اصطلاح OLED برای بیشتر کاربران آشناست. اما شاید دقیقا ندانند این اصطلاح به چه چیزی اشاره دارد. و چرا این فناوری برای علاقهمندان به تماشای فیلم با کیفیت بالا در اتاقنشیمن خانه اهمیت زیادی دارد. اما چرا با این که چند سالی از معرفی OLED میگذرد هنوز هر کدام از ما یکی از این نمایشگرهای فوقالعاده را در خانههای خودمان نداریم؟ فناوری OLED چیست و چگونه کار میکند؟ یک نمایشگر OLED چه مزیتهایی دارد؟ در این مطلب میخواهیم به این پرسش جواب دهیم، با گجت نیوز همراه شوید.
فناوری OLED مهمترین گام بعدی، در پیشرفت فناوریهای مربوط به تلویزیونهای خانگی است هر چند قیمت تجاری آن به حدی نرسیده که خریداران متوسط هم بتوانند به این فناوری دسترس داشته باشند (تعدادی از شرکتها روی تلویزیونهای «کوانوتم دات» به عنوان رقیب نمایشگر LED سرمایهگذاری کردهاند، اما این فناوری هنوز به مرحله تجاری نرسیده است). این فناوری کیفیت تصویر بهتری را ارایه میکند. این نمایشگرها مصرف انرژی پایینتری دارند و زمان پاسخگویی آن در مقایسه با تلویزیونهای ال ای دی معمولی بالاتر است، پس چرا هنوز همهی مردم در اتاقهای نشیمن یک تلویزیون OLED ندارند؟ پاسخ این واضح است: قیمت تمام شدهی تلویزیونهای مبتنی بر این فناوری، بالاست و فقط دو شرکت، ال جی و پاناسونیک، پنلهای تلویزیون مبتنی بر این فناوری تولید میکنند.
تفاوت نمایشگر OLED با CLD و LED در چیست؟
تفاوت از زمین تا آسمان است. هر چند نام این فناوری شبیه هم به نظر میرسد اما فرآیند تولید تصویر در این دو فناوری کاملا متفاوت است. ترجمه فارسی OLED «دیود آلی گسیل دهندهی نور» است. واژه آلی در این عبارت، به لایههایی از پلیمر کربنی اشاره میکند که داخل این پنلها و درست پشت شیشه بیرونی قرار میگیرد. هنگام عبور جریان الکتریکی از پنلهای OLED، سلولها یا همان پیکسلهای این لایه از خودشان نور منتشر میکنند و رنگهای مختلف را میسازند. اما سلولهای نمایشگر ال سی دی به منبع نوری جداگانهای نیاز دارند تا بتوانند تصویر نهایی را ایجاد کنند. این منبع نور در نمایشگرهای ال سی دی یک لایهی جداگانه را تشکیل میدهد، در حالی که نمایشگرهای OLED عملا این لایهی اضافه را ندارند. دلیل اصلی باریکتر بودن نمایشگرهای OLED هم، همین نکته است.
همین نور پس زمینه است که نمایشگر ال سی دی را از نمایشگر OLED جدا میکند. این نور به صورت یک دست از لایهی پشتی ال سی دی میتابد. یعنی در این نمایشگرها، تمام رنگهای طیف سیاه تا سفید به کمک یک منبع نوری یکدست، تولید میشوند، به عبارت دیگر روشنایی بهکار رفته برای تولید رنگ سفید، دقیقا به همان میزانی است که برای تولید رنگ سیاه به کار رفته است. رنگهای سیاه و سفیدی که به این شیوه تولید میشوند، اختلاف روشنایی زیادی ندارند و در نتیجه طبیعی به نظر نمیرسند.
