بسیار پیش میآید که سیاره مشتری با ستاره اشتباه گرفته میشود. چنین اتفاقی، سالها قبل برای شاعر انگلیسی نیز افتاده که به سرایش یکی از شعرهای معروفش منجر شده است.
ستارهشناسان توانستند با برخی از محاسبات نجومی خلاقانه، هویت ستاره موجود در یکی از اشعار یک شاعر انگلیسی معروف را مشخص کنند. شعری که Lord Byron به نام Childe Harold’s Pilgrimage سروده بود و الهامبخش آن، ستاره پرنوری در آسمان بود.
فیزیکدانی از دانشگاه تگزاس، با محاسبات خود دریافت که این ستاره پرنور اصلا ستاره نبوده است! جرم پرنوری که در زمان سرودن این شعر در کنار ماه جای گرفته بود، بزرگترین سیاره منظومه شمسی ما بوده است؛ سیاره مشتری.
این دو جرم پرنور آسمانی، در تابستان امسال نیز چندین بار در نزدیکی هم قرار میگیرند. به این ترتیب همان منظرهای که شاعر انگلیسی را واداشت تا شعر خود را بنویسد، در برابر چشمان شما خواهد بود.
این فیزیکدان، با استفاده از نامهها و دستنوشتههای دوست صمیمی Byron، چنین نتیجهگیری کرد که این منظره زیبا، تصویری از ماه در کنار سیاره مشتری بوده است. وضعیتی که منطبق بر تاریخ سرودن این شعر در 20 اوت سال 1817 در کشور ایتالیا بوده است.
نرمافزارهایی که وضعیت آسمان را در هر زمان و مکانی میتوانند شبیهسازی کنند، به کمک این فیزیکدان آمدند. این شبیهسازیها نشان دادند که در آن شب دویست سال پیش که دستنوشتهها به سرودن این شعر اشاره میکنند، سیاره مشتری به روشنی در نزدیکی ماه میدرخشیده است.
اما این کار کاراگاهی به همینجا ختم نشد.
Byron در شعرش به تاج دایان اشاره میکند. اشارهای که مشخصا به دایان، الهه رومی ماه مربوط میشود. این الهه اغلب با تاجی هلالیشکل بر سر خود نمایش داده میشود. این همان چیزی بود که این شاعر نیز در آن شب دیده است؛ هلال ماه به همراه سیاره درخشان مشتری در نزدیک آن.
آخرین مورد نیز، اشاره این شاعر به آسمانی رنگارنگ به هنگام شفق بوده است. بررسیها نشان داد که آن تاریخ مصادف با فوران شدید آتشفشانی در اندونزی بوده است. ذرات پخششده از این فوران تا مدتها در آسمان باقی مانده و مناطق غربی، شاهد طلوعی رنگارنگ بودهاند.
اگر علاقهمندید تا بخش اصلی تجربه این شاعر را تکرار کنید (قرارگیری مشتری در کنار ماه)، در تاریخهای ششم و هفتم مرداد به ماه نگاه کنید. پرنورترین جرم نزدیک به آن، سیاره مشتری خواهد بود.