گجت نیوز آخرین اخبار تکنولوژی، علم و خودرو 
ایالات متحده آمریکا به عنوان پیشرو در زمینه فناوری لیزری، سالیان درازی است که مشغول توسعه توپ‌های لیزر پرانرژی به منظور نابودسازی اهداف است و تاکنون چندین نمونه توپ لیزری ساخته است. جدیدترین آن‌ها که روز گدشته مورد آزمایش قرار گرفت، توپ لیزری هلیکوپتری است.
در آزمایشی که دیروز در میدان آزمایشی شن‌های سفید (White Sands Missile Range) واقع در ایالت نیومکزیکو صورت گرفت، ارتش آمریکا و کمپانی هوافضا و دفاعی آمریکایی ریتیان (Raytheon) با موفقیت یک توپ لیزری هلیکوپتری پر انرژی تاکتیکی (HEL) که روی یک فروند هلیکوپتر تهاجمی آمریکایی AH-64 آپاچی (Apache) نصب شده بود را برای اولین بار آزمایش کردند.
تصویری از هلیکوپتر آپاچی هنگام شلیک راکت
این اولین بار در تاریخ بود که یک بالگرد مسلح به توپ لیزری کاملا یک‌پارچه، موفق به درگیری با یک هدف و شلیک به سمت آن (البته در در ارتفاع و سرعت معین) شد. در این آزمایش هدفی بدون سرنشین و ساکن از فاصله 1.4 کیلومتری هدف توپ لیزری هلیکوپتری قرار گرفت؛ ناگفته نماند بین هدف و سکوی شلیک لیزر (هلیکوپتر در آسمان) اختلاف سطح وجود داشته است.
بر اساس بیانیه ریتان، در این آزمایش به تمامی اهداف اولیه و ثانویه دست‌یابی شده است. این اهداف نشان دهنده توانمندی لیزر پر انرژی تاکتیکیِ نصب شده روی هلیکوپتر تهاجمی در ایفای نقش یک سنسور هدف‌یابی چندطیفی با وضوح بالا و همچنین پرتو افشانی است. برای این آزمایش، ریتان یک نمونه سیستم هدف‌یابی چندطیفی یا MTS (یک سنسور الکترو-اپتیکال پیشرفته در محدوده فروسرخ) را با لیزر ترکیب کرده بود که وظیفه بخش سیستم هدف‌یابی، فراهم کردن اطلاعات هدف، آگاهی محیطی و کنترل تابش بود. این شرکت همچنین افزود که سیستم لیزری موفق به تعقیب و تابش پرتو روی چندین هدف شده است.
همان‌طور که ریتان نیز اظهار داشت، این آزمایش همچنین با توجه به اطلاعات جمع‌آوری شده مربوط به تاثیر لرزش، خاک بلند شده و جریان هوای به پایین رانده شده ناشی از چرخش پروانه هلیکوپتر روی هدایت و تابش پرتو، در طراحی آینده سیستم‌های لیزر پر انرژی کمک خواهد کرد. آرت موریش، از مقامات ارشد ریتیان در این باره می‌گوید:
اطلاعات بدست آمده نشان میدهد ما در مسیر درستی حرکت می‌کنیم. با ترکیب یک سیستم کارآزموده (سیستم MTS) با فناوری‌های لیزر چندطیفی، ما می‌توانیم این توانایی را پیش از آن‌چه که در قبل تصور می‌شد عملیاتی کرده و به میدان‌های نبرد آوریم.
سامانه لیزری HEL MD
آزمایش توپ لیزری هلیکوپتری روی آپاچی مدتی است که در دستور کار نیروهای مسلح آمریکا قرار دارد. سال گذشته مرکز فرماندهی عملیات‌های ویژه آمریکا (USSOCOM) از تصمیم خود برای انجام این کار خبر داده بود. در چند سال اخیر نیز توسعه فناوری توپ‌های لیزری از اهداف پر اهمیت وزارت دفاع آمریکا بوده است و طی این سال‌ها شاهد ساخت توپ‌های لیزری زمین‌پایه، دریا‌پایه و هواپایه مختلفی برای نصب روی بسترهای ثابت و متحرک بوده‌ایم که برای نمونه می‌توان به توپ‌های لیزری آتنا (ATHENA) و HEL MD اشاره کرد که به ترتیب ساخت کمپانی‌های هوافضا، دفاعی و امنیتی آمریکایی لاکهید مارتین (Lockheed Martin) و بوئینگ (Boeing) هستند.
استفاده از لیزر راهکاری ارزان‌تر نسبت به استفاده از موشک‌های گران قیمت برای مقابله با اهداف مختلف است. مزیت دیگر، عدم وجود محدودیت تعداد و میزان مهمات قابل حمل است. نصب توپ لیزری روی هلیکوپترهای آپاچی به هلیکوپتر این امکان را میدهد که در یک ماموریت، بتواند اهداف بیشتری را نابود کند؛ زیرا دیگر محدودیت تعداد گلوله و موشک ندارد.
