ناو هواپیمابر جرالد فورد بلاخره پس از یک سال تاخیر و 12.9 میلیارد دلار هزینه، در این هفته در پایگاه نورفولک نیروی دریایی در ویرجینیا رسما وارد خدمت شد.
برنامه ساخت این ناو که جدیدترین و پیشرفتهترین ناو هواپیمابر آمریکا است، با افزایش هزینه و تاخیرهای زیادی همراه بود. اکنون نیز علیرغم ورود به خدمت، چهار سال طول خواهد کشید تا توانایی انجام عملیات را پیدا کند و عملا وارد ناوگان دریایی این کشور شود.
درحالی که هنوز میزان قابل توجهی از پروسه ساخت و آزمایش این ناو هواپیمابر تکمیل نشده، چالشهای زیادی پیش روی آن قرار دارد. در حقیقت مهمترین مشکلی که باید حل شود، پرتاب و بازیابی هواپیماهاست که اصلیترین بخش یک ناو هواپیمابر است.
همهی این مسائل به کنار، این ناو جزئی حیاتی در آینده دفاعی آمریکا است. در اینجا قصد داریم به چند نکته در مورد این شناور عظیم اشاره کنیم.
به آینده خوش آمدید
ناو هواپیمابر جرالد فورد، اولین ناو از جدیدترین کلاس ناوهای هواپیمابر است؛ جدیدترین کلاس از زمان ورود به خدمت اولین ناو هواپیمابر کلاس نیمیتز در سال 1975 میلادی. کار ساخت این سوپر ناو هواپیمابر از سال 2005 آغاز شد و مراسم به آباندازی آن در سال 2013 انجام شد. ناو هواپیمابر جرالد فورد گرانترین کشتی جنگی است که ایالات متحده تاکنون ساخته است.
به نسبت ناوهای پیش از خود، کلاس فورد تغییرات زیادی کرده که مهمترین آنها پرتابگر جدید، ساختار فوقانی یا جزیره جدید و کوچکتر که نسبت به ناوهای پیشین موقعیت آن کمی عقبتر است، عرشه پروازی بزرگتر، سامانههای راداری جدید، بالابرهای تسلیحاتی سریعتر و 300 درصد ظرفیت الکتریکی بیشتر به لطف راکتور هستهای جدید هستند.
مشکل اینجاست که بسیاری از این سامانهها ناآزموده هستند و عملکردشان در سطح مورد انتظار نیست. وبسایت ساندیگو یونین تریبیون ساخت ناو هواپیمابر جرالد فورد را به “نمادی از هزینه کردن میلیونها دلار بر روی تکنولوژیهای آزمایش نشده که اغلب با هزینه بالاتر، عملکرد بدتری دارند برای نیروی دریایی” تشبیه کرده است. علیرغم همه تملقهای نیروی دریایی و پیمانکاران دفاعی، ساخت ناو هواپیمابر جرالد فورد چیزی شبیه به فاجعه بوده است.
البته هیچ ناو مدرنی را نمیتوان بلافاصله پس از ورود به خدمت به جنگ فرستاد. زمانی که کشتی تحت نظارت سازندهاش به آب انداخته میشود، باید آزمایشاتش را کامل کند و مدتی در دریا حرکت کند تا هرگونه اشکال و نقصی که ممکن است در طول ساخت از نظر پنهان مانده باشد، آشکار و برطرف گردد.
با این حال مورد فورد کمی متفاوت است. بخشهای زیادی از آن دچار مشکلاتی هستند که حل نشده باقی ماندهاند و انتظار نمیرود زودتر از سال 2020 به قابلیت عملیاتی اولیه دست پیدا کند.
