این استودیوی ایرانی تلاش کردهاند که با ترکیب سبک طراحی گرافیکی پیکسلیزه شده و اصطلاحا پیکسل آرت با یک گیم پلی شلوغ و هیجان انگیز، عنوانی را خلق کنند که بتواند در سطح بازیهای برتر جهان در سبک اتومبیلرانی و رانندگی آزاد بر روی پلتفرم موبایل، گیمرهای ایرانی را نیز صاحب یک نماینده در بین این دسته از بازیهای محبوب این روزهای فروشگاههای نرم افزاری کنند.
اما آیا آنها در راه عملی کردن این هدف والای خود موفق شدهاند؟ تا حدود کمی بله و تا حد زیادی هم متاسفانه، خیر! آنها بااینکه سبک درستی را انتخاب کردهاند و قدم در راهی گذاشتهاند که این روزها طالب زیادی در بین گیمرهای موبایل دارد، اما باز هم همان اشتباهات سنتی و رایج بازی سازان ایرانی را تکرار کردهاند تا درنهایت، بازی کلاچ ، عنوانی باشد که بیش از ده دقیقه باعث سرگرم شدنتان نخواهد شد و احتمالا عمر کوتاهی هم بر روی اسمارت فون و یا تبلت اندرویدیتان خواهد داشت.
اما چرا یک بازی ایرانی که با توجه به چنین سبکی و چنین توسعه دهندگان مطرح و خلاقی میتواند به یک بازی بسیار شایسته تبدیل شود و با ارائهی یک گیم پلی ساده اما لذتبخش، خود را به عنوان یکی از اندک بازیهای شریف ایرانی خارج از دستهی پازل و اطلاعات عمومی در فروشگاههای نرم افزاری تبدیل کند، این چنین دچار ضعف میشود؟ در این نقد کامل در گجت نیوز قصد داریم در هر بخش به بررسی نقاط ضعف و قوت بازی کلاچ بپردازیم و با کالبدشکافی این عنوان، تمام دلایلی که میتوانند باعث لذت بردن و یا نبردن شما از این بازی شوند را مطرح کنیم؛ بنابراین با ما همراه باشید:
گیم پلی؛ بازی کلاچ معتادتان نخواهد کرد!
امروزه تعریف جدیدی برای نشان دادن جذابیت بازیهای پلتفرم موبایل به وجود آمده است و منتقدها برای اینکه بگویند این بازی برایتان بسیار جذاب خواهد بود، از لفظ اعتیادآور استفاده میکنند. مطمئنا مهمترین موضوع برای اینکه شما به یک بازی وابسته شوید و از انجام دادن به طور پیوسته لذت ببرید، گیم پلی آن بازی است. متاسفانه گیم پلی بازی کلاچ به نحوی نیست که شما هرچند ساعت یک بار هوس کنید به آن سری بزنید و بار دیگر وارد دنیای شلوغ آن بشوید.
در این بازی هدف اصلی این است که شما یک خودروی سریع و خشن را در یک محیط شلوغ کنترل کنید و با کوبیدن آن به در و دیوار و المانهای مختلف داخل شهر، امتیاز کسب کنید. البته در این راه خودروهای پلیس سمجی نیز وجود دارند که هر لحظه نیز تعداد آنها بیشتر میشود و با گیر انداختن شما و آسیب زدن به خودرویتان، اجازه نمیدهند که مدت زیادی را در بازی زنده بمانید.
سبک کنترلی بازی بااینکه تنها شامل دو کنترل گردش به چپ و گردش به راست از طریق لمس کردن سمت راست و سمت چپ صفحه میشود (گاز دادن و حرکت به سمت جلو بهصورت خودکار انجام میشود)، اما کنترل چندان راحتی را در اختیارتان نمیگذارد. باید حدود چند دقیقه بازی کنید تا عملکرد گردشی کنترل خودرو برایتان عادی شود و بتوانید با فرار از دست خودروهای پلیس، خود را به هدفتان بکوبید و امتیاز بالاتری کسب کنید. این موضوع بهخصوص در مواردی که دوربین بهصورت سینمایی و به سبک دوربینهای تعقیب و گریز در بالا سرتان جابجا میشود، مطمئنا سختی چالش برانگیزی را نصیبتان خواهد کرد که البته جنس این سختی از آن دست سختیهایی است که به جای لذت بردن گیمر و تشویق او به تلاش بیشتر، باعث سردرگمی و مانع از پیشرفت بیشتر در مهارت او داخل بازی میشود.
