گجت نیوز آخرین اخبار تکنولوژی، علم و خودرو 
پروفسور مریم میرزاخانی نابغه ریاضی جهان و استاد دانشگاه استنفورد بود که به دلیل ابتلا به سرطان، در سن 40 سالگی از دنیا رفت. در ادامه زندگی نامه مریم میرزاخانی را مرور می‌کنیم.
تولد مریم میرزاخانی به سیزدهم اردیبهشت سال 1356 برمی‌گردد. وی متولد شهر تهران بود. پدر ایشان آقای احمد میرزاخانی را به عنوان مهندس برق و رییس هیئت مدیره مجتمع آموزشی نیکوکاری رعد می‌شناختند. وی از همان ابتدا و در زمانی که با شرکت در دوره جذب استعدادهای درخشان موفق شد مجوز تحصیل در دبیرستان فرزانگان تهران را به دست بیاورد، استعداد و علاقه خود به علم‌اندوزی را نشان داد.
در سال‌های 1373 و 1374 و در حالی که مریم میرزاخانی در کلاس سوم و چهار دبیرستان مشغول به تحصیل بود، موفق شد مدال طلای المپیاد ریاضی کشوری را از آن خود کند. این دو سال، تبدیل به سکوی پرتابی برای وی شدند، چرا که موفقیت خود را در المپیادهای جهانی نیز تکرار کرد. وی موفق شد در المپیاد جهانی ریاضی هنگ کنگ در سال 1994، چهل و یک امتیاز به دست بیاورد که تا امتیاز کامل تنها یک رقم فاصله داشت. او در سال 1995 هم جواز شرکت در المپیاد جهانی، که این بار در کانادا برگزار شده بود، را به دست آورد. مریم میرزاخانی در این المپیاد افتخار آفرید و با کسب چهل دو امتیاز (نمره کامل)، رتبه نخست طلای جهانی را به خود اختصاص داد.
استعداد وی از همان بدو ورود به دبیرستان کشف شده بود. عبادالله محمودیان به عنوان استاد دانشگاه صنعتی شریف که در آن زمان جزو مسئول‌های برگزاری المپیاد ریاضی کشوری بود، در سال 1372 از دکتر حداد عادل درخواست کرد مجوز لازم برای شرکت مریم میرزاخانی در المپیاد کشوری را صادر کند. این المپیاد به دانش‌آموزان سال‌های سوم و چهارم اختصاص داشت، اما میرزاخانی در این سال، در کلاس دوم دبیرستان بود. البته افتخارات دوران دبیرستان وی به همین موارد ختم نمی‌شوند.
دکتر مریم میرزاخانی اولین دختر راه یافته به تیم المپیاد ریاضی ایران محسوب می‌شد. وی بعد از کسب مدال طلا، تبدیل به نخستین دختری شد که در المپیاد ریاضی کشوری بر سکوی نخست ایستاده است. به عنوان یکی دیگر از افتخارات مهم وی می‌توان به کسب مدال طلا در دو سال پیاپی اشاره کرد. کسب نمره کامل چهل و دو، یکی دیگر از رکوردهای مریم میرزاخانی محسوب می‌شود.
بعد از اتمام سال چهارم دبیرستان، ایشان در دانشگاه صنعتی شریف مشغول به ادامه تحصیل در رشته ریاضی شد. بعد از کسب مدرک کارشناسی ارشد از همین دانشگاه، مقطع دکترای خود را در دانشگاه هاروارد آمریکا آغاز کرد. در سال 2004 دوران تحصیل آکادمیک وی به اتمام رسید. اخذ مدرک دکترا به سرپرستی دکتر کورتیس مک‌مولن که خود یکی از برندگان جایزه فیلدز به شمار می‌آید، از دیگر نکات برجسته دوران تحصیل آکادمیک مریم میرزاخانی است. او بعد از اتمام تحصیل، تدریس در دانشگاه‌های پرینستون و سپس استنفورد را آغاز کرد.
نشریه Popular Science آمریکا، در سال 2005 و طی چهارمین نشست بررسی ده استعداد درخشان، مریم میرزاخانی را یکی از ده ذهن برتر در دنیای ریاضیات معرفی کرد و به همین خاطر طی یک مراسم از ایشان تجلیل شد. تمامی افرادی که در این فهرست قرار می‌گیرند، در واقع محققان و نخبگان جوانی هستند که با وجود فعالیت در زمینه‌های خلاقانه و نو، از چشم عموم مخفی مانده‌اند. برای تعیین این ده نفر، سازمان‌های مختلف، رییس‌های دانشگاه‌های بزرگ و ناشران انتشارات علمی، افرادی را معرفی می‌کنند تا در نهایت تعدادی از آن‌ها انتخاب شوند.
مریم میرزاخانی در سال 1999 به منظور حل یک مشکل ریاضی راهکاری نو معرفی کرد. یافتن روشی برای محاسبه حجم رمزهای جایگزین فرم‌های هندسی هذلولوی، مدت‌ها دغدغه ریاضی‌دانان بزرگ جهان بود، چرا که محاسبه حجم برخی از این اشکال هذلولی به خاطر داشتن شکلی بسیار نافرم فوق‌العاده سخت است. اما نابغه جوان ایرانی شیوه‌ای متفاوت ابداع کرد و توانست با ترسیم یک سری از حلقه‌ها بر روی سطح این‌چنین اشکال پیچیده، حجم آن‌ها را محاسبه کند.