انتظار میرود نیروی دریایی بین ماههای مارس و نوامبر سال آینده، ناو هواپیمابر جرالد فورد را تحت مجموعهای از آزمایشات قرار دهد. پس از آن نیز این ناو آزمایش شوک را پشت سر خواهد گذاشت؛ که البته کمیته نیروهای مسلح مجلس نمایندگان در ماه گذشته، آزمایش شوک فورد عقب خواهد انداختند و به جای آن آزمایش شوک بر روی ناو هواپیمابر دوم این کلاس، جان اف کندی، انجام خواهد شد. (آزمایشی که برای ارزیابی مقاومت کشتی در مقابل انفجارهای زیر آب و در نزدیکی آن انجام میشود)
با عقب افتادن آزمایش، فرماندهان نیروی دریایی امیدوارند که این ناو زودتر برای انجام عملیاتهای فرامرزی آماده شود. در اواخر سال 2015 گزارش شده بود که با انجام این آزمایشات، نیروی دریایی درصدد حل مشکلات احتمالی ناو برخواهد آمد که این مسئله باعث میشود ناو هواپیمابر جرالد فورد حدود دو سال برای انجام اولین ماموریت خود دچار تاخیر شود.
پول بیشتر، مشکلات بیشتر
اخیرا دو گزارش منتشر شده، که مشکلات ناو هواپیمابر جرالد فورد را برجسته کرده است. اولین گزارش در دسامبر 2016 منتشر شد. مدیریت ارزیابی و آزمایش عملیاتی وزارت دفاع آمریکا در این گزارش و درحالی که به زودی قرار بود فورد به آب انداخته شود، به مشکلاتی که این ناو با آن روبهرو بود اشاره کرد. در این گزارش مشکل اصلی، تکنولوژیهای جدید عنوان شد. در گزارش آمده است:
اطمینانپذیری پایین و ناشناخته پرتابگر جدید و کابلهای فرود، بالابرهای تسلیحات و رادار، که همگی برای عملیاتهای پروازی حیاتی هستند، میتواند در توانایی ناو هواپیمابر جرالد فورد در به پرواز درآوردن هواپیماها تاثیر بگذارد و کشتی را در مقابل حملات آسیبپذیرتر کند. و یا در هنگام عملیاتهای عادی باعث ایجاد محدودیت شود.اطمینانپذیری پایین یا ناشناخته این سامانههای حیاتی، جدیترین خطری است که فرود را تهدید میکند. بر اساس براوردهای اطمینانپذیری حال حاضر، بعید است که این ناو از عهده ماموریتهای پروازی پرتعداد که در شرایط جنگی انجام میشوند، برآید.
این گزارش چیزی نیست که پس از صرف 13 میلیارد دلار انتظار شنیدنش را داشته باشید.
گزارش دوم که اوایل همین ماه، و توسط دفتر پاسخگویی دولت یا (Government Accountability office (GAO در مورد ساخت ناوهای نیروی دریایی منتشر شد، انتقاد تند دیگری به تصمیم نیروی دریایی، برای پذیرفتن ناو هواپیمابر جرالد فورد از کمپانی سازنده، در وضعیتی تکمیل نشده بود.
بنابر این گزارش، نیروی دریای حداقل 779 میلیون دلار دیگر، بابت تکمیل ساخت و انجام آزمایشاتی که عملکرد ناو را تایید میکند خواهد پرداخت. GAO همچنین با اشاره به گزارشی که پیش از این گفتیم، به این واقعیت که ناو هواپیمابر جرالد فورد، از شرایط لازم برای انجام عملیاتهای هوایی، ناوبری و حفاظت سایبری برخوردار نیست اشاره کرد و افزود این ناو در حالی که “ساخت آن به میزان زیادی ناقص است” تحویل داده خواهد شد و کار بر روی 367 بخش آن تعطیل شده است. این بخشها شامل خوابگاه خدمه، بخشهای خدمات غذایی و دستشوییها است.
پرتابگر پیشرفته مشکلساز خواهد شد
از میان همه مشکلات ناو هواپیمابر جرالد فورد، واضحترین آنها ناتوانی آن در به پرواز درآوردن جنگندهها با تسلیحات کامل است. برای بیش از 50 سال، نیروی دریایی برای به حرکت درآوردن پرتابگرهایش به بخار وابسته بود. این پرتابگرها قابل اطمینان و کارآمد بودند، با این حال نیروی دریایی تصمیم به جایگزینی آنها با نمونهای که نگهداری از آن سادهتر بود گرفت. نگهداری و تعمیر سادهتر و کمتر به معنی کاهش تعداد خدمه مورد نیاز برای انجام این کارها است که خود به معنی کاهش هزینههای عملیاتی است.
