در این مقاله به معرفی لوکس ترین اتومبیل های تاریخ ایران از پیش از جنگ جهانی دوم تا دهه 90 شمسی میپردازیم. خودروهای لوکس شامل ویژگیهای خاص و جذاب هستند.
هیچوقت نمیتوان تعریف واحدی از واژه «لوکس» را برای یک خودرو در کشورهای مختلف جهان بیان کرد، زیرا در هر کشوری بسته به شرایط موجود میتواند معنای آن تغییر کند. به طور مثال یک اتومبیل نه چندان لوکس در یک کشور اروپایی زمانی که وارد بازار ایران میشود، با توجه به هزینههای هنگفت گمرکی و محدودیتهایی که با آن در بازار دست به گریبان است، در رده خودروهای نیمه لوکس قرار میگیرد.
اما جدای این قضیه، در طول تاریخ صنعت خودرو ایران اتومبیلهای متفاوتی تحت عنوان «لوکس» وارد بازار شدهاند. اوج این اشرافی گری را باید پیش از انقلاب اسلامی و زمان پهلوی دانست که اتومبیل های لوکس به درباریان شاه و ثروتمندان وابسته به آنها محدود میشود. پس از انقلاب نیز هرچند با روح اشرافی گری مقابله شد، اما همچنان برخی از ثروتمدنان با وارد کردن اتومبیل های لوکس همواره حاشیهها را به سمت خود جلب میکردند.
در روزگار پسابرجام که میزان واردات اتومبیلهای خارجی و لوکس بیش از پیش شده است، قصد داریم به معرفی لوکس ترین اتومبیل های تاریخ ایران بپردازیم. در ادامه با ما همراه باشید.
پیش از جنگ جهانی دوم
پیرس ارو
یکی از لوکس ترین اتومبیل های تاریخ ایران که در اواخر دوران قاجار وارد ایران شد، خودرو تشریفاتی پیرس ارو بود. به تدریج، از زمان روی کار آمدن پهلوی اول، پیرس ارو از قالب یک خودرو تشریفاتی به یک اتومبیل مرسوم نزد ثروتمندان تبدیل شد و بسیاری از مردم دهک بالای مردم اقدام به خریداری آن کردند. البته به جز ارو اتومبیلهای دیگری با برندهای مشهوری همچون رولزرویس نیز زیر پای نزدیکان دربار خودنمایی میکردند، اما باید این محصول را یکی از اولینها دانست.
اگر میخواهید با این خودرو از نزدیک ملاقات کنید پیرس ارو با رنگ سرمهای رنگ خود هم اکنون در موزه خودرو تهران خودنمایی میکند. این خودرو مملو از المانهایی لوکس و زیبا نظیر سپرها و زههایی طلاکاری شده، داشبوردی جواهرنشان و همچنین پیشرانه ویژه است که باعث شد در آن زمان به اتومبیلی خاص و لوکس تبدیل شود.
نام اتومبیلهای لوکس دیگری با برند بوگاتی، کورد، پاکارد و دوزنبرگ نیز در بین اتومبیلهای لوکس آن زمان دیده میشود.
دهه 30 شمسی
رولزرویس فانتوم 4 و فانتوم 5
پس از شروع جنگ جهانی دوم در سال 1318 هرچند ایران اعلام بیطرفی کرد، اما مرزهای گسترده با اتحاد جماهیر شوروی باعث به وجود آمدن مشکلات متعددی برای ایران شد. پس از پایان یافتن جنگ بار دیگر شاهد ورود اتومبیل های لوکس از برندهای بنز، رولزرویس، کادیلاک و لینکلن به کشورمان بودیم.
پس از آن که محمد رضا پهلوی جانشین پدر خود رضاخان شد، شاهد ورود خودروهای جدیدتری جهت استفاده درباریان بودیم. این اتومبیلها همگی در جهان سردمدار وسایل نقلیه لوکس بودند و در راس آنها محصولات رولزرویس قرار دارد.
رولزرویس فانتوم IV و V (اواسط تا اواخر دهه 30 شمسی) به شکل بسیار محدودی جهت استفاده دربار وارد کشور شدند. این نسخهها تماما سفارشی و حاوی مشخصات فنی منحصر به فردی بودند که باعث شده بود آن زمان رولزرویس 4 و 5 لوکس ترین اتومبیل های تاریخ ایران باشند.
دهه 40 شمسی
رولزرویس فانتوم 6
تحولات دهه 40 شمسی در ایران باعث سوق دادن اقتصاد و جامعه به سمت مدرنیزه شدن شد. از مهمترین تغییرات در بازار خودرو ایران به وجود آمد و اتومبیلهای زیادی با برندهای جدید و متنوع به کشورمان آمدند. در آن برهه از زمان و درست پیش از پیروزی انقلاب اسلامی اتومبیلهای آمریکایی بازار خودرو ما را تحت سلطه خود قرار داده بودند.
مدلهای بسیار با ارزش و لوکس زیادی از برندهای نام آشنای کرایسلر، لینکلن و کادیلاک وارد بازار کشور شدند. با این حال اتومبیل های سری فانتوم رولزرویس خریداری شده توسط درباریان بودند که لوکس ترین اتومبیل های تاریخ ایران در آن زمان را به خود اختصاص داده بودند. در حال حاضر دو دستگاه از فانتوم 6 در موزه اتومبیل های کاخ نیاوران موجود است که میتوانید از نزدیک با آنها ملاقات کنید.