حالا که صحبت از دوربین شد، بهتر است بدانید که توسعه دهندگان استودیوی آسمان آبی دو سبک از نمایش دوربین را برای بازی کلاچ در نظر گرفتهاند که شما با تپ کردن بر روی آیکون چشم در گوشهی سمت راست بالای محیط میتوانید بین این دو حالت جابجا شوید. البته بااینکه این تعویض دوربین میتوانست بهتر و سریعتر انجام شود، اما این ایده هم در حد یک پتانسیل استفاده نشده باقی مانده است و به غیر از حل کردن برخی از مشکلات هنگام گیر کردن بین ساختمانها، کمک چندانی به افزایش لذت گیمر از بازی نخواهد کرد. در ضمن در مواقعی که بین آیتمهای مختلف گیر میکنید (که بارها در طول بازی تکرار میشود) میتوانید با قرار دادن دو انگشت خود بر روی صفحه، بهصورت دنده عقب حرکت کنید که این موضوع در کمال تعجب در آموزش اول بازی به کاربر نشان داده نمیشود و شما خودتان باید آن را کشف کنید!
درنهایت نیز بالاترین امتیاز شما ثبت میشود و از آنجا که سبک امتیازدهی بازی بهصورت بیپایان است و مرحلهای برای رد کردن وجود ندارد، شما در هر تلاش مجدد باید سعی کنید امتیاز بالاتری کسب کنید و رکورد قبلی خود را بشکنید. توسعه دهندگان برای شما تعداد ۲۵ خودروی مختلف را در نظر گرفتهاند که در همان ابتدای ورود به بازی لازم است که یکی از آنها را خریداری کنید تا وارد ماجرا بشوید. این خودروها تنوع نسبتا بالایی دارند و از خودروهای داخلی نظیر پراید، پیکان وانت، نیسان گاوی، پیکان اسپرت کوپه، دوج چلنجر، مرسدس بنز ۲۰۰۷، نیسان جی تی آر، فورد موستانگ، پژو ۴۰۵، رنوی هاچ بک و مگان را شامل میشوند که هرکدامشان دارای مشخصات مختلفی در چهار فاکتور شتاب، قدرت، ترمز و بدنه هستند و انتخاب خودروهای بهتر مطمئنا باعث میشود کار آسانتری در بازی داشته باشید و رکورد بیشتری به نام خود ثبت کنید.
البته طبیعتا مانند هر بازی دیگری، در اینجا هم برای به دست آوردن خودروهای برتر لازم است که هزینهی بیشتری بپردازید و پول یا آچار بیشتری خرج کنید. در این قسمت بهتر است که به بررسی اعتبارات داخل بازی کلاچ بپردازیم:
- آچار: این اعتبار مهمترین واحد اعتباری بازی است و برای خرید ماشینهای جدید با مشخصات بسیار بالا و البته برای ارتقای تمام خودروها از آچار استفاده میشود. برای به دست آوردن آچار دو راه وجود دارد، یا اینکه میتوانید با تماشای ویدیوهای تبلیغاتی در هرچند ساعت یک بار، یک آچار رایگان به دست بیاورید و یا اینکه میتوانید به فروشگاه داخل بازی مراجعه کنید و با خرید بستههای آچار با پول واقعی، سرعت پیشرفت خود در بازی را بالا ببرید. در ضمن با پیوستن به صفحهی مخصوص بازی کلاچ در شبکههای اجتماعی یوتیوب، اینستاگرام، تلگرام. توییتر و فیسبوک هم میتوانید تعداد قابل توجهی آچار را بهصورت رایگان کسب کنید.
