گجت نیوز آخرین اخبار تکنولوژی، علم و خودرو 
جنگنده جی 20 اولین هواپیمای جنگنده نسل پنچ ساخت چین است. جنگنده‌ی پر رمز و رازی که نخستین پرواز خود را در سکوت کامل خبری پنج سال پیش انجام داده بود و از آن زمان تا به امروز هفت پیش نمونه‌ی دیگر ساخته شده بودند و برای تکمیل آزمایش‌های مختلف به پرواز درآمده بودند. امسال همزمان با افتتاحیه‌ی نمایشگاه هوایی ژوهای در چین، این کشور درنهایت به‌طور رسمی از اولین جنگنده‌ی نسل پنجم خود موسوم به جی 20 رونمایی کرد.
چینی‌ها در حوزه‌ی تولید صنعتی هواپیماهای نظامی برای سال‌ها حریفی دست چندم بودند که عمده‌ی توانایی تولید خود را از کپی یا مهندسی معکوس محصولات دیگران کسب می‌کردند. آن موضوع رفته رفته در حال تغییر است، هر چند که تاثیر مهندسی معکوس و اخبار سرقت‌های اطلاعاتی آنها که گهگاه به گوش می‌رسد، همچنان بر طرح‌های آنها مشهود است. این کشور کار ساخت هواپیما را با تولید تحت امتیاز هواپیماهای شوروی در طول جنگ سرد شروع کرد و حتی پس از مدتی به صادرات نسخه‌های اصلاح شده‌ی همین جنگنده‌ها روی آورد. نمونه‌ی بارز و موفق چنین محصولاتی جی 7 بود که با نام اف 7 به شهرتی جهانی رسید؛ جنگنده‌ای که در واقع نسخه‌ای از میگ_21 اف شوروی بود. اولین جنگنده‌هایی که چین با اصلاحات ساختاری برای نیروی هوایی خود طراحی کرد، یکی جی 80 بود که در دهه‌ی 1970 وارد خدمت شد و دیگری جنگنده‌ی تهاجمی جی اچ 7 بود که به عنوان بمب افکن سبک تهاجمی ساخته شده بود.
در اوایل دهه‌ی 1990، چین درگیر پروژه‌ی جی 10 شد؛ اولین جنگنده‌ی مدرنی که در کلاس جنگنده‌هایی مثل اف 16 و میگ 29 طراحی می‌شد و یک سر و گردن از طرح‌های قدیمی چینی برتر بود. رابطه‌ی پنهانی چین و رژیم صهیونیستی اسرایل و استفاده از تجربیات جنگنده‌ی ناکام لاوی نقش پررنگی در این جنگنده داشت. در سال‌های بعد چین سوخو 27 را هم به صورت تحت امتیاز ساخت و حتی سوخو 33 را هم بدون اجازه‌ی روسیه با استفاده از پیش نمونه‌ای که از اوکراین تهیه کرده بود، تحت عنوان جی 15 مهندسی معکوس کرد. ضمن آن که براساس طرح جی 7 با همکاری پاکستان، جنگنده‌ی جی اف 17 را به عوان ارزان‌ترین جنگنده‌ی دنیا برای صادرات ساخت. با این حال هیچ کدام از این طرح‌ها، موفقیت جی 7 را تکرار نکردند.
نسل پنجم جنگنده جی 20
جنگنده جی 20 به معنای واقعی هنوز یک معمای سربسته است. معمایی که خود چینی‌ها هم دوست ندارند زیاد در مورد کم و کیف آن صحبت کنند. با وجود این می‌دانیم که ریشه‌ی برنامه جی 20 به دهه‌ی 90 میلادی باز می‌گردد؛ زمانی که نیروی هوایی چین در حال تحقیق روی توسعه‌ی جنگنده‌ای جدید با کارایی هم‌ردیف جنگنده های جدید آمریکایی بود. در آن زمان آژانس‌های اطلاعاتی غربی این طرح را اختصار J_XX می‌خواندند و گمانی زنی‌های مختلفی در مورد طرح احتمالی آن در نشریات اصلی دنیای هوانوردی و دفاعی مثل اویشن ویک «aviation week»، فلایت «Flight» و جنز «Janes» وجود داشتند. این طور که مشخص است یک دهه بعد، از بین طرح‌هایی که دو شرکت شینیانگ و چنگدو پیشنهاد داده بودند، طرح چنگدو به نام پروژه‌ی 718 انتخاب شد و مسیر توسعه را ادامه داد.
طرح نهایی، جی 20 نام گرفت و دو پیش نمونه‌ی اول آن برای اولین بار در سال 2010 دیده شدند. یک سال بعد جنگنده جی 20 اولین پرواز خود را انجام داد، در حالی که چنگدو همچنان روی نهایی کردن طرح هواپیما کار می‌کرد. آنطور که از تصاویر مشخص است در طول سال‌های بعد دریچه‌های ورودی هوای موتور هواپیما، دماغه، سکان عمودی و سرپوش کابین آن به کلی اصلاح شدند، به‌علاوه یک سیستم نشانه‌گیری الکترو اپتیکال هم زیر دماغه‌ی هواپیما اضافه شد. سرانجام اولین نمونه‌های تولیدی سری در سال جاری به پرواز درآمدند. جنگنده جی 20 را رسما باید یکی از نامتقارن‌ترین جت‌های جنگی معاصر دانست.
