با سيستم عامل ايراني زمين ، زمين در دستان شماست

نسخه نخست سيستم عامل بومي "زمين" با همکاري سازمان فناوري اطلاعات ايران، موسسه تحقيقات ارتباطات و فناوري اطلاعات و بخش خصوصي، با اعمال تغييراتي مناسب براي استفاده در کاربردهاي مختلف و با درنظر گرفتن نيازهاي بومي کشورمان در هفته ارتباطات امسال وارد فاز اجراي آزمايشي شد تا با نيازهاي مراکز مختلف براي انتشار عمومي آماده شود.
اميرحسين بروجرديان- مديرکل مديريت و پشتيباني فني شبکه سازمان فناوري اطلاعات ايران در گفتگو با خبرنگار مهر به تشريح جزئيات سيستم عامل بومي "زمين" پرداخت و تاکيد کرد: اين سيستم عامل کاملا آزاد و متن باز است و آزاد و متن باز باقي خواهد ماند.
"زمين" متعلق به هيچ سازماني نيست
وي با بيان اينکه سيستم عامل بومي "زمين" يک سيستم عامل متن بازاست که با لايسنس هاي باز که متعلق به هيچ سازمان يا شخصي نيست اجرايي مي شود، درباره تفاوت اين سيستم عامل بومي با پروژه اي مانند سيستم عامل ملي که پيش از اين قرار بود اجرايي شود، گفت: پروژه سيستم عامل ملي با يک سري اهداف ديگري پديد آمد که در آن زمان نيز به اهداف فني خود رسيد اما براي آنکه کاربران از آن استفاده کنند مورد بهره برداري قرار نگرفت.
بروجرديان با تاکيد براينکه تنها موضوع اين نيست که سيستم عامل بخواهد کاربردي شود، ادامه داد: در بحث سيستم عامل، ما يکي از شاخه هاي توزيع لينوکس را انتخاب کرديم تا توزيع جديدي از سيستم عامل لينوکس به تمام دنيا ارائه دهيم؛ يعني هدفمان اين است که به چيزي برسيم که ظرفيت جذب مشارکت جامعه متن باز جهاني را داشته باشد.
ساختن سيستم عامل ملي، 20 سال زمان مي خواهد
مديرکل مديريت و پشتيباني فني شبکه سازمان فناوري اطلاعات ايران با بيان اينکه سيستم عامل ملي يعني يک سيستم عاملي که ما از پايه شروع به نوشتن آن کنيم به مهر گفت: اين به اين معني است که خودمان بخواهيم همه چيز سيستم عامل را از نو طراحي کرده و بنويسيم که در کشور ما حدود 20 سال زمان خواهد برد و به دليل تغييرات سريع فناوري، به طور قطع اهدافش نيز بارها تغيير خواهد کرد؛ براين اساس کار کردن و زمان گذاشتن بر روي سيستم عامل ملي روش ناصحيحي است و با اين وجود ما به اين نتيجه رسيده ايم که مي توانيم از سيستم عاملهايي که در دنيا وجود دارد و قابل استفاده هستند و کد منبع آنها مي توانند در اختيار همه قرار گيرند استفاده کرده و از بعضي از منظرها که برايمان ضرورت بيشتري دارد آن را بومي کنيم.
وي فارسي سازي و امنيت بومي را از جمله ويژگيهايي عنوان کرد که در سيستم عامل بومي بکار گرفته مي شود و افزود: سيستم عامل بومي "زمين" کاملا با طرح ملي لينوکس فارسي تفاوت دارد و در برخي از زير پروژه هاي فني از خروجيهاي آن طرح استفاده شده است.
بروجرديان با بيان اينکه در سيستم عاملهاي بومي هر شرکتي يک توزيع کننده است که از پايه سيستم عامل اصلي ويژگيهاي جديد سفارش شده را اجرايي مي کند، ادامه داد: سيستم عامل متن باز- اپن سورس- در سطح دنيا براي توزيع در داخل کشورها استفاده مي شود و ما نيز طبق منشور اپن سورس از آن در داخل کشور استفاده کرده و آن را بومي کرده ايم.
