ويکي گجت :چگونه يک اپليکشن موفق، جذاب و فراموش نشدني توليد کنيم

اين خود به تنهايي فرصت هاي تجاري بسيار خوبي براي شرکت ها و افراد فعال در دنياي فناوري اطلاعات و ارتباطات، طراحي و توسعه نرم افزار و وب سايت بوجود آورده و خواهد آورد. فرصت هايي مانند نياز شرکت ها به توليد برنامه هاي موبايل يا اصطلاحا App، نياز به داشتن اينترنت سريعتر و مطمئن تر، طراحي نسخه مخصوص موبايل وب سايت ها و … افراد و شرکت هاي خدمات موبايل، که بتوانند خدمات بهتر و مفيد تر و ارزان تر ارائه کنند، مي توانند به کمک ديگر کسب و کارها بروند و از اين طريق درآمد خوبي کسب کنند.

بنابر تحقيقات موسسه Nielsen، تقريبا نيمي از مردم در ايالات متحده آمريکا، تلفن هوشمند دارند. انتقلاب موبايل، در جهان در حال وقوع است. کسب و کارهايي که بتوانند زودتر به استفاده از اين تکنولوژي براي ايجاد ارتباط بهتر، و موثرتر با مشتريان احتمالي شان، از فوايد تجاري و برتري به نسبت رقبا و ساير شرکت ها سود خواهند برد. با توجه به قبضه بازار تلفن هوشمند در ايران توسط سامسونگ، و ارائه موبايل ها و تبلت هايي با سيستم عامل اندرويد، و همچنين علاقه شديد قشر جوان و اهل فن جامعه ايراني به محصولات همراه اپل مانند آيفون و آيپد، مي توان اين چنين نتيجه گرفت که اين روند جهاني در کشور ما هم در حال شکل گيري است.

دنياي تجارت و بخصوص بازاريابي و ارتباط با مشتري به اين سمت حرکت مي کند که ديگر گفتن: «ايميل شما دريافت شد؛ در اسرع وقت به شما پاسخ خواهيم داد» به مشتريان، جاي خودش را مي دهد به: «ما به سرعت و به هر شکلي (پيامک، رسانه هاي اجتماعي، تماس صوتي، پيغام صوتي، و…) که براي شما راحت تر است، با شما تماس خواهيم گرفت.»

از ميان دوستان و همکارانم، بسياري را مي شناسم ( و قطعا شما هم مي توانيد نمونه هايي در اطراف خود پيدا کنيد) که در حال حاضر حتي با همه مشکلات و نابساماني هايي که اينترنت ايران دارد، بخش زيادي از کارهاي شخصي و تجاري شان را با آيفون يا گلکسي شان انجام مي دهند: مطلب مي نويسند، فايل هاي پي دي اف و گزارشات اکسلي را مطالعه مي کنند، به کارکنان شان کار واگذار مي کنند، قرارهاي شان را تنظيم مي کنند، عمليات بانکي شان را انجام مي دهند و … گاه گاهي هم چند تا پرنده عصباني را به در و ديوار قلعه خوک هاي سبز رنگ مي کوبند تا استراحتي هم کرده باشند!

سوال اينجاست که براي وارد شدن به چنين بازار جديد و با چنان رشد سريعي، چه بايد کرد؟ جداي از کسب و کارهايي از قبيل موبايل فروشي يا تعميرات موبايل که در حال حاضر در کشور ما فراوان است، نقطه ورود موفق، و با ارزش اين بازار بزرگ، بخش نرم افزاري آن يا همان توليد App است.