بدنه‌ی بسیار کشیده‌ی هواپیما در انتهای بدنه به بالی بزرگ متصل می‌شود که برای تعادل و ثبات خود در طول پرواز به پیش بال‌هایی تمام متحرک درجلوی بدنه متکی است. جنگنده، دو دم کوچک تمام متحرک دارد، بال‌ها به فلپ‌های لبه‌ی حمله مجهزند و کاناپی هواپیما همانند اف 22 بدون قاب طراحی شده است تا میدان دید خلبان را محدود نکند. ضمنا علاوه بر کاناپی، دماغه‌ی جنگنده هم شباهت زیادی به طرح اف 22 آمریکایی دارد.ارابه‌های فرود هواپیما همگی تک‌چرخ هستند. تمامی درهای متحرک زیر بدنه – از درهای محفظه‌ی جنگ‌افزار گرفته تا درهای ارابه‌های فرود- برای حفظ پنهانکاری به شکل دندانه‌دار که این روزها در بین هواپیماهای پنهانکار رایج است، طراحی شده‌اند.
بعضی از نمونه‌های اولیه برای پرواز از موتور روسی «AL-31FN» استفاده می‌کردند که در‌حقیقت همان موتور جنگنده‌ی جی ۱۰ (جنگنده‌ی قبلی شرکت چنگدو که سال ۱۹۹۸وارد خدمت شد) است. این موتور توان رانشی معادل ۵۴/۷۹ کیلونیوتن، بدون پس‌سوز داشت. بااین‌حال پیش نمونه‌های بعدی با موتور چینی «WS-10A» پرواز کردند. معلوم نیست که هیچ‌کدام از این دو موتور واقعا بتوانند توان سوپرکروز (پرواز فراصوت بدون پس‌سوز) را به هواپیما بدهند، بااین‌حال شاید در نمونه‌ی نهایی که قرار بوده است با موتور «WS-10G» مجهز شود، درنهایت این تردیدها برطرف شوند.
کابین جنگنده به دو نمایشگر کریستالی بسیار بزرگ مجهز است که اطلاعات اصلی پرواز را نمایش می‌دهند و سه نمایشگر کوچک هم برای نمایش اطلاعات جانبی جای‌داده شده‌اند. رادار آرایه‌ی فازی هواپیما احتمالا «Type 1475» خواهد بود؛ راداری با ماهیت نسبتا ناشناخته که پویشگر آن به یک هزار ۸۵۶ فرستنده و گیرنده مجهز است. از منظر تسلیحاتی هنوز نمی‌دانیم وزن مهمات قابل حمل آن چقدر است، با این حال محفظه‌ی جنگ‌افزار بزرگ در میانه‌ی بدنه، فضای کافی برای حمل تا چهار موشک هوابه‌هوای دوربرد «PL12» یا «PL21» را دارد. محفظه‌های جانبی هم که طبیعتا به موشک‌های گرمایاب اختصاص دارند.
نسل پنجم با وجودی که بسیاری از رسانه‌های تخصصی و غیرتخصصی و صدالبته خود مقامات چینی از جی ۲۰ به‌عنوان جنگنده‌ای نسل پنجمی یاد می‌کنند، این هواپیما برای اثبات هویت نسل پنجمی خود هنوز باید به سوالات زیادی پاسخ دهد، خصوصا که حد و حدود پنهانکاری هواپیما هنوز به درستی مشخص نیست. به عنوان مثال هواپیماهای پنهانکار معمولا از کانارد (پیش بال) استفاده نمی‌کنند، چون بازتاب راداری آنها را افزایش می‌دهد. این موضوع البته بی‌سابقه نیست، اما فقط در شرایطی خاص. به عنوان مثال طرح «ایکس۳۶» شرکت مک‌دانل داگلاس «McDonnell Douglas» ترکیبی از بال و کانارد بود و همچنان هواپیمایی بسیار پنهانکار به حساب می‌آمد یا جنگنده‌ی «تایفون» اگرچه رادارگریز نیست، اما بازتاب راداری کاناردهای خود را تا حد زیادی به کمک نرم‌افزارهای کنترل کاناراد کاهش داده است.
با وجود این هنوز مشخص نیست که خصوصیات ظاهری جنگنده جی 20 دقیقا تا چه حدی در کاهش سطح مقطع راداری آن مؤثر هستند؟ سوال دیگر ماموریت احتمالی هواپیماست. جنگنده جی 20 بزرگ‌تر و نامتقارن‌تر از آن است که در جرگه‌‌ی جنگنده‌ی مانورپذیری مثل «اف ۲۲» یا «تی ۵۰» روسی حساب شود.با این حال ابعاد بزرگ آن این احتمال را مطرح می‌کند که شاید هواپیما به عنوان رهگیری دوربرد توسعه پیدا کرده است. با این همه برای تحلیل دقیق‌تر هواپیما همچنان باید چند سالی را تا ورود به خدمت این هواپیما و معرفی ویژگی‌های آن منتظر ماند.
