گوام جزیرهای کوچک واقع در اقیانوس آرام و متعلق به آمریکاست که کره شمالی اخیرا زبان به تهدید آن گشوده است. اما این جزیره کوچک چه اهمیتی برای کره شمالی دارد؟
اخیرا در پی اعزام دو فروند بمب افکن راهبری فراصوت آمریکایی B-1B لنسر (Lancer) به جزیره گوام واقع در اقیانوس آرام، کره شمالی دوباره تهدید کرده که به این جزیره حمله خواهد کرد. اما چرا کره شمالی اینقدر روی این جزیره کوچک تاکید دارد؟ دلیل این است که گوام نمادی از قلمروی آمریکا بشمار میرود و یکی از پایگاههای اصلی آمریکا در جنگ احتمالی علیه کره شمالی است.
در واکنش به اعزام بمب افکنها به گوام، آژانس خبری مرکزی کره شمالی موسوم به KCNA اظهار داشت:
نیروهای راهبردی ارتش کره شمالی با دقت مشغول بررسی و آزمایش طرح حمله عملی به مناطق پیرامون جزیره گوام شامل پایگاه اصلی نظامی ارتش آمریکا و به ویژه پایگاه هوایی اندرسون هستند.
نیروهای راهبردی ارتش کره شمالی بخشی از ارتش این کشور بوده و موشکهای بالستیک کره شمالی به ویژه آن دسته از موشکهایی که دست کم به صورت تئوری توان هدف قرار دادن گوام را دارند، در اختیار این نیرو است. بر اساس اطلاعات منتشر شده، کره شمالی تا اواسط ماه میلادی جاری (آگوست)، طرح شلیک چهار موشک بالستیک هاسوانگ-12 (معروف به HS-12) به سمت گوام را نهایی و در صورت صدور اجازه از پیشوای این کشور، این طرح را عملی خواهد کرد. این موشکهای از بالای ژاپن عبور کرده و پس از پروازی 18 دقیقهای و پیمودن مسافت 3356.7 کیلومتری، در فاصله 30 تا 40 کیلومتری از جزیره گوام در آب خواهند افتاد. در واکنش به این خبر ژاپن نیز برای سرنگونی موشکهایی که قرار است به سمت گوام نشانه روند به ارتشش اعلام آماده باش داده است. آمریکا نیز به کره شمالی هشدار داده است که این اقدام میتواند منجر به نابودی رژیم کره شمالی شود.
گوام یک جزیره کوچک از مجموعه جزیرههای ماریانا و واقع در غرب اقیانوس آرام است. این جزیره 544 کیلومتر مربع مساحت داشته که تقریبا 9 برابر منطقه منهتن در نیویورک و 5 برابر شهر سان فرانسیسکو در ایالت کالیفرنیا است. جمعیت این جزیره 162 هزار نفر است که به دلیل مالکیت آمریکا بر این جزیره، بیشتر جمعیت آن از شهروندان آمریکایی بشمار میروند. فاصله یاین جزیره از سان فرانسیسکو 9418 کیلومتر است، درحالی که فاصلهاش تا پایتخت کره شمالی 3430 کیلومتر است.
یکی دیگر از دلایلی که کره شمالی تا این حد به گوام علاقهمند است، در تیررس بودن آن است. درحالی که دیگر بخشهای خاک آمریکا خارج از برد موشکهای کره شمالی قرار دارد، جزیره گوام به راحتی در تیررس و برد موشکهای بالستیک دوربرد این کشور قرار گرفته است. ساخت موشکهای بالستیک دوربرد سادهتر از طراحی و ساخت موشکهای بالستیک قاره پیما (ICBM) است، گرچه نسبت به قاره پیماها برد کمتری دارند.
درحال حاضر حمله به گوام برای کره شمالی ممکنتر است، اما به محض اینکه موشکهای بالستیک قاره پیمای این کشور نیز عملیاتی شوند، مابقی خاک آمریکا نیز در برد موشکهای کره شمالی قرار میگیرد و این دیکتاتوری کوچک مسلما به طور پیوسته زبان به تهدید خاک اصلی ایالات متحده آمریکا نیز خواهد گشود.
گوام پذیرای چند پایگاه نظامی بسیار بزرگ و به شدت قدرتمند متعلق به ارتش آمریکا است که در بین پایگاههای نظامی مستقر در خارج از خاک اصلی ایالات متحده، از قویترینها بشمار میروند و همانطور که پیشتر اشاره شد، یکی از اصلیترین پایگاههای نظامی آمریکا برای حمله به کره شمالی است. پایگاه هوایی اندرسون (Andersen) یکی از این مراکز نظامی نظامی بسیار مهم است. اندرسون یک پایگاه هوایی در غرب هاوایی و تنها پایگاه مستقر در غرب اقیانوس آرام است که میتواند پایگاه دائمی بمب افکنهای راهبردی سنگین نیروی