دهه 50 شمسی
مرسدس بنز 600 پولمان
افزایش سرسامآور قیمت نفت باعث بهبود وضعیت زندگی مردم و به طبع افزایش قدرت خریدشان شد. از همین رو واردات اتومبیل های لوکس به بازار افزایش پیدا کرد و بازار خودرو ایران داغتر از هر زمان دیگری شد. در آن برهه از زمان، همچنان این خودروهای آمریکایی بودند که پرچمدار لوکسهای خیابانهای تهران بودند، اما حضور اتومبیلهای دیگری از برندهای جگوار، مرسدس بنز، رولزرویس و جنسن نیز به خوبی پررنگ شده بود.
مرسدس بنز سری 600 پولمان یکی از لوکس ترین اتومبیل های تاریخ ایران
یکی از جذابترینهای دهه 50 میلادی بنز سری 600 پولمان بود که موفق شد در عرض چند سال نام خودش را در لیست لوکس ترین اتومبیل های تاریخ ایران جای دهد. مرسدس بنز سری 600 پولمان از هر نظر برتر از سایر اتومبیلهای دیگر آن زمان بود که باعث شد حتی از آن در جشنهای دو هزار و پانصد ساله و سایر مراسم دربار به عنوان اتومبیلی تشریفاتی مورد استفاده قرار گیرد. در حال حاضر میتوانید نسخههایی از این بنز جذاب را در موزههای تهران مشاهده کرد.
دهه 70 شمسی
مازراتی بیتوربو
شاید برای شما هم سوال باشد که چرا در این لیست اشارهای به دهه 60 نشده و ما مستقیما دهه 70 را مورد بررسی قرار دادیم. دلایل مختلفی را میتوان بر این امر موثر دانست، اما مهمترین آن گرایش کمتر به فرهنگ اشرافیگری برگرفته از غرب بوده است که باعث به کنار رفتن اتومبیلهای لوکس شد.
در دهه 60 واردات خودروهای لوکس متوقف شد و تنها چند دستگاه مرسدس بنز برای ارگانهای دولتی و نیروی انتظامی بودند که در شهر دیده میشدند. جدای اینها، مشکلاتی که 8 سال جنگ تحمیلی برای کشورمان به وجود آمد، باعث شد تا مشکلات اقتصادی فرصتی برای عرضه اندام اتومبیل های لوکس باقی نگذارند. با ورود به دهه 70 شمسی، شاهد ورود اتومبیلهای جدیدی بودیم که در آن بین محصولات لوکس نیز به چشم میخوردند. بزرگانی نظیر مرسدس بنز، بی ام و، لکسوس و اوپل از جمله شرکتهایی بودند که اتومبیلهای خود را روانه بازار ایران کردند.
یکی از مهمترین محصولاتی که در آن زمان وارد ایران شد، اتومبیل لوکس مازراتی بیتوربو بود که با قیمتی چند ده میلیونی خود، حسابی خبرساز شده بود. این خودرو را میتوان یکی از لوکس ترین اتومبیل های تاریخ ایران دانست.
دهه 80 شمسی
بنتلی کانتیننتال
با نزدیک شدن به دهه 80 شمسی، واردات خودرو مجددا متوقف شد و بازار خودرو ایران با محدودیت روبرو شد، اما همچنان برخی از اتومبیلهای خاصی در این بین وجود داشت که با مجوزهایی وارد کشور میشدند. جدای آن، تولید اتومبیلهایی نظیر سانگ یانگ موسو، نیسان ماکسیما و سیتروئن زانتیا نیز باعث شد تا بخش لوکس بازار همچنان نفس بکشد.
با ورود اتومبیلهای گذر موقت به خیابانها، بار دیگر چهرهی شهر عوض شد و شکل زیباتری به خود گرفت. رولزرویس، جگوار، بنتلی، فراری، لامبورگینی، پورشه، مازراتی و بی ام و برندهایی بودند که شاهد حضور محصولات لوکس آنها در کشورمان بودیم. در میان همه اینها اتومبیلی به نام بنتلی کانتیننتال که سالها جزو محبوبترین خودروهای گذر موقت بود. خوشبختانه یکی دو سالی است که اجازهی تردد آن در خیابانهای ایران با پلاک ملی نیز داده میشود.
دهه 90 شمسی
مرسدس بنز اس کلاس
در ابتدای دهه 90، همچنان ورود اتومبیلهای لوکس و گران قیمت با محدودیتهای زیادی انجام میگرفت. اعمال این محدودیتها باعث افزایش به شدت زیاد قیمتها شد، اما طی چند سال گذشته بار دیگر شعله واردات این محصولات روشن شد تا خودروهای لوکس کمی از نظر قیمتی در شرایط بهتری قرار گیرند.
در کنار آن، قابلیت سفارش اتومبیلهای لوکس همراه با پیشرانهای ضعیفتر منجر به آن شد تا بار دیگر شاهد حضور محصولاتی نظیر بی ام و سری 7 باشیم.
اما ستارهی بی چون و چرای سالهای اخیر بازار لوکسهای ایران، مرسدس بنز اس کلاس است. هرچند مدتهاست محصولات مرسدس بنز در ایران به فروش میرسند، اما محصولات سری اس کلاس با محدودیتهای کمی که در راه ورودشان قرار گرفته است، از محبوبیت بسیار بالایی در بازار ایران برخوردار هستند.