ستارهشناسان از کشف جدیدی خبر میدهند که خطر برخورد شهاب سنگ با زمین را به میزان زیادی افزایش میدهد.
تیمی از ستارهشناسان آکادمی علمی چک، از یافتههای جدیدی در رابطه با جریان شهاب سنگی Taurid اطلاع دادهاند. این مجموعه شهابسنگها هر ساله بارش شهابی ضعیفی را ایجاد میکنند که در ماههای مهر و آبان فعالیت دارد.
اگر مدار یک دنبالهدار یا شهاب سنگ (همانند شهاب سنگ Taurid)، مدار زمین را قطع کند، بارش شهابی شکل میگیرد. به این صورت که همواره خردههایی از دنبالهدار یا شهاب سنگ در پشت سر مسیر حرکتش باقی میماند. حال زمین هرساله هنگامی که به آن نقطه مداری برسد، این خردهها وارد جو زمین میشوند و به یکباره تعداد زیادی شهاب را میتوان در آسمان مشاهده کرد.
اکثریت این ذرات آن قدر کوچکند (به کوچکی یک دانه عدس یا نخود) که قبل از رسیدن به سطح زمین کاملا بخار میشوند. اما دانشمندان، در این مجموعه از شهاب سنگها، تعدادی شهاب سنگ بسیار عظیم را کشف کردهاند که خطر جدی برای زمین محسوب میشود.
بزرگترین قطعات این مجموعه، قطرهایی برابر 200 و 300 متر دارند. هرچند این دو قطعه فعلا در خطر برخورد با زمین نیستند، اما شناسایی این دو مورد، نشان میدهند که قطعات بزرگ دیگری در همین اندازه و در مدارهایی که خطر برخورد با زمین را دارند، میتوانند وجود داشته باشد.
به همین دلیل ستارهشناسان درخواست دادهاند تا جستجوی دقیقتری در این مجموعه انجام شود تا احتمال برخورد شهاب سنگ با زمین از میان این تکهسنگها، با دقت بیشتری بدست آید.
در مقالهای که که در مجله astronomy and astrophysics به چاپ رسیده، محققان این پژوهش گفتهاند:
برخورد شهاب سنگی با قطر چند ده یا چند صد متر میتواند خطرات جبرانناپذیری را به زمین و منابع انسانی وارد کند. حتی اگر شهابسنگ دارای ساختار محکمی نباشد. بنابراین لازم است تا توجه بسیار بیشتری به اعضای مجموعه شهاب سنگی Taurid صورت پذیرد.
تحقیقات بیشتر روی میزان خسارتی که برخورد یکی از شهابسنگهای بزرگ این مجموعه میتواند وارد آورد نشان میدهد که بایستی در انتظار خرابیهایی در سطح یک قاره باشیم.
البته باید اشاره کرد که هنوز شهاب سنگی که احتمال برخورد با زمین را داشته باشد، شناسایی نشده است. اما با توجه به نابودی شدید محلی و صدماتی به وسعت یک قاره که در اثر برخورد خواهیم داشت، بایستی زنگ خطر را برای جامعه بشری روشن کرد. چرا که بعید نیست با کاوشهای بیشتر، مواردی که در مسیر برخورد با زمین باشند را بتوان شناسایی کرد. پس بهتر است هرچه زودتر از این مورد اطمینان حاصل کنیم.
ناسا به طور پیوسته احتمال برخورد جسمی آسمانی با زمین را پیشبینی میکند. این سازمان با استفاده یک سیستم مانیتورینگ برخورد به نام Sentry، در حال اسکن کردن شهابسنگها است تا احتمالا برخوردشان با زمین را در 100 سال آینده تخمین بزند.
ذرات باقیمانده از دنبالهدارها یا شهابسنگها، پیوسته توسط گرانش سیاره عظیم مشتری، دچار انحرافاتی میشوند. به همین دلیل است که در برخی از سالها شاهد بارش های شهابی شدیدتری هستیم.
در طول یکی از همین شهاببارانهای تشدید شده که حاصل از شهابسنگ Taurid بود، دانشمندان به بررسی دقیق تعداد 144 مورد از این شهابهای نورانی پرداختند. در این میان، 113 مورد از شهابها دارای ویژگیهای مشترک از جمله مدار یکسان بودند. ستارهشناسان بر مبنای بارشهای شهابی قبلی نتیجه گرفتند که این شهابهای جدید، مربوط به شاخه جدیدی از جریان شهابسنگی مربوط به Taurid هستند. شاخه جدیدی که در اثر گرانش سیاره مشتری ایجاد شده است.
مرحله بعد، برسی ویژگیهای مداری شهابسنگهای 2015 TX24 و 2005 UR بود. مشابهتهایی بین مسیر شهابهای Taurid و این دو شهابسنگ وجود داشت. این شباهت دانشمندان را به این نتیجه رساند که دو شهابسنگ ذکر شده با قطرهایی بین 200 تا 300 متر جزو مجموعه Taurid هستند.
تجزیه و تحلیلها نشان داده است که این شهاب سنگ ها ساختار نسبتا ضعیفی دارند. با این حال برخورد شهاب سنگ با زمین ، حتی اگر ساختار ضعیفی داشته باشد، در چنین ابعاد بالایی خطرات زیادی به همراه دارد. چرا که دیگر قطعه قطعه شدن شهابسنگ در جو زمین صورت نمیگیرد.
چند سالی است که ناسا با استفاده از تمامی شبکههای جستجوی شهابسنگهای نزدیک زمین، در پی رسیدن به تخمینی دقیقتر از خطر برخورد شهاب سنگ با زمین است. نتایج این تحقیق در این وبسایت قابل مشاهده است. مجموعه کشورهای اروپایی نیز دارای شبکه مشابهی برای رصد اجرام بزرگ نزدیک زمین هستند.
باید امیدوار باشیم که طی دهههای آینده، برخورد بزرگی با زمین صورت نگیرد. یا حداقل از سالها قبل از برخوردهای آینده آگاه باشیم تا فرصت بررسی راهکارهای موجود برای مقابله با این پدیده آسمانی، فراهم باشد.