- اسکناس: این اعتبار نیز برای خرید تعدادی از خودروها به کار میرود و علاوه بر خرید خودرو، شما برای استفاده از آیتمهای ویژهی قدرتی داخل گیم پلی بازی نیز به اسکناس نیاز دارید. به دست آوردن اسکناس آسانتر از آچار است و شما داخل بازی با پیدا کردن بستههای اسکناس میتوانید موجودی خود را بالا ببرید. همچنین با تماشای ویدیوهای تبلیغاتی در انتهای بازی نیز امکان این را دارید که اسکانس به دست آمده را دو برابر کنید و البته مطابق همیشه، امکان خرید درون برنامهای اسکناس نیز از طریق فروشگاه داخل بازی کلاچ وجود دارد.
- بنزین: اگر شما بازیهایی نظیر کندی کراش را تجربه کرده باشید، میدانید که سازندگان معمولا برای اینکه بازیکن را به باخت کمتر و تلاش بیشتر تشویق کنند، آیتم محدودی را در بازی قرار میدهند که حکم جان را دارد و با اتمام آن دیگر نمیتوانید وارد بازی شوید. در اینجا نیز بنزین حکم این واحد محدود را دارد و برای هر بار بازی کردن شما نیاز به مقداری بنزین دارید؛ در صورت اتمام بنزین، باید حدود دو ساعت را صبر کنید تا موجودی بیشتری را بهصورت رایگان دریافت کنید و مجددا بتوانید بازی کنید. در ضمن این آیتم را میتوانید با پرداخت اسکناس داخل بازی هم خریداری کنید تا بتوانید سریعتر به انجام بازی بپردازید.
سازندگان کلاچ برای اینکه گیم پلی از آن ریتم تکراری خود خارج شود، آیتمهای ویژهی قدرتی خاصی را در بازی قرار دادهاند که شما میتوانید با لمس کردن منوی کشویی پایین صفحه داخل بازی، به آنها دسترسی داشته باشید. این آیتمها شامل بمبهای دودزا و انفجاری و آیتمهایی نظیر روغن میشوند که علاوه بر از بین بردن ساختمانها و کسب امتیاز بیشتر، میتوانند خودروهای پلیس را هم از مسیر خارج کنند تا شما مزاحمتی برای کسب رکورد بالاتر نداشته باشید؛ جالب است بدانید که در مواقعی نظیر سقوط به داخل آب و یا تمام شدن جانتان که باعث باخت و تمام شدن آن دورهی بازی میشود هم میتوانید از این آیتمهای ویژه استفاده کنید و حتی بعد از تمام شدن جان خودرو هم به کسب امتیاز ادامه دهید!
این اشکال بااینکه ممکن است گاهی اوقات برایتان جالب باشد و امتیاز بیشتری برایتان به ارمغان بیاورد، اما گاهی اوقات هم باعث میشود که اسکناس شما بدون هیچ دلیلی به هدر برود و به طور مثال هنگامیکه به دریا سقوط کردهاید و امکان کسب هیچ امتیاز اضافهای وجود ندارد، لمس اشتباهی این آیتمهای قدرتی هیچ فایدهای نخواهد داشت و تنها باعث کاهش اعتبار داخل بازی شما خواهد شد.
گرافیک و طراحی؛ پتانسیلی که از دست رفت
معمولا یکی از جذابیتهای مهم و نکات قوتی که برای اکثر بازیهای ایرانی در تمام تاریخ نهچندان پرفروغ این صنعت در کشورمان شمرده میشود، استفاده از المانهای ایرانی، کاراکترها و بافتهای شهری آشنا برای کاربران ایرانی بوده است. وجود این المانها حتی در حد چند عکس از برج میلاد و چند بافت شهری مشابه کوچه و محلههای ایرانی، پیش از این در بازیهای موفقی نظیر دنده دو و حتی در بازیهای ضعیفی نظیر دزد بی مزد بر روی سیستم عامل اندروید مورد توجه گیمرهای ایرانی قرار گرفته است و امتحان خود را پس داده است.
