بخش های جدا شونده از راکت تا رساندن ماهواره به مدار بخشی از زباله های فضایی هستند؛ زباله هایی که می توانند سکونتگاه بشر در فضا باشند.
در راستای فعالیت ناسا برای فرستادن و اسکان انسان در اعماق فضا، این سازمان به دنبال محلهای سکونت جدید در فضا است. شرکتی به نام نانوراکس طرحی در این راستا پیشنهاد داده است؛ به جای ساخت چیزی کاملا نو، این شرکت بازسازی و بازیافت زباله های فضایی را برای نیل به این هدف مطرح کرده است. برنامه آنها استفاده از بدنه راکتهای پرتاب شده و آماده سازی این بدنهها برای زندگی فضانوردان است.
به تازگی شرکت نانوراکس قراردادی در این رابطه با ناسا به امضا رسانده تا فرضیه را به حقیقت بدل کند. تابستان گذشته نانوراکس یکی از شش شرکت انتخابی برای برنامه NextSTEP ناسا شده بود، مجموعهای خلاق برای پیشنهاد فرضیههای جدید و ساخت نمونه های آزمایشی بر روی زمین؛ نمونه هایی از آنچه باید در فضا به عنوان محل اسکان دیگری برای انسان به کار آید. حالا با قراردادی محکمتر از پیش، شرکت نانوراکس می تواند این فرضیه خود را جامه عمل بپوشاند، محصولی که در نهایت با نام Ixion شناخته خواهد شد؛ راکت کهنه و بدون استفادهای که حالا می توان از آن به عنوان محل اسکانی در فضای بین ستارهای برای انسان ها استفاده کرد.
در واقع هدف شرکت بروزرسانی سخت افزاری است، که در هر صورت دیگر دور ریختنی است. زمانی که یک ماهواره سوار بر یک راکت پرتاب می شود کاوشگر فضایی در نهایت با استفاده از UpperStage به مدار پیش بینی شده خود می رسد. UpperStage بالاترین بخش راکت است که موتور و سوخت مجزای خود را دارد؛ به این معنی که بعد از جداسازی ماهواره از راکت، UpperStage بخشی است که با ماهواره باقی می ماند و خود را به مدار می رساند. همچنین تا زمان رسیدن به مدار مورد نظر بیشتر سوخت درون تانک UpperStage مصرف شده و فضای خالی زیادی درون آن بدون استفاده باقی میماند. اگر این UpperStage به مداری پایینتر از مدار اصلی در نظر گرفته شده برای ماهواره برسد از مدار خارج می شود. معمولا از باقی مانده سوخت درون آنها به این منظور استفاده می شود که از مدار اصلی خارج شوند، هدف آن است که این زباله های فضایی در هنگام سقوط به سمت زمین درون اتمسفر زمین ذوب شده و از بین بروند، با این روش دیگر به زباله های فضایی بدون استفاده اطراف اتموسفر زمین اضافه نخواهد شد. اما حالا نظر بر این است که به جای از بین بردن این UpperStage ها می توان با استفاده از بروزرسانی آنها هدف نهایی این زباله های فضایی را به طور کلی تغییر داد. رئیس بخش طراحی نانوراکس آقای مارک جانسون می گوید:
هدف بروزرسانی آن چیزی است که در حال حاضر موجود است، به این صورت شما هزینه های خود را نصف کرده اید.
برنامه به این صورت است که باید باقیمانده سوخت را درون فضا تخلیه کرد تا تانک کاملا خالی شود در صورتی هم که راکت از سوخت جامد استفاده می کند–امروزه اکثراً به این صورت هستند–به صورت خودکار بعد از چند روز و با حرارت رسیده از طرف خورشید این سوختها از بین می روند. زمانی که تانک کاملا خالی شد نانوکراکس آن را با اتصال لولههای مخصوص به مجراهای بدنه تانک، از هوای تحت فشار پر می کند. در حقیقت بعد از محیا شدن شرایط برای اسکان انسان در این تانکها ماژولهای کوچکی درون دریچه های بیرونی تانک قرار میگیرند که میتوانند حامل آذوقههای حیاتی مانند لباسهای نجات و محمولههای مورد نیاز برای ساکنان باشند به طوری که در نهایت این تانکها به مکانی قابل اطمینان و موجه برای زندگی انسان ها تبدیل شوند. این ماژولها می توانند برای اتصال تانک به دیگر تانک ها و ایستگاههای فضایی نیز به کار آیند.
بعد از پر کردن تانک از هوای تحت فشار زمان آن است که خدمه را سوار کنیم–خدمه می تواند شامل انسان یا روبات باشد–تا فضای داخلی را پر کنند. اکثر این تانک های سوختی مجهز به دریچههای کوچکی هستند که شرکت می تواند از آن ها به عنوان نقطه اتصال برای ورود خدمه استفاده کند. سپس فضای داخلی ساخته شده از فلز، با پوششی انسان پسندتر پوشانده می شود. جانسون می گوید:
بدنه بسیار سبک وزن است، این بدنه از پارچه و سیم پیچ های درونی تشکیل شده است. در مقایسه با روشهای دیگر ساخت وسایل اسکان فضایی، این راه از همه به صرفه تر است، هم در زمینه وزن، هم هزینه و هم حجم اشغال شده.
قطعا تا عملی کردن این طرح و اسکان مستاجران فضایی درون این تانکهای بهروز شده زمان زیادی لازم است. در حال حاضر نانوراکس تمرکز خود را بر روی بارور کردن بیشتر این ایده و ساخت یک نمونه آزمایشی بر روی زمین جمع کرده است. بعد از آن، شرکت قرار است یکی از تانک های UpperStage ساخته شده توسط شرکت United Launch Alliance به نام Centaur را بازسازی کند. UpperStage نام برده در حال حاضر در راکت Atlas V و به زودی در موشک آینده نارنوراکس با نام Vulcan استفاده می شود. بعد از این ها امید بر این است که این تانکهای بروز شده را بتوان در ایستگاه فضایی بین المللی متصل کرد و آزمایش های بیشتر بر روی آنها انجام داد و اگر همه چیز به خوبی و خوشی پیش رود تانک در ایستگاه فضایی بین المللی باقی خواهد ماند. جانسون در این باره می گوید:
هدف ثانویه این است که در صورت برقرار بودن شرایط، میتوان تانک را در همان ایستگاه فضایی باقی گذاشت و از آن به عنوان یک ایستگاه فضایی تجاری استفاده کرد.
به گفته جانسون برای عملی کردن ایده ایستگاههای فضایی تجاری حداقل تا چهار سال آینده باید صبر کرد و در حال حاضر شرکت باید بر روی قرارداد اولش با ناسا تمرکز کند، قرار دادی که شامل مطالعه بر روی امکانپذیری و پیادهسازی این ایده است. از بین باقی شرکتهای درون برنامه NextSTEP تنها نانوراکس است که قصد استفاده از این تانک های خالی و بلا استفاده را دارد و جانسون امیدوار است که موفقیت این پروژه بتواند کارهای آینده این شرکت را با ناسا راحتتر نماید. به گفته جانسون:
هر وسیلهای که از UpperStage ها ساخته شده را می توان به این روش، مورد استفادههای بیشتر قرار داد.