داستان نور پس زمینه
همه چیز از چند سال پیش شروع شد، زمانی که مهندسان شرکتهای سامسونگ و سونی چیدمانی از ال ای دی ها را به عنوان نور پس زمینه معرفی کردند، که میتوانست به رنگ سیاه واکنش نشان هد. در واقع وقتی بخش از این تصویر شامل رنگ سیاه بود، ال ای دی های پشت این قسمت از تصویر میتوانستند خاموش شوند تا آن قسمت کاملا سیاه به نظر برسد. این روش در مقایسه با نور پس زمینه یکدست نمایشگرهای ال سی دی، راه حل بهتری است اما مشکلات خاص خودش را هم دارد.
از آن جا که لایهای جداگانه در پشت ال سی دی (به جای خود ال سی دی) نور مورد نیاز نمایشگر را تولید میکند، نور پس زمینه کاملا منطبق با پیکسلهایی نیست که در جلو قرار دارند. نتیجه این که تصویر نهایی به گونهای است که به نظر میرسد نور ال ای دی از قسمتهای روشنتر تصویر به قسمتهای تیرهتر سرازیر شده است. اما در نمایشگرهای ال ای دی، از آن جا که خود پیکسلها منبع تولیدکنندهی نور هستند، هر وقت لازم باشد میتوانند خاموش و روشن شوند و رنگ سیاه را تولید کنند، بدون آنکه لازم باشد، برای این کار منبع نوری در پشت آنها خاموش شود.
شاید سردرگرم باشید که پس تفاوت تلویزیونهای ال سی دی با تلویزیونهای ال ای دی در چیست؟ به طور خلاصه میتوان گفت بیشتر تلویزیونهایی که به عنوان تلویزون ال ای دی LED TV فروخته می شوند وجود خارجی ندارند، حتماً میپرسید پس LED چه میشود؟ این عبارت تنها یک حقهی بازاریابی است و اگر فکر میکنید که صاحب یک تلویزیون LED در خانهتان هستید اشتباه میکنید. تلویزیونهایی که به آنها LED گفته میشود در واقع فقط تلویزیونهای LCD هستند که نور زمینهی آنها توسط LEDهای سفید تامین میشود. عبارت LED در این تلویزیونها تنها مربوط به نحوهی تامین نور پس زمینه (Backlit) میشود، نه چیزی بیشتر! در حالی که OLEDها تکنولوژی کاملاً متفاوتی دارند که در آن اصلا از نور پسزمینه استفاده نمیشود. نمایشگر OLED
متاسفانه بسیاری از مردم تصور میکنند که یک تلویزیون LED در خانهشان دارند، در حالی که تلویزیون آنها در واقع LCD است. تلویزونهای معروف به ال ای دی در مقایسه با LCDهای معمولی مصرف انرژی پایینتری دارند، اما همچنان بیشتر از تلویزیونهای OLED برق مصرف میکنند. همان طور که گفیتم OLED ها از مواد ارگانیک ساخته میشوند که شامل کربن است و این در صورت عبور جریان الکتریکی از خودش نور ساطع میکند. اگر بخواهیم با یک مثال ساده ال ای دی ها را با OLED مقایسه کنیم، میتوانیم بگوییم که ال ای دی ها لامپهایی بسیار کوچکاند، در حالی که OLED ها سطحهای ریزی هستند که میتوانند از خودشان نور ساطع کنند (روشن است که نمایشگر OLED از کنارهم قرارگرفتن میلیونها عدد از این سطوح ساخته میشود.)