برای ما ایرانیها که بهشدت علاقهمند به نوستالژی، مرور خاطرات قدیمی و پیدا کردن وجه تشابه کوچه و محل خود حتی در بازیهای خارجی هستیم، مطمئنا هیچچیزی جذابتر از این نمیتوانست باشد که بازی کلاچ را در یک جهان آشنا تجربه کنیم. اما متاسفانه این طور نیست و شما بعد از ورود به بازی و پشت سر گذاشتن صفحات بارگذاری طولانی، وارد منوی اصلی میشوید و بعد هم با انتخاب حالت تک نفره و خرید ماشین، وارد محیط اصلی بازی کلاچ میشوید و در اینجاست که متوجه میشوید تقریبا هیچ نشانهای از المانهای معماری، طراحی و یا حتی پس زمینههای سادهای مانند سایهی یک برج مشهور که میتوانست نمایانگر شهری از کشور ایران باشد، در این محیط به چشم نمیخورد.
شاید با خود بگویید که با توجه به محیط پیکسلی این بازی، امکان طراحی دقیق و معنیدار المانهای معماری ایرانی در آن وجود نداشته باشد، اما کافی است نگاهی به طراحی استادیوم ورزشی، خطکشیهای خیابان و یا حتی نحوهی ارتباط ساحل و محیط شهر بیندازید تا متوجه شوید که در یک شهر اروپایی در حال رانندگی هستید!
البته همانطور که در تیتر این قسمت نیز نوشته شده است، هیچکدام از این موارد نمیتواند به عنوان نقاط ضعف بازی تلقی شود و استفاده از المانهای ایرانی، میتوانست به نقطهی قوت بازی کلاچ تبدیل شود و حالا این اتفاق نیفتاده است. اما مشکل ما با طراحی بازی به همینجا خلاصه نمیشود؛ گیم پلی این بازی سرشار از برخورد، انفجار و انیمیشنهای پرتاب شدن و تصادف است. بنابراین اگر قرار باشد که انیمیشنهای نشان دهندهی افکتهای انفجاری و آتش سوزی چندان جذاب نباشند، مطمئنا بخش عظیمی از لذت بصری کاربر از بین خواهد رفت.
علاوه بر این موارد که مربوط به گرافیک هنری بازی میشوند، باگهای گرافیکی و ایرادات فنی متعددی نیز بهخصوص در هنگام شلوغ شدن صفحه و حرکت المانهای متعدد متحرک نظیر خودروهای پلیس به چشم میخورند. به طور مثال هنگامیکه دوربین را تعویض میکنید و در حال برخورد با یک ساختمان بلند هستید، ممکن است که ناگهان کل صفحه از بافت خاکستری آن ساختمان پر شود و شما جایی را نبینید و یا هنگامیکه به انتهای محیط بازی میرسید و در حال سقوط به درون دریا هستید، ممکن است که نتوانید بهدرستی مرزهای آب با خشکی را تشخیص بدهید و این موضوع مطمئنا کنترل خودرو را بسیار سخت خواهد کرد.
در مجموع اگر بخواهیم بخش طراحی گرافیکی این بازی ایرانی را جمعبندی کنیم، میتوانیم از جسارت توسعه دهندگان استودیوی آسمان آبی برای اینکه از طراحی یک محیط شلوغ و پر از اتفاقات زنده نترسیدهاند و در این دریای خطرناک شیرجه زدهاند، تقدیر کنیم، اما اگر موضوعاتی نظیر استفاده از المانهای ایرانی، طبیعیتر شدن انیمیشنهای حرکات ماشین و برخورد با اشیای دیگر، افکتهای انفجار جذابتر و طراحی محیط بازی با حد و مرز مشخصتر در نسخههای بعدی حل شوند، مطمئنا ارزش این شجاعت بسیار بالاتر خواهد رفت.
صدا و موسیقی؟
این روزها تاثیر موسیقی و افکتهای صوتی در بازی سازی بر همگان ثابت شده است و به طور مثال هنگام ساخت عناوین برتر جهان نظیر بازی گاد آو وار، کمپانیهای تولیدکنندهی موسیقی به همراه ارکسترهای مطرح جهان چندین هفته را به ساخت موسیقی و هماهنگ سازی آن با اتمسفر بازی و داستان اختصاص میدهند. مطمئنا انتظار ما از بازی کلاچ و یا دیگر بازیهای پیکسلی پلتفرم موبایل این نیست که در چنین سطحی عمل کنند، اما با توجه به اینکه ابزارهای ساخت موسیقی و جلوههای صوتی دیجیتالی بهصورت گسترده و رایگان (به لطف نبود قانون کپی رایت در کشور عزیزمان) وجود دارد، قطعا سطح تجربهی موسیقیایی ما از این بازی میتوانست بسیار بهتر از این حرفها باشد.