پرتابگر جدید، سیستم پرتاب هواگرد الکترومغناطیس یا (Electromagnetic Aircraft Launch System (EMALS نام دارد. این پرتابگر توسط کمپانی جنرال اتمیکس ساخته شده، کمپانی که پهپادهای معروف MQ-1 و MQ-9 را ساخته، اما تجربهای در ساخت سامانههای مخصوص ناوهای هواپیمابر را ندارد.
این پروژه از زمان آغاز، یعنی از سال 2014 تا کنون توفیق زیادی نداشته. EMALS نه در آزمایشات موفق بوده و نه در جلب نظر کنگره آمریکا. به گزارش جینز “قانونگذاران آمریکا اظهار داشتند که مشکل این سامانه که پیش از این مطرح شده، توانایی آن در پرتاب هواگردهاست؛ خصوصا هواگردهایی که در حالت لود کامل هستند.”
بنابه گزارش مدیریت ارزیابی و آزمایش عملیاتی وزارت دفاع آمریکا، مشکل این سامانه پرتاب جنگندههای سوپر هورنت یا گراولر، زمانی که تانکهای سوخت خارجی و سایر تسلیحات را در زیر بال خود حمل میکنند به وجود میآید. این مسئله به این معناست که ناو هواپیمابر جرالد فورد نمیتواند جنگندهها را در حالت بارگذاری کامل از روی عرشه پرتاب کند، که در نتیجه باعث کاهش اثربخشی رزمی سوپر هورنت و گراولر میشود.
گفته میشود که این مشکل، یک مشکل نرم افزاری است و بر طرف گردیده، با این حال آزمایش کامل آن تا اواخر امسال و یا اوایل سال آینده انجام نخواهد شد. EMAILS همچنین با این هدف طراحی شده که فشار کمتری به هواگرد در هنگام پرتاب وارد کند، که خود باعث افزایش طول عمر هواگرد خواهد شد. اما این مورد هم در هنگام آزمایشات عملی نشده و نتایج نشان میدهند که در حقیقت فشار زیادی در هنگام پرتاب به بدنه هواگرد وارد میشود.
مشکل بزرگ دیگر این سامانه “چرخههای اصلی بین نقص جدی” است. “چرخههای اصلی بین نقص جدی” به مدت زمانی گفته میشود که طول میکشد تا یک وسیله دچار نقصی جدی شود. این مسئله باعث قراردادن خدمه در موقعیت خطرناکی میشود.
عملیاتهای پروازی ناو هواپیمابر، عملیاتهایی بسیار حساس هستند که جای زیادی برای انجام اشتباه و نقص در آنها وجود ندارد. حداقل تعداد پرتابی که یک پرتابگر پیش از خراب شدن باید انجام دهد 4166 بار است که این عدد در حال حاضر باری EMAILS تنها 400 بار است که اصلا به حداقل مورد نیاز نزدیک نیست.
مشکل بعدی عدم توانایی جدا کردن یک پرتابگر برای تعمیر از سایر پرتابگرها است. در پرتابگرهای قبلی که از بخار استفاده میکردند، هر کدام از پرتابگرها را میتوان برای تعمیر از سه پرتابگر دیگر جدا کرد و از کار انداخت. این مسئله اجازه میدهد تا عملیاتها پرواز در هنگام تعمیر آن پرتابگر همچنان ادامه یابد. در EMALS نمیتوان پرتابگرها را جدا کرد و تعمیر آنها نیز کار وقتگیری است. بنابراین این مسئله کل عملیاتهای پروازی را تحت تاثیر قرار میدهد.
بر اساس گزارش مدیریت ارزیابی و آزمایش عملیاتی وزارت دفاع آمریکا، تنها از چرخش ایستادن ژنراتورهای موتور EMALS یک ساعت و نیم طول میکشد. پس از آن است که میتوان تعمیر را آغاز کرد و در این مدت نمیتوان هیچ عملیات پروازی انجام داد.
قابلیت دیگر ناوهواپیمابر جرالد فورد این است که نرخ سورتی بالاتری دارد؛ به این معنی که میتواند هواگردهای بیشتری را نسبت به ناوهای قبلی به پرواز درآورد. باز هم در گزارش مدیریت ارزیابی و آزمایش عملیاتی، الزامات نیروی دریایی برای دستیابی به این نرخ زیر سوال رفته و گفته شده که این نرخ در شرایط جوی مساعد، دید نامحدود و بدون در نظر گرفتن این که ممکن است حرکات ناو و نقص تجهیزات ناو عملیاتها را تحت تاثیر قرار دهند، محاسبه شده است.