همانطور که مي دانيد، Appهايي هستند که خود به تنهايي تبديل به منابع درآمد سرشار براي توليد کنندگانش شده اند. بازي هايي مانند انگري بردز، Bebbled و Sketch Online و ده ها بازي ديگر مثال هاي قابل توجهي هستند. تعدادي ديگر از اين Appهاي پرطرفدار با هدف ارائه خدماتي که از پيش وجود داشته اند، بر روي دستگاه هاي موبايل تهيه شده اند مانندFacebook messenger، Skype و The Weather Channel و …
بخش ديگري از اين Appها به عنوان ابزار کمکي و مکمل براي انجام کارهاي روزمره به صورت آنلاين يا آفلاين توليد شده اند مانند Adobe Reader، Quickoffice، Astro File Manager و …

يکي از Appهاي تجاري که بالاترين رتبه هاي درآمدزايي، تعداد دانلود، و محبوبيت را داراست، محصول شرکت Catalog Spree است. اين app رايگان مخصوص آيپد طراحي شده است. کار اين App، نمايش و ارائه مجموعه اي از کاتالوگ هاي محبوب و مختلف است. اين اپليکيشن در آوريل 2011 تنها با 7 کاتالوگ منتشر و در دسترس قرار گرفت. در حال حاضر بيش از 200 کاتالوگ دارد و نزديک به نيم ميليون بار دانلود شده است. در اين مدت بارها رتبه برترين اپ راهنماي خريد (Shopping) را در ميان Appهاي آيپد به خود اختصاص داده است.

طراحي و راه اندازي يک App تا حدودي مي تواند کاري مشکوک و نامطئن به نظر آيد، چرا که برخي از اين Appهاي توليد شده، ناگهان به تعداد بالايي دانلود مي شود در حالي که برخي ديگر کاملا ناديده گرفته مي شوند. حال سوال مهم اين است که چه کار کنيم تا با درصد احتمال بالايي مطمئن باشيم که App توليدي ما، توجه لازم را جلب خواهد کرد؟
براي يافتن پاسخ مناسبي براي اين سوال، مطالب و مصاحبه ها و توصيه هاي مختلفي که توسط توليد کنندگان Appهاي موفق مطرح شده است را مطالعه و بررسي کردم. نتيجه اين بررسي ها 5 نکته (توصيه) براي توليد

Appهايي که بتواند توجه کاربران و مشتريان را جلب کند، به شرح زير است:

اهداف مشخصي را براي خود و App دلخواه تان مشخص کنيد.

هنگامي که تصميم به طراحي و توليد يک App گرفته ايد، ابتدا هدف از طراحي آن App بايد مشخص شود. آيا به دنبال اين هستيد که خلاقيت و خوشفکري تان را به رخ رقباي تان بکشيد؟ يا زير فشار، با ارائه نسخه هايي اوليه قصد داريد مقداري زمان بخريد تا نسخه نهايي آماده شود؟ گاهي همين نشان دادن اينکه يک App در حال متولد شدن است و در آينده ويژگي هاي بيشتر و بهتري به آن اضافه خواهد شد، مي تواند شما را نسبت به رقبايتان کمي جلو بياندازد. سوال ديگر اين است که هدف از توليد اين اپ، آيا کمک به کاربران و خدمت گيرندگان فعلي است تا بتوانند خدمات بهتري به صورت خودياوري (self-service) دريافت کنند و به کسب و کار شما (يا کارفرماي شما) وفادار بمانند، يا هدف اوليه شما ايجاد راه هاي جديدي براي کسب درآمد است؟ هرگاه اهدافتان را مشخص کرديد، آن ها را اولويت بندي کنيد، چرا که به شما کمک خواهد کرد بدانيد که از کجا بايد شروع کنيد.

مخاطب هدف خود را بشناسيد

گام بعدي اين است که تشخيص دهيد مخاطب و کاربر هدف App شما کيست. اهداف و نيازمندي هاي شان و امکاناتي که ممکن است در اختيار داشته باشند را بشناسيد. براي اينکار بايد به سراغ بسترهاي تکنولوژي که کاربران احتمالي اپ شما استفاده مي کنند، برويد و درک کافي از روش هاي استفاده کاربران از آن تکنولوژي کسب کنيد.