اتفاقا در بازیهای کوچک نظیر بازی کلاچ که با بودجههای محدود و بهصورت خصوصی تولید میشوند، موسیقی یکی از آن فاکتورهایی است که میتواند بدون اینکه خرج چندان بالایی بر روی دست سازندگان بگذارد، سطح بازی را بالاتر ببرد و باعث لذت بردن هرچه بیشتر گیمر از آن بازی بشود. متاسفانه بخش صدا و موسیقی به یکی از ضعیفترین بخشهای این بازی تبدیل شده است و شما از همان ابتدای ورود به بازی، یک ریتم ۸ بیتی ریترو را خواهید شنید که این موسیقی تند و پرحجم تا همان انتها با شما باقی خواهد ماند و هیچ تنوعی چه در هنگام ورود به منوی اصلی و چه در هنگام انجام گیم پلی مشاهده نخواهید کرد.
داخل خود بازی نیز با توجه به اینکه تمام تجربهی کاربر به تصادف، برخورد، انفجار، پرتاب و سقوط خلاصه میشود، سازندگان میتوانستند با پر کردن بازی از افکتهای جذاب و انحصاری کاری کنند که هیجان مجازی گیم پلی به گیمر منتقل شود. اما قطعا این اتفاق رخ نداده است و به جز یک مورد صدای فریاد تکراری یک عابر پیاده که در هنگام تعدادی از برخوردها بهصورت ثابت شنیده میشود و چند افکت شبیه فرو ریختن چند لگو بر روی هم، کاربر تجربهی موسیقیایی چندان متنوعی را به دست نخواهد آورد.
سخن آخر؛ بارقههایی از امید وجود دارد
بازی سازی سخت است، بازی سازی بدون بودجه سختتر است، بازی سازی بدون بودجه و بدون حمایت از آنهم سختتر است! این سومی، شرایطی است که بازیسازان کشورمان در حال حاضر در آن به سر میبرند و در سختترین شرایط ممکن تلاش میکنند که بازیهای درخور و سرگرمکنندهای را برای گیمرهای ایرانی تولید کنند.
توسعه دهندگان استودیوی آسمان آبی نیز با خلق بازی کلاچ نشان دادهاند که علاقه به کشف مرزهای جدیدی در صنعت گیم و پلتفرم موبایل دارند. آنها از هزاران عنوان تکراری و کپی برداری شدهای که هر روز در فروشگاههای نرم افزاری ایرانی منتشر میشوند و گاهی حتی بعضی از آنها تنها با تغییر نام، به یک بازی جدید تبدیل میشوند، تبعیت نکردهاند. بازی کلاچ عنوانی است که ایدهی خوبی دارد، اجرای متوسطی دارد و اگر بخواهیم صادقانه بگوییم، سرگرمکننده هم نیست. گیمر ایرانی توجهی به این ندارد که شرایط بازیسازان سخت است، او خیلی راحت به برترین بازیهای هر سبک در تمام جهان دسترسی دارد و لیاقتش هم همین است که بتواند از بهترین محصولات در هر زمینهای استفاده کند.
بنابراین بااینکه از ساخت هر عنوانی هرچند متوسط، در صنعت بازی توسط توسعه دهندگان ایرانی خوشحال میشویم، اما دیگر زمان آن رسیده است که بازیهایی نظیر بازی کلاچ خود را به استانداردهای جهانی نزدیکتر کنند و در یک رقابت جذاب و سالم با عناوین مستقل خارجی، کاری کنند که در لیستهای برترین بازیهای پلتفرم موبایل که هرچند ماه یک بار در تمام سایتهای معتبر جهانی منتشر میشود، نام عناوین ایرانی نیز در بین این بازیها قرار بگیرد و دلیلی شوند بر افزایش اعتبار صنعت بازی سازی و توسعه دهندگان ایرانی در سراسر جهان. در ضمن قرار است بخش چنده نفره و آنلاین این بازی نیز در آینده به آن اضافه شود که احتمالا این بخش میتواند جذابیت بازی را چند برابر قبل کند و امروزه ثابت شده است که رقابت آنلاین و مالتی پلیر، محبوبتری روش انجام بازیهای مختلف در تمام پلتفرمها و کنسولهای بازی نظیر پلتفرم موبایل بوده است.