به گفته وي در سيستم عامل بومي"زمين" اصل موضوع از بين نرفته و تنها خط و زبان فارسي و يک سري ارزش افزوده هايي روي آن اضافه شده است که ديگر کشورها نيز مي توانند از آنها استفاده کنند.
کارفرماي طرح سيستم عامل بومي"زمين" با بيان اينکه اين پروژه در موسسه تحقيقات ارتباطات و فناوري اطلاعات انجام شده است، ادامه داد: سازمان فناوري اطلاعات ايران پشتيبان اين سيستم خواهد بود.
بهره برداري عمومي از نسخه سرور سيستم عامل "زمين" يک سال ديگر
بروجرديان درباره کاربردهاي سيستم عامل بومي "زمين" نيز به مهر گفت: نسخه اوليه اين سيستم عامل براي سرور پياده سازي شده است که فاز آزمايشي آن براي رفع اشکالات نرم افزار و عدم تطبيق آن با بعضي سخت افزارها از ابتداي خردادماه جاري آغاز شده است. براين اساس پيش بيني مي شود که نسخه سرور که کاربران بتوانند از آن استفاده کنند ظرف يک سال آينده و تا آخر خردادماه سال 92 نهايي خواهد شد.
وي افزود: اما نسخه دسک تاپ براي کاربران خانگي دغدغه هاي خاص خود را دارد و بسيار با اين سيستم عامل تفاوت دارد؛ براين اساس پروژه هاي ديگري بر مبناي "زمين" در دست تعريف داريم که کاربردهايي به آن افزوده مي شود و تحت استفاده کاربران قرار مي گيرد.
برون سپاري کاربردهاي پروژه سيستم عامل بومي
کارفرماي طرح سيستم عامل بومي"زمين" با بيان اينکه هم اکنون پروژه اي با مديريت، هدايت و راهبري موسسه تحقيقات ارتباطات و فناوري اطلاعات در دست اقدام است و مراکز دانشگاهي نيز در اين زمينه همکاري مي کنند خاطرنشان کرد: درصدد هستيم تشکل متن بازي تشکيل دهيم و شرکتهاي خصوصي را تشويق و حمايت کنيم تا براي نسخه اوليه سيستم عامل "زمين" کاربردهايي اضافه کنند.
وي گفت: براي آنکه سيستم عامل بومي موفق شود به کمک همه جامعه نرم افزاري کشور نياز است؛ حتي کساني که نرم افزارهاي کاربردي متن بسته و سيستم هاي اطلاعاتي و اداري مي نويسند نيز مي توانند در اين جنبش ملي مشارکت داشته باشند. براين اساس قرار است يک سري سيستم عامل در کشور در سطح سرور براي دستگاههاي اجرايي راه اندازي شوند و شرکتهاي فعال در اين بخش مي توانند نرم افزارهاي کاربرديشان را در اين بازار جديد به فروش برسانند.
مديرکل مديريت و پشتيباني فني شبکه سازمان فناوري اطلاعات ايران با بيان اينکه در اين پروژه اين سازمان سياستگذار و حمايت کننده خواهد بود و به هيچ وجه در پياده سازي آن دخالت نخواهد کرد، به مهر گفت: اين پروژه به صورت برون سپاري اجرايي ميشود و هم اکنون نيز برخي از دانشگاهها مانند دانشگاه الزهرا فعاليتهاي تحقيق و توسعه اوليه آن را در بخش توليد اين پروژه انجام مي دهند و پس از آن ويژگيهاي جديدي به آن اضافه مي شود.