درک درستي از نيازهاي مخاطبان و رفتار آنان، موجب مي شود تا App شما به صورت اختصاصي براي آنان طراحي شود. خيلي وقت ها هدف مشتريان از استفاده از يک App انجام يک کار بخصوص مانند خريد يک محصول يا خدمات، نيست بلکه هدف آنان کسب اطلاعات بيشتر درباره محصولات و خدمات است.
دستگاه هاي موبايل مختلف و متفاوتي در بازار موجود است. هر کاربري هم ممکن است نيازهاي متفاوت و متنوعي داشته باشد. براي مثال يک کاربر ممکن است از طريق اينترنت امورات بانکي خودش را انجام دهد در حاليکه از App توليد شده توسط بانک تنها براي يافتن آدرس شعب بانک استفاده کند.
اينکه بتوانيد گروه ايده آل کاربران مخاطب خود را بر اساس تقسيم بندي هاي جنسيتي، جغرافيايي، سني و شغلي شان مشخص کنيد به شما کمک خواهد کرد تا توان و زمان خود را بر روي تامين خواسته هاي آنان متمرکز کنيد.

سوالات زير را از خود بپرسيد. پاسخ به اين سوالات به شما کمک خواهد کرد تا بتوانيد ساختار آماري و روانشناختي مخاطبان هدفتان را به شکل درستي، بدست بياوريد.

• • آيا زن هستند يا مرد؟
• • چند سال دارند؟
• • کجا زندگي مي کنند؟
• • ازدواج کرده اند؟
• • فرزند دارند؟
• • در زمان استفاده از اپ، کجا هستند؟ منزل، محل کار، در حال حرکت؟
• • آيا App رقيبي هست که آنها دوست داشته باشند؟ چرا و چگونه؟
• • کار و شغل شان چيست؟
• • نقاط اشتراک شان چيست؟
• • چرا به موضوع App شما علاقمندند؟
• • چه کساني بر آنها اثر گذار هستند؟
• • پر کاربرد ترين ابزارهاي اينترنتي آنها چيست؟
• • چه چيزي بر تصميم گيري هاي شان اثر دارد؟
• • آيا از عهده خريدن App من بر مي آيند؟
• • آيا مي توانم با App مورد نظر، با آنها ارتباط برقرار کنم؟
• • آيا تعداد افرادي که در گروه مخاطبان هدف قرار مي گيرند به اندازه اي هستند که بتوانند سود دهي ايجاد کنند؟
• • نحوه ي دسترسي و سرعت ارتباط با اينترنت آن ها چه اندازه است؟
• • مخاطبان تان به چه اندازه با ايده نهفته App من مي توانند ارتباط احساسي برقرار کنند؟

مورد آخر را جدي بگيريد. تحقيقات روانشناختي بر روي رفتار انسان نشان مي دهد که ايجاد يک رابطه احساسي در مخاطبان در موفقيت و پذيرش يک ايده يا محصول بسيار موثر است. پيشنهاد مي کنم که داستان و سرگذشت خود و يا ايده تان را از زماني که احساس نياز به ساختن يک App و يا ارائه سرويسي از طريقي آن App کرديد، تا مشکلات و دردسرهاي سر راه تان، و نهايتا موفقيت تان را در ارائه اين App يا خدمات، در بخشي با عنوان درباره ما، يا داستان ما، در دل آن App جا دهيد. اين کار باعث مي شود تا تصوير ذهني مثبتي در مخاطب از شما و محصول تان ايجاد شود.
تا جايي که مي توانيد ساده اش کنيد

با شناخت درست از نيازهاي مخاطبان هدف، تنها بر روي روش ها و امکاناتي که آنان مي خواهند تمرکز کنيد. لزومي ندارد تعداد زيادي ويژگي و امکانات جورواجور ارائه کنيد. از طرف ديگر، سعي نکنيد همه اين نيازها را يکجا رفع کنيد. در ابتدا، ارائه کوچکترين مجموعه قابل استفاده از امکانات و راه حل هاي مناسب و قابل توسعه در آينده را مد نظر قرار دهيد. به سخن ديگر، يک نسخه اوليه با امکانات پايه اي اما مفيد و با کارايي بالا را طراحي و توليد کنيد. سپس از ويژگي به روز رساني که اکثر دستگاه هاي همراه ارائه مي کنند، بهره بگيريد و تغييرات، ويژگي ها و به روز رساني هاي جديد را براي کاربران تان بفرستيد. اين کار به App شما کمک خواهد کرد که هر چه سريعتر وارد بازار شود و در اختيار کاربران قرار گيرد. و به مرور پالايش و بهينه شود.