کدام شرکتها به تولید OLED پرداختهاند؟
شرکتهای الجی و سامسونگ تلویزیونهای OLED خود را در سال 2012 معرفی کردند؛ اما تنها شرکتی که تولید انبوه پنلهای OLED در سایز بزرگ را شروع کرده الجی است، سامسونگ به دلیل هزینههای بسیار بالای این تکنولوژی ظاهرا به این زودیها قصد ندارد سراغ این پنلها برود. سامسونگ با وجود اینکه یکی از تولیدکنندگان مطرح نمایشگر OLED ها است، اما تولید این نمایشگرها را تنها در سایز تلفنهای هوشمند و تبلتها دنبال میکند و از سال گذشته نیز مشخص کرد که تمرکز خود را بر روی SUHD ها گذاشته که خود به نوعی LCD هستند. نمایشگر OLED
مزیت فناوری OLED
نسبت کنتراست (Contrast Ratio) و بازهی دینامیک (Dynamic Range) ، نمایشگر OLED بینهایت است. نتیجهی ملموس این اعداد و ارقام این است که تلویزیون OLED شما، رنگ سیاه تیرهتری را به نمایش میگذارد، بطوریکه وقتی تصویر سیاهی در صفحه به نمایش دربیاید، نمایشگر از قاب سیاه پیرامون تلویزیون قابل تشخیص نیست و تمام بدنه یکپارچه به نظر میرسد. فناوری هیجانانگیز OLED به تلویزیونها اجاز میدهد رنگ مشکی را به نحوی نشاندهند که دیگر تلویزیونهای موجود در بازار نمیتوانند. تلویزیون OLED میتوانند با دقتی باور نکردنی لبههای تصویر را پردازش کند و حتی کوچکترین جزئیات آن را نشان دهد.
امروزه تولیدکنندگان (LCD (LED از دو پنل مختلف VA و IPS در تلویزیونهای خود بهره میبرند. برای مثال میتوان به الجی در استفاده از پنلهای IPS و سامسونگ به عنوان بزرگترین مشتری پنلهای VA اشاره کرد. استفاده از پنلهای IPS منجر به زاویهی دید بالا میشود؛ اما این پنلها توانایی نمایش غلظت رنگ پنلهای VA را ندارند. اما در OLEDها موضوع کاملا متفاوت است. این دسته از تلویزیونها قادر هستند علاوه بر نمایش غلیظ و زیبای رنگها، زاویهی دید بسیار بالایی به نمایش بگذارند که آرزوی هر پنل LCD است. با افزایش زاویهی دید در تلویزیونهای LCD رنگها شدت خود را از دست میدهند. اما این موضوع در نمایشگر LED بسیار کمتر است. نمایشگر OLED
همچنین نمایش رنگ مشکی عمیق در تلویزیونهای OLED به عنوان پس زمینه عالی برای رنگهای تند و متنوع عمل میکند و نمیگذارد تداخل نور، مشکلی در نمایش تصویر بوجود بیاورد. همچنین تمام مدلهای تلویزیون OLED الجی قابلیت پشتیبانی از دو فرمت تصویری HDR را داراست که شامل فرمتهای HDR به نام Dolby VisionTM و HDR10 میشود. تلویزیونهای OLED الجی با انعطاف بینظیری بهروزترین کیفیت تصویر HDR را به نمایش میگذارد. نمایشگر OLED
آینده فناوری OLED
تلویزیونها نسبت به چند سال قبل پیشرفت قابل توجهی در طراحی و زیبایی به خود دیدهاند. با این حال در دورهای که رقابت در تولید باریکترین محصول شدت گرفته، OLED ها امکان طراحی باریکتری به تولیدکنندگان میدهند. با این وجود در حال حاضر انواع تلویزیونهای موجود، صرف نظر از تکنولوژی به کار رفته، از طراحیهای بسیار زیبا و متنوعی بهره میبرند که قطعا نظر مثبت انواع سلیقه را به خود جلب خواهد کرد. تلویزیونهای OLED با وجود کاهش قیمت گسترده، اما همچنان قیمت بالاتری نسبت به همتایان LCD خود دارند. با این حال با وجود نقاط قوت و کیفیت کاملا برتر نمایشگر OLED ها، در صورتی که توانایی پرداخت برچسب قیمتی آنها را دارید، در خرید این تلویزیونها شک نکنید.
نمایشگرهای OLED به سرعت در حال بهبود هستند و سایز صفحات، روشنایی و بهرهوری مصرف انرژی آنها مرتبا در حال افزایش است. آنها احتیاجی به نور زمینه و قطعات نوری اضافی ندارند و در نتیجه به طرز قابل توجهی نازکتر (ضخامت ۵ میلیمتر در مدلهای ۶۵ اینچی) و سبکتر از نمایشگرهای LCD هستند.