کسانی که به غاز نایکا سفر میکنند، به محض ورود به تالار با دیوار گرمایی نامرئی و عظیمی مواجه میشوند. آنها در حالی با جنگل سحرآمیز و رویایی بلورهای سپید روبهرو میشوند که نفس کشیدن برایشان دشوار شده است. مقابل چشمان آنها دالان پر پیچوخم و عظیمی قرار گرفته است که پر است از ستونهای کریستالی سترگ و درهم پیچیده. 16 سال قبل، معدنکاران مکزیکی هنگام فعالیت در کوهستان نایکا، به طور تصادفی با این شگفتی منحصربهفرد طبیعت برخورد کردند. این پدیده دانشمندان را با یک معما مواجه کرد: این غولهای عظیم درخشان، یعنی کریستال ها چطور ساخته میشوند؟ با گجت نیوز همراه شوید.
داستان از فوران آتشفشانی زیرزمینی حدود 25 میلیون سال پیش آغاز شده است. آهن و دیگر مواد معدنی موجود در ماگمای آتشفشان با آبهای زیرزمینی ترکیب شده و جریانهای گرمایی را به وجود میآورد. سلنیتها، کانیهای شفاف، نرم، بیرنگ یا کمرنگی هستند که نوع بلورینی از سنگ گچ به شمار میآیند. شرایط پایدار و مناسب برای ایجاد و رشد این کریستال ها که برای میلیونها سال برقرار بود، موجب شد ابعاد این غولهای بلورین به اندازهی درختان و ساختمانها برسد. بدون وجود محفظههای ماگمایی زیر غار که سنگها و آبهای زیرزمینی را در دمای ثابت نگه داشتهاند و شرایط را پایداری را برای تامین گوگرد و کلسیم مورد نیاز فراهم میکننند، امکان نداشت که این بلورهای عظیم به این ابعاد بزرگ برسند و مدتها پیش میشکستند.
بیدلیل نیست که زمینشناسان از غارهای نایکا به عنوان “ناخوشایندترین آزمایشگاههای تحقیقاتی جهان” یاد میکنند، زیرا میانگین دمای این غار بیش از 50 درجه سلسیوس و رطوبت آنها بین 90 تا 100 درصد است. محققان بایستی لباسهای محافظ مخصوص یخنوردان را بپوشند و با وجود همهی این احتیاطها حداکثر میتوانند 50 دقیقه در این قصر کریستالی بمانند. تعداد ستونهای سلنیتی که تاکنون ثبت شده، 170 عدد است. 149 عدد از آنها تاکنون به طور کامل دادهبرداری و آزمایش شدهاند.
25 میلیون سال پیش ماگمای حاصل از یک آتشفشان زیرزمینی به سطح زمین رسید و باعث نفوذ آب داغ غنی از مواد معدنی به درون صخره های اطراف شد. به این ترتیب کوهستانها نایکا شکل گرفت. یک تا دو میلیون سال پیش وقتی از حرارت محیط کاسته شد، غارها براثر حرکتهای پوستهی زمین به وجود آمدند. آب، درون غارها جاری شد و کلسیم و گوگرد موجود در سنگ آهکهای منطقه را در خود حل کرد.
600 هزار سال پش دما بازهم کاهش یافت و به 58 درجه سانتیگراد رسید. کریستال های سلنیتی از جنس سولفات کلسیم تشکیل شد و ستونهای سترک را پدید آورد. حوالی سال 1985 معدنکاران برای استخراج آهن و نقره حفاری معدن کوهستان نایکا را آغاز کردند. 15 سال بعد از آنها به طور اتفاقی وارد یکی از غارهایی شدند که کریستال های غولپیکر در آنها قرار داشت و رشد بلورهای موجود در آن به خاطر فقدان آب متوقف شده بود.
یکی دیگر از غارهای معدن نایکا، غار چشم ملکه نام دارد. از زمانی که این غار کشف شد انسان وارد این محیط شده و به تحقیق و مطالعه در مورد غار کریستالی پرداخته. با توجه به شرایط محیطی که این غار دارد، یعنی رطوبت و دمای بسیار بالا که از آب غار ناشی میشود، محققان برای این که کمی محیط را قابل تحملتر کنند، مقداری از آب را با پمپاژ خارج کردند تا کمی از دما و رطوبت محیط کاسته شود. این امر سبب شده تا زندگی و ادامهی حیات برای کریستال ها کمی مشکل شود و آیندهی آنها به خطر بیافتد. این دلایل کافی بود تا در سال ۲۰۱۱ مسئولان شهر و معدن نایکا تصمیم بگیرند که غار را ببندند تا دیگر هیچ خطری غار کریستالی را تهدید نکند. بنابراین این احتمال وجود دارد که این غار در آیندهی نزدیک بسته شود تا سطح آب و همینطور شرایط محیطی غار دوباره به حالت اولیه برگردد.