اين نکته را مي توان از شرکت اپل الگو برداري کرد. بر اساس دومين مرحله از مانيفست 3 مرحله اي بازاريابي شرکت اپل ، اين شرکت در راستاي رسيدن به موفقيت، خودش را موظف کرده است تا تلاش هايش را حول تحقق اهداف اصلي خود متمرکز کند و فرصت هاي بي اهميت را حذف کند.

افزون بر اين، در اختيار قرار دادن امکانات و ويژگي هاي جديد هر چند وقت يکبار، ماندگاري App شما را در ياد و خاطر مخاطبان تان تضمين مي کند. البته بايد دقت کنيد که تا زماني که نياز به يک آپديت حياتي نيست، کاربران را با انتشار پشت سر هم نسخه ها و يا به روز رساني هاي جديد بمباران نکنيد. در اغلب اوقات، يک بازه ي زماني 2 يا 3 ماه مي تواند مفيد باشد و کاربران تان را براي مدتي طولاني با App شما، همراه و مشغول کند.

همه چيز را اندازه گيري کنيد

در App خود امکاناتي بگنجانيد تا رفتارهاي کاربر را بتواند اندازه گيري کرده و صد البته با اجازه خود او، براي شما ارسال کند. براي مثال اگر کاربري در يک App مربوط به فروش لباس، بر روي يک پيراهن بخصوص اشاره کرد، ويژگي هاي آن پيراهن چيست؟ چه سايز، مدل و رنگي را انتخاب کرده است؟ چه اندازه بر روي صفحه توضيحات آن پيراهن مکث کرده است؟ آيا آن را در اينترنت به اشتراگ گذاشته است؟ آيا آن را خريداري کرده است؟ آيا ديدن آن پيراهن تا تصميم به خريد آن، زمان زيادي برده است؟ يا فورا خريد انجام شده است؟

استفاده از همه اين اطلاعات، به اضافه نتايج آزمايش مداوم عکس العمل گروه هاي کاربران نسبت به تغييرات جزئي در امکانات و ويژگي ها، کمک شاياني به پالايش و تنظيم App به دلخواه کاربران خواهد کرد.
هرکاري که از دست تان براي اطلاع رساني بر مي آيد انجام دهيد

با اين همه App که بر روي اينترنت و در App Store اپل يا Google Play (اندرويد مارکت سابق) وجود دارد، هر کاري که بتواند توجه کاربران را به App شما جلب کند، مفيد خواهد بود.

يک روش موثر براي اينکار، استفاده از خود آن App، براي اطلاع رساني و ايجاد آگاهي در کاربران است. به اين صورت که با قرار دادن امکان اتصال به شبکه هاي اجتماعي مانند فيسبوک و توييتر و … و ترغيب کاربران به استفاده از اين امکان براي به اشتراک گذاري و نوشتن در اين سايت ها موجب خواهد شد تا افرادي که از آن App استفاده مي کنند، تبليغ کنندگان آن App شوند.

روش هاي معمول تبليغات هم مي تواند مفيد باشد به شرطي که روش تبليغ و محل آن درست انتخاب شود. انواع تبليغات اينترنتي، تبليغات تلويزيوني، راديويي، پيامکي و يا تبليغات دهان به دهان، به نسبت مخاطبان شما مي تواند موثر و يا بي ارزش باشد. چشم بسته تبليغات نکنيد! بايد بررسي کنيد که کدام روش تبليغات با گروه اصلي مخاطبان هدف شما همسو تر و مرتبط تر است. درباره موثرترين روش هاي تبليغات اينترنتي بيشتر بخوانيد.

روش ديگر، تبليغات مشترک با شرکت هاي همکار است. با ايجاد شرايط برد – برد براي دو طرف، براي نمونه مي توانيد تبليغات آنان را در App خود قرار دهيد و در عوض تبليغات خود را از طريق کانال هاي ارتباطي آنان منتشر کنيد.