بهره برداري از نسخه دسک تاپ دو سال طول مي کشد
بروجرديان در مورد بهره برداري از نسخه دسک تاپ سيستم عامل بومي نيز به مهر گفت: اين پروسه بسيار طولاني بوده و حتي ممکن است بيشتر از دو سال زمان ببرد تا کاربر نهايي بتواند از آن استفاده کند؛ چرا که تنها خود سيستم عامل مهم نيست بلکه يک سري ابزارهاي ديگر نيز بايد براي رفع نياز کاربران تغيير داده شود. البته بايد گفت ما هدفمان اين است که به سمتي برويم که بتوانيم از نظر تجاري سازي نيز سيستم عامل را خود اتکا کنيم تا با توجه به سطح دانشي کشور، بتواند افزايش ضريب نفوذ رايانه و استفاده از اينترنت را بالا ببرد و به اهداف قانون برنامه پنجم برسد.
وي با بيان اينکه پياده سازي سيستم عامل بومي در برنامه پنجم توسعه اقتصادي نيامده اما از جمله برنامه هاي رسيدن به اهداف نهايي اين برنامه راهبردي است خاطرنشان کرد: اين پروژه يکي از پروژه هاي ذيل وزارت ارتباطات و فناوري اطلاعات است که بصورت حمايت از بخش خصوصي و زيرساخت نرم افزاري شبکه ملي اطلاعات خواهد بود.
بروجرديان با تاکيد براينکه سيستم عامل محصولي نيست که بگوييم آن را ساخته و به اتمام رسانده ايم گفت: اين پروژه يک فرآيند و چرخه حيات دارد که تنها به محصول ساخته شده ارتباط ندارد و در اين چرخه، آموزش نقش اصلي را بازي مي کند؛ براين اساس ما بايد بتوانيم تمامي ظرفيتهاي فرهنگي – آموزشي کشور از قبيل آموزش و پرورش، دانشگاهها، بخش خصوصي و در نهايت عموم کاربران کامپيوتر در جامعه را با همکاري رسانه هايي همچون صدا و سيما و روزنامه ها و سايتها ، به همگرايي جهت ياري و رشد و تعالي اين پروژه ملي تشويق کنيم.
به گفته وي با گسترش بکارگيري و توسعه سيستم عامل بومي يک خيز بلند در صنعت نرم افزار کشور برداشته خواهد شد و ضمن ايجاد مشاغل پايدار باعث ارزآوري و شکوفايي صادرات نرم افزاري نيز مي شويم.
کشورهايي که سيستم عامل بومي دارند
مديرکل مديريت و پشتيباني فني شبکه سازمان فناوري اطلاعات ايران با تاکيد براينکه بسياري از کشورها سيستم عامل بومي دارند، به مهر گفت: سيستم عامل اپن سورس در اغلب کشورها وابسته به دولتها نيست و بسياري از شرکتها در قالب کنسرسيوم و اجتماعاتي آن را نوشته و به سفارش کشورها توسعه داده اند. براين اساس کشورها نيز از اين طرح ها براي برطرف کردن نيازهاي خاص خود استفاده مي کنند که نمونه آن اعمال خط و زبان کشورها در سيستم عاملهاي متن باز است.
وي تصريح کرد که اعمال خط و زبان کشورها در سيستم هاي اپن سورس مي تواند مورد استفاده ديگر مجامع نيز قرار گيرد و ادامه داد: هم اکنون کشورهايي مانند روسيه، ترکيه، برزيل، آلمان و آمريکا نيز از نسخه کاملا سفارشي شده سيستم عامل متن باز در صنايع خود استفاده مي کنند.
داشتن سيستم عامل بومي در اين زمان ضرورت است
بروجرديان با تاکيد بر ترغيب کاربران ايراني به استفاده از سيستم عامل بومي در کشور به مهر گفت: برخي چيزها ضرورت است و هم اکنون نيز کشور تشخيص داده که داشتن سيستم عامل بومي دراين زمان ضرورت است و ما بايد به سمت آن برويم.
وي افزود: براي استقبال از اين پروژه نيز چرخه کسب و کار وجود دارد و دولت قرار نيست در آن دخالت کند و تنها نقش کاتاليزور راه اندازي چرخه کسب و کار را دارد و شرکتهاي فعال بخش خصوصي با توجه به توان و طرح تجاري خود مي توانند سهم بازارشان را در اين زمينه به دست آورند.

---

منبع : سازمان فن آوري اطلاعات ايران