کسب مدال فیلدز توسط مریم میرزاخانی
او موفق شد در سال 2008 و در سن 31 سالگی، به درجه استادی دانشگاه استنفورد کالیفرنیا برسد. این ریاضی‌دان بزرگ ایرانی، در سال 2014 شگفتی آفرید و بالاترین جایزه در دنیای ریاضیات را به دست آورد. فعالیت بر روی دینامیک و هندسه سطوح ریمانی و فضاهای پیمانه‌ای آن‌ها سبب شد مدال فیلدز به مریم میرزاخانی اهدا شود. از این مدال با عنوان نوبل ریاضیات یاد می‌کنند. دکتر میرزاخانی را باید تنها زن ایرانی برنده مدال فیلدز دانست.
رییس جمهور وقت ایران در سال 2014 یعنی دکتر حسن روحانی، طی انتشار پیامی در صفحه رسمی فیس بوک خود از مریم میرزاخانی به خاطر افتخارآفرینی تقدیر کرد و کسب مدال فیلدز را به ایشان تبریک گفت. به عنوان دیگر افرادی که به دکتر میرزاخانی تبریک گفتند می‌توان به رضا فرجی‌دانا (وزیر علوم، تحقیقات و فناوری)، علی اکبر صالحی (رییس سازمان انرژی اتمی) و محمدرضا عارف (رییس بنیاد پیشبرد علم و فناوری) اشاره کرد.
مریم میرزاخانی پیش از کسب مدال فیلدز نیز به خاطر دستاوردها و کمک‌های بزرگش به پیشبرد علم ریاضی، مورد تقدیر قرار گرفته بود. به عنوان نمونه، در سال 2009 جایزه بلومنتال به ایشان تقدیم شد. این جایزه توسط انجمن ریاضیات آمریکا و در سال 1993، به منظور گرامی داشتن لئونارد بلومنتال و الینور بلومنتال به دنیای ریاضی پای گذاشت و هر چهار سال یکبار به افرادی که در پیشبرد دنیای ریاضیات مشارکت خوبی داشته باشند اهدا می‌شود. پنجمین جایزه بلومنتال نصیب مریم میرزاخانی شد.
انجمن ریاضی آمریکا، جایزه بلومنتال را به خاطر خلاقیت منحصربه‌فرد و داشتن یک پروژه بسیار مبتکرانه در مقطع دکترا، به مریم میرزاخانی اهدا کرد. به عقیده این انجمن، در پروژه دکتر میرزاخانی ابزارهای گوناگونی از هندسه هذلولوی گرفته تا روشهای کلاسیک فرم‌های اتومورفیک و تقلیل سیمپلکتیک، به منظور کسب نتیجه در سه مسئله بسیار اساسی ترکیب شده‌اند.
وی در سال 2014 همراه با لکس اسکین و امیر محمدی نشان داد ژئودزیک‌های مختلط و بستارهای آن‌ها، دارای ساختاری منظم هستند. اتحادیه جهانی ریاضی خیلی زود به این فعالیت علمی واکنش نشان داد و این حقیقت را شگفت‌انگیز خطاب کرد.
به عقیده جیمز کارلسون (James Carlson) از موسسه ریاضیات کلی (Clay Mathematics Institute)، این ریاضی‌دان ایرانی در کشف ارتباطات جدید فوق‌العاده عمل می‌کند. او قادر است خیلی سریع از مثالی ساده به یک دلیل کامل از یک نظریه ژرف و عمیق دست پیدا کند. رامین تکلو، استاد ریاضی دانشگاه ایلینوی شیکاگو نیز در ستایش مریم میرزاخانی گفته بود ایشان، بدون گرفتن مدال فیلدز هم در زمره معروف‌ترین ریاضی‌دانان جهان شناخته می‌شود. کسب تمامی این افتخارات سبب شدند مریم میرزاخانی، در سال 2016 به عضویت آکادمی ملی علوم در بیاید.
علاقه درونی مریم میرزاخانی به ریاضیات
به عقیده او، سرد و بیهوده دیدن ریاضیات بدون علاقه داشتن به آن چیز عجیبی نیست. مریم میرزاخانی معتقد بود زیبایی ریاضیات را فقط شاگردان دارای صبر و حوصله کافی مشاهده می‌کنند. پرارزش‌ترین قسمت مطالعه ریاضی، لحظه‌ای است که چیز جدیدی در آن کشف می‌شود. ذوق یافتن مسئله و یا راه‌حلی جدید و لذت فهمیدن مفهومی تازه، احساس ایستادن بالای یک بلندی و رسیدن به دیدی شفاف و واضح را به انسان منتقل می‌کند.
مریم میرزاخانی در کودکی آرزو داشت تبدیل به یک نویسنده شود. او هیجان‌انگیزترین لحظات خود را خواندن رمان وصف می‌کرد. همسر مریم میرزاخانی، وی یان وندراک اهل جمهوری چک بوده و دانشیار ریاضی دانشگاه استنفورد و پژوهشگر سابق علوم کامپیوتر نظری مرکز تحقیقات IBM است. این دو نفر صاحب یک فرزند با نام آناهیتا هستند.
همچنین بخوانید:
