رتبهبندی شاخص جهانی رفاه جهانی هر ساله توسط موسسه تحقیقاتی لگاتوم (Legatum) منتشر میشود و کشوهای جهان بر اساس چندین متغیر مورد بررسی قرار میگیرند. این موسسه امسال نیز مرفهترین و محروم ترین کشورهای جهان را معرفی کرده است.
موسسه تحقیقاتی لگاتوم بر اساس 9 زیر شاخص کیفیت اقتصادی، فضای کسبوکار، حکومتداری، آموزش، سلامت، امنیت، آزادی شخصی، سرمایه اجتماعی و محیطزیست طبیعی، 149 کشور جهان را مورد بررسی قرار داده و مرفه ترین کشورهای جهان در سال 2016 را معرفی کرده است. اکنون به بررسی کشورهایی خواهیم پرداخت که در انتهای فهرست رفاه جهانی قرار دارند و به عنوان محروم ترین کشورهای جهان شناخته میشوند.
کشورهایی که در این فهرست در ردههای انتهایی جای گرفتهاند، از جنگها و شیوع بیماریها به شدت آسیب دیدهاند و از سیستم آموزشی، بهداشتی، اقتصادی و دولتی خوبی برخوردار نیستند. ایران نیز در این فهرست در رتبه 118 جهان قرار دارد که اصلاً جایگاه خوبی نیست. البته کشور ما در سالهای 2009 تا 2011 در بین 20 کشور محروم دنیا جای گرفته بود.
محروم ترین کشورهای جهان (رتبههای 149 تا 131 شاخص رفاه جهانی)
1. یمن (Yemen)
این روزها یمن درگیر یک جنگ داخلی ویرانکننده شده و به همین دلیل در رتبه انتهایی شاخص رفاه جهانی قرار گرفته است. این کشور در زیر شاخصهای اقتصادی، کارآفرینی و حکومتداری در آخرین رتبه و در زیرشاخص سرمایه اجتماعی در ردهی دوم از انتهای فهرست جای دارد. یمنیها از نظر آزادی شخصی نیز سومین کشور ضعیف دنیا را دارند.
2. افغانستان (Afghanistan)
پس از چند دهه جنگ، افغانستان به یک ویرانه تبدیل شده است. این کشور بدترین رتبه را در آزادی شخصی به دست آورد و از نظر حکومتداری سومین رتبه از آخر را به خود اختصاص داده است. امتیازهای ضعیف در سایر زیرشاخصها نیز موجب شده تا افغانستان همانند سال گذشته در رتبه دوم محروم ترین کشورهای جهان قرار بگیرد.
3. جمهوری آفریقای مرکزی (Central African Republic)
این کشور در قلب قاره آفریقا قرار دارد و در تمامی زیرشاخصها به جز یک مورد، در 10 رتبهی آخر جای گرفته است. آفریقای مرکزی در سال 2015 شرایط بدتری هم داشت و امسال توانست به رتبه سوم محروم ترین کشورهای جهان صعود کند!
4. سودان (Sudan)
سودان در سال 2015 در رتبه 134 قرار گرفته بود و امسال به ردهی 145 سقوط کرد. این کشور در همهی زیرشاخصها به جز دو مورد در بین 10 کشور آخر دنیا قرار دارد. بدترین امتیاز سودان در زیرشاخص آزادی شخصی بوده که دومین رتبهی بد را کسب کرده است.
5. جمهوری دموکراتیک کنگو (Democratic Republic Of Congo)
جمهوری دموکراتیک کنگو دومین کشور ناامن دنیاست و بالاترین امتیاز این کشور در زیرشاخص سرمایه اجتماعی به دست آمده است.
6. چاد (Chad)
چاد یک کشور کوچک آفریقایی است که در سال 2014 در رتبه دوم و در سال گذشته در رتبه چهارم محروم ترین کشورهای جهان قرار گرفته بود. چادیها امسال کمی به وضعیت خود سر و سامان دادند و در جایگاه بهتری دیده میشوند. این کشور بالاترین امتیاز خود را در زیرشاخص محیط زیست طبیعی کسب کرده است.
7. عراق (Iraq)
اشغال عراق توسط گروه تروریستی داعش، موجب شده است تا این کشور در زیرشاخص ایمنی و امنیت شرایط بدی را تجربه کند و به همین دلیل در رتبه 143 شاخص رفاه جهانی جای گرفته است. البته عراق در زیرشاخص سرمایه اجتماعی جزو 100 کشور برتر دنیاست.