یک حسن دیگر در استفاده از توپ لیزری هلیکوپتری به‌ویژه برای عملیات ویژه، نامرئی و بی‌صدا بودن آن است. هلیکوپترهای پشتیبانی در عملیات ویژه می‌توانند از فواصل دور بدون ایجاد صدایی که توجه دشمن را جلب کند (مثل صدای ناشی از انفجار)، اقدام به درگیری با اهداف مختلف کرده و از ذوب کردن سیم‌های انتقال برق گرفته تا از کار انداختن خودروهای دشمن را بی‌صدا انجام دهند.
ذوب شدن موتور خودرو در جریان آزمایش توپ لیزری لاکهید مارتین
به لطف لیزر همچنین می‌توان حمله بسیار دقیق انجام داد و با معطوف کردن تخریب تنها به یک نقطه، از وارد شدن آسیب ناخواسته به محیط پیرامون جلوگیری کرد. این قابلیت برای نابودی یک هدف خاص در مناطق پرتراکم و پر ازدحام (همچون شرایط نبرد شهری) بسیار مناسب است. فرض کنید هلیکوپتری ماموریت دارد تا یک مولد برق را بدون آسیب زدن به ساختمان نابود سازد، و یا یک خودرو را بدون آسیب دیدن افراد پیرامون از کار بیاندازد، در اینجا نیاز به سلاح لیزری است و با شلیک موشک و یا راکت نمی‌توان بدون آسیب زدن (حتی آسیب جزئی) به محیط پیرامون به مقصود خود رسید.
این مزیت حتی برای هدف قرار دادن تعدادی از نفرات دشمن یا حتی یک فرد نیز کاربرد دارد. با توپ لیزری می‌توان پرتوهای مرگبار را برای چند ثانیه روی فرد مورد نظر تابانده و بدین ترتیب وی را از پای در آورد؛ گرچه درست است که حتی بدترین افراد نیز سزاوار کشته شدن با توپ لیزری و ذوب شدن نیستند، اما دست‌کم با این روش از کشته شدن افراد بی‌گناهی که در پیرامون وی حضور دارند جلوگیری می‌شود.
غلاف سفید رنگی که دربرگیرنده توپ لیزری است زیر بالچه مشهود است.
یکی از مواردی که به آن اشاره نشده است، توان توپ لیزری جدید ریتان است. اما آن‌چه که به شدت حائز اهمیت است، یک‌پارچه سازی غلاف این توپ لیزری با هلیکوپتر و صد البته اندازه کوچک آن است. بر اساس آن‌چه که در تصویر دیده می‌شود، اندازه غلاف این توپ لیزری هلیکوپتری برابر با مخزن سوخت خارجی است که آپاچی زیر بالچه‌های خود حمل می‌کند. باید به این امر نیز توجه داشت که این اولین نمونه ساخته شده است و ریتان موفق شد در همان نمونه اول، آن را در اندازه‌ای کوچک و فشرده بسازد که این امر خود در عملیاتی شدن هرچه سریع‌تر آن موثر است، چراکه دیگر نیاز به صرف زمان برای پیشرفت بیشتر و کوچک‌سازی غلاف حمل آن نیازی نیست.
توپ لیزری XN-1 LaWS که از سال 2014 وارد خدمت در نیروی دریایی آمریکا شد و روی کشتی ترابری دوزیست یواس‌اس پونس نصب است.
در هر صورت، امروزه نصب توپ لیزری هلیکوپتری با کمک یک غلاف روی هلیکوپتر تهاجمی یکی از معقول‌ترین استفاده‌ها از لیزرهای حالت جامد تاکتیکی است و در مقایسه با دیگر ایده‌های استفاده از توپ لیزری که برای نصب روی طیف گسترده‌ای از جنگ افزارها، از هواپیماهای توپدار (AC-130)، بمب‌افکن‌ها و کشتی‌های جنگی بزرگ گرفته تا پهپادها و جنگنده‌ها، کمتر جاه‌طلبانه به نظر می‌رسد. توجه داشته باشید که دست کم در حال حاضر این لیزرها به اندازه توپ‌های لیزری که در فیلم‌های علمی تخیلی دیده می‌شوند قدرتمند نیستند، اما بهترین جنگ افزار هواپایه برای کاهش خسارت جانبی و آسیب‌های ناخواسته هستند.
هرچه توپ‌های لیزری حالت جامد کوچک‌تر وقدرتمند‌تر می‌شوند، کاربری آنان در میدان نبرد شفاف‌تر و توسعه آنان سرعت می‌یابد. با توجه به آزمایش امروز می‌توان انتظار داشت که اولین استفاده عملیاتی از آنان در نقش تهاجمی توسط بالگردها صورت گیرد.