مشکلات ناو هواپیمابر جرالد آر فورد به سامانه پرتابش محدود نمیشود. رادار جدید، انتظارات غیر واقعی از خدمه مورد نیاز و حتی سامانه محاسباتی معمول ناو هم مشکل دارند و کابلهای فرود پیشرفته هم به نظر میرسد به اندازه پرتابگر مشکلساز باشند.
صبر کنید، هنوز مشکلات دیگری باقی مانده است!
بر اساس گزارش GAO، نیروی دریایی ناو هواپیمابر جرالد آر فورد را در شرایطی تحولی میگیرد که هنوز تعداد زیادی از آزمایشات و میزان زیادی از پروسه ساخت هنوز به انجام نرسیده است. در حقیقت هنوز بیشتر بالابرهای تسلیحاتی جدید پیشرفته و سریع نصب نشدهاند.
این بالابرها که برای انتقال سریعتر تسلیحات از درون ناو به روی عرشه طراحی شدهاند، قرار است مزیت زیادی برای این ناو به همراه داشته باشند. تاکنون تنها دو دستگاه از 11 بالابر ناو نصب شدهاند و ۹ عدد دیگر پس از ورود به خدمت آن نصب خواهند شد.
ناو هواپیمابر جرالد فورد، شناوری بسیار پیشرفته و اولین در کلاس خود است. با این حال نیروی دریایی در تحویل این کشتی از قوانین معمول سرپیچی کرده و یا از آنها چشمپوشی نموده است. به همین دلیل هم نیاز است تا پس از تحویل گرفتن ناو، کارهای بیشتری بر روی آن انجام شود. بالابر تسلیحات، کابلهای فرود و رادار جدید همگی نیاز به کار بیشتری دارند. GAO ابراز نگرانی کرده که این سه بخش در آینده نیز اطمینانپذیری پایینی ارائه دهند.
GAO اذعان کرده که ساخت کشتی کار دشواری است، و میزان مشخصی از ناکارآمدی را باید انتظار داشت، خصوصا وقتی در مورد اولین ناو در یک کلاس صحبت میکنیم. با این حال در مورد ناو هواپیمابر جرالد فورد، نیروی دریایی قوانین خود را کنار گذاشته و از قدرت خود آزادانه جهت قائل شدن استثنا برای سازنده ناو و پروسه تحویل آن استفاده کرده است که این مسئله باعث شده فورد، در شرایطی کاملا نا تمام تحویل داده شود و ناوگان را در خطر افزایش هزینه و مواجهه با عدم آگاهی در مورد کیفیت این ناو قرار داده است.
آینده ناو هواپیمابر جرالد فورد چگونه خواهد بود ؟
نیروی دریایی در نظر دارد 43 میلیارد دلار بر روی 3 ناو اول کلاس فورد هزینه کند: دو ناو دیگر جان اف کندی و اینترپرایز نام خواهند گرفت. کندی هماکنون در حال ساخت است و تا سال 2020 وارد خدمت نخواهد شد و در 2025 اولین ماموریتش را آغاز میکند. ساخت اینترپرایز در 2018 آغاز خواهد شد و در 2025 وارد خدمت میشود.
شکی در این نیست که در این مرحله، ناو هواپیمابر جرالد فورد مورد شک و تردید قرار دارد. این ناو هدف محبوبی برای انتقاد در مورد اتلاف هزینه است. سناتور مک کین آن را “یکی از دیدنی ترین افتضاحهایی که میتوان به یاد آورد” نامید و دبیر سابق نیروی دریایی، ری میبس در مورد آن گفت “فورد کتابی درسی است در مورد این که چگونه نباید یک کشتی را ساخت.”
شاید روزی در آینده این ناو هواپیمابر جرالد فورد، به آن جهش تکنولوژی که نیروی دریایی آمریکا انتظار داشت تبدیل شود، اما تا آن زمان هنوز زمان زیادی باقی مانده و شاید میلیاردها دلار دیگر نیز هزینه در بر داشته باشد.