8. موریتانی (Mauritania)
کشور موریتانی در شمال آفریقا واقع شده و بهترین امتیاز خود را برای زیرشاخص سرمایه اجتماعی با رتبه ی 82 جهان کسب کرده است؛ اما این کشور در 6 زیرشاخص دیگر در بین 15 کشور انتهایی فهرست قرار گرفته است و همین موضوع باعث شد تا موریتانی همچنان به عنوان یکی از محروم ترین کشورهای جهان شناخته شود.
9. آنگولا (Angola)
این کشور جنوب غرب قاره آفریقا، از ذخایر نفتی بسیار خوبی برخوردار است، اما بر اساس گزارش موسسه تحقیقاتی لگاتوم، در 9 زیرشاخص در بین 20 کشور ضعیف دنیا قرار دارد.
10. بروندی (Burundi)
بروندی در سال 2015 در رتبه پنجم محروم ترین کشورهای جهان دیده میشد، اما امسال جایگاه خود را کمی بهبود بخشیده است. این کشور بالاترین امتیاز خود را در زیرشاخص آزادی شخصی به دست آورد، ولی در زیرشاخص سرمایه اجتماعی یکی از بدترین کشورهای جهان است.
11. پاکستان (Pakistan)
با وجود امتیاز نسبتا خوب پاکستان برای اقتصاد و حکومتداری، این کشور یکی از هفت کشور ناامن دنیاست. پاکستان از نظر محیط زیست طبیعی نیز بدترین امتیاز را در بین 149 کشور جهان کسب کرده است.
12. گینه (Guinea)
گینه از نظر زیستمحیطی در بین 60 کشور برتر جهان قرار گرفته اما بهداشت و درمان و آموزش در این کشور اصلا وضعیت خوبی ندارد و این کشور را به یکی از کمرفاهترین کشورهای دنیا تبدیل کرده است.
13. نیجر (Niger)
نیجر نیز همانند نیجریه از فعالیت گروه تروریستی بوکوحرام ضربه خورده است. با این وجود این کشور رتبه 87 زیر شاخص ایمنی و امنیت را به دست آورده که بالاترین امتیاز آن محسوب میشود. بدترین امتیاز نیجر در زیر شاخص آموزش بود که سومین رتبه از انتهای فهرست را از آن خود کرده است.
14. لیبی (Libya)
پس از پایان عصر دیکتاتوری معمر قذافی تصور میشد که لیبی از رفاه بیشتری برخوردار شود؛ اما درگیریهای داخلی و خلا قدرت باعث ویرانی این کشور شده است. طبق گزارش لگاتوم، لیبی در سه زیر شاخص آزادی شخصی، حکومتداری و کارآفرینی در بین 10 کشور انتهای فهرست قرار گرفته است.
15. نیجریه (Nigeria)
نیجریه یکی از قدرتمندترین اقتصادهای قاره آفریقاست اما در 9 زیرشاخص، امتیازهای بسیار ضعیفی را کسب کرده که موجب قرار گرفتن آن در میان محروم ترین کشورهای جهان شده است. حضور گروههای تروریستی بوکوحرام و انتقامجویان نیجر دلتا، این کشور را به یکی از ناامنترین کشورهای دنیا تبدیل کرده است.
16. مالی (Mali)
مالی در زیر شاخصهای آزادی شخصی و سرمایه اجتماعی در میان 100 کشور برتر جهان قرار دارد، اما در زیرشاخص آموزش، امتیاز ضعیفی را کسب کرده و در رتبههای انتهایی فهرست رفاه جهانی جای گرفته است.
17. لیبریا (Liberia)
در سال 2014 ویروس ابولا در لیبریا شیوع پیدا کرد و نزدیک به 5 هزار نفر در این کشور جان خود را از دست دادند. همین موضوع موجب شد تا لیبریا در بین 5 کشور ضعیف دنیا از نظر بهداشت و درمان قرار بگیرد.
18. اتیوپی (Ethiopia)
اتیوپی در چند مورد از زیر شاخصها امتیاز خوبی کسب کرده اما در زیرشاخصهای کارآفرینی و آموزش شرایط خوبی ندارد و موسسه تحقیقاتی لگاتوم این کشور را در میان 20 کشور انتهایی شاخص رفاه جهانی قرار داده است.
19. کومور (Comoros)
کومور یک جزیرهی کوچک کاملا امن است که رتبه 69 را از این نظر به دست آورد؛ اما این کشور در 5 زیر شاخص در رتبههای انتهایی قرار گرفته که آن را به یکی از محروم ترین کشورهای جهان تبدیل کرده است. بدترین امتیاز کومور، رتبهی 135 در زیر شاخص کارآفرینی بوده است.