توضیحاتی نیز بهصورت اختصاصی و رسمی از سوی توسعه دهندگان بازی کلاچ در اختیارمان قرار گرفته است که میتوانید آنها را در زیر مطالعه کنید:
کلاچ یک عنوان تعقیب و گریز با سبک هنری وُکسل است. این بازی به شما اجازه میدهد در شهر به گشت و گذار بپردازید، شهر را تخریب و به آشوب بکشانید تا از دست تعقیب کنندگان فرار کنید. در سبک هنری وُکسلی سعی میشود حس و حال بازیهای قدیمی و ۸ بیتی را بهصورت ۳ بعدی شبیه سازی کنند که مطرحترین بازی در این سبک هنری، ماینکرافت است.
ویژگیهای کلیدی:
- بیش از بیست مدل از خودرو ایرانی و خارجی
- امکان گشت و گذار آزادانه در یک شهر بزرگ
- هیجان و لذت فرار از دست تعقیب کنندگان
- مجهز به دو دوربین سینمایی و معمولی با قابلیت تعویض بین آنها
- سبک هنری جذاب و دوست داشتنی Voxel Art
- موسیقی پس زمینه جذاب و هیجان انگیز
تاریخچه آسمان آبی:
استودیو «آسمان آبی» توسط جمعی از دوستداران بازی و بازیسازی در سال ۱۳۹۱ با شعار ساخت بازی با کیفیت بومی-فرهنگی پدید آمد. گروه آسمان آبی پس از ساخت تعدادی بازی کوچک اقدام به ساخت یک بازی بزرگ نمود. از بازیهای تولید شده میتوان به «آبهای آبی» در سبک مدیریت منابع و استراتژی اشاره کرد که به مقوله خلیج فارس و تاریخ آن میپردازد. همچین شایان ذکر می باشد بازی آبهای آبی در چهارمین جشنواره بازیهای مستقل تهران برنده سه غزال طلایی و یک دیپلم افتخار گردیده است.
درنهایت نیز گفتنی است که نقد این بازی بهصورت اختصاصی توسط وب سایت گجت نیوز تهیه شده است و امیدواریم که شما عزیزان گجت نیوزی بعد از انتشار این بازی در فروشگاه کافه بازار، آن را دریافت کنید و این تازهترین دستپخت توسعه دهندگان استودیوی آسمان آبی را با توجه به رایگان بودن و حجم ۴۵ مگابایتی آن، بر روی اسمارت فونها و تبلتهای اندرویدی خود تجربه کنید؛ برای دریافت رایگان نسخهی ۱.۰.۵ بازی کلاچ برای سیستم عامل اندروید میتوانید به این لینک در فروشگاه کافه بازار مراجعه کنید.
از مسئولان این استودیو نیز برای هماهنگی و در اختیار گذاشتن اطلاعات لازم برای نقد و بررسی این بازی پیش از انتشار رسمی آن تشکر میکنیم و برای تمام توسعه دهندگان ایرانی آرزوی موفقیت داریم. برای ارتباط با سازندگان بازی کلاچ و دریافت اطلاعات بیشتر نیز میتوانید به سایت رسمی استودیوی سازنده در این لینک مراجعه کنید.
در انتها نیز از شما عزیزان دعوت میکنیم که گالری تصاویر اختصاصی گجت نیوز که از تمام قسمتهای بازی کلاچ شامل منوی اصلی، بخش انتخاب خودروها، صفحات بارگذاری، محیط بازی، گیم پلی، و افکتهای مختلف نظیر انفجار و برخورد گرفته شده است را در زیر تماشا کنید: