دو کاوشگر بدون سرنشینِ گمشده، توسط مرکز تحقیقاتی Jet Propulsion Laboratory واقع در کالیفرنیا پیدا شد! یکی از این کاوشگرهای بدون سرنشین، فضاپیمای ناسا با نام Lunar Reconnaissance Orbiter و دیگری فضاپیمای تحقیقات فضایی هند، با نام Chandrayaan-1 هستند که توسط رادارهای زمینی پیدا شدند. تکنیک استفاده از رادارهای زمینی، یک روش پیشگام است که میتواند در مأموریتهای آینده به کرهی ماه نیز مفید واقع شود. پیدا شدن کاوشگرهای گمشده ناسا خبری بسیار مهم در دنیای هوا و فضا است که درست در دوران اوج نا امیدی از این کاوشگر منتشر میشود.
بنا بر گفتههای محقق اصلی مرکز JPL یعنی Marina Brozovic، پیدا شدن کاوشگرهای گمشده ناسا و کاوشگر تحقیقاتی هند، شامل دو عملیات مختلف بوده است. اولین فضاپیما LRO بود؛ این کاوشگر همچنان فعال بوده و در حال ارسال اطلاعات اکتشافی خود به مرکز عملیات در پاسادنا است. این بدان معناست که فضاپیمای مذکور به معنای واقعی کلمه، یا کاوشگر “گمشده” به حساب نمیآید. چرا که این مسئله یک امر معمول در دنیای مهندسی است تا بسیاری از متغیرهای پیش بینی نشده، برای اهداف بزرگتر حذف شوند.
پیدا شدن کاوشگرهای گمشده به کمک رادارهای زمینی، دستاوردی مهم در زمینه هوا و فضا به شمار میآید.
دومین کاوشگر، یعنی Chandrayaan-1 از سال 2009 به حالت خاموشی یا سکوت رفت. با آنکه مشخصههای گردش آن قابل شناسایی بود، اما مسئلهی پیدا کردن آن بحثی کاملا جدا و به مراتب سختتر است. این مدارگرد مکعبی در حدود 1.5 متری است که آن را به هدفی بسیار سخت و دشوار تبدیل میکند. از این رو با توجه به موقعیت این کاوشگر، پیدا کردن این مدارگرد با اندازهی کوچکتر از مینی کوپر کاری بسیار دشوار است. با این حال، همچنان خبر جدید پیدا شدن کاوشگرهای گمشده ناسا یکی از خوشحالکنندهترین اخبار برای تیم LRO به شمار میرود.
بدتر اینکه کرهی ماه به دلیل میدانهای گرانشی ناهموار خود، یکی از عوامل پیچیدهتر شدن مسئله است. این ناهمواریهای گرانشی به دلیل وجود مناطقی با تراکم بالا در زیر سطح ماه شکل میگیرند که میتوانند به صورت جریانهایی بی ثبات بر روی یک ماهوارهی در حال گردش تأثیر بگذارند. بنابر آخرین محاسبات و در طول یک دورهی 2 ساعت و 8 دقیقهای، کاوشگر Chandrayaan-1 در ارتفاع 200 کیلومتری کرهی ماه قرار دارد. از این رو میتوان آن را در دستهبندی “گمشده” قرار داد.
با استفاده از یک آنتن 70 متری در مرکز شبکه فضای دوردست گلداستون ناسا در کالیفرنیا، تیم کاوشگر JPL یک پرتوی بسیار پرقدرت را به ماه ارسال کردند، این پرتوی قدرتمند توانایی بازگرداندن سیگنالهایی موثر از فضایی 380 هزار کیلومتری از فضا را داراست. سیگنالهای منعکس شده توسط تلسکوپ 100 متری گرین بانک در غرب ویرجینیا دریافت گردید.
به منظور افزایش شانس، تیم JPL هدف پرتوی تابشی را برای نقاط مختلف تنظیم نکردند. Chandrayaan-1 آخرین بار در مدار قطب دیده شد، از این رو همچنان احتمال دارد که در مجاورت آن قرار داشته باشد. از این رو در تاریخ 2 جولای 2016، تابش پرتو برای یک فضای 160 کیلومتری در اطراف قطب شمال ماه انجام شد. در طول این آزمایش، یک شی در طول 4 ساعت، دو مرتبه پرتوی تابشی را منعکس کرد. محققین بر این باور هستند که شی منعکس کننده همین مدارگرد Chandrayaan-1 بوده است. مسئله پیدا شدن مدارگرد Chandrayaan-1 در سه ماه آینده با 7 ردپای دیگر از طریق مشاهداتی مستقل به کمک رادارهایی قوی از رصدخانهی Arecibo Observatory در پورتوریکو تایید شد.
Ryan Park به عنوان مدیر گروه سیستم دینامیک خورشید JPL میگوید:
به نظر میرسد که ما باید محل Chandrayaan-1 را 180 درجه تغییر دهیم. این تغییر به اندازهی نصف یک چرخه از برآوردهای قدیمی مداری از سال 2009 است. اما در غیر اینصورت، مدار Chandrayaan-1 هنوز شکل و ترازی را که ما انتظار داشتهایم را حفظ کرده است.
تیم JPL میگویند که دنبال کردن دو کاوشگر فضایی با استفاده از رادارهای زمینی، فرصتهای جدیدی را برای اکتشاف در کرهی ماه و سنجش میزان خطرات احتمالی برای سفینههای فضایی ایجاد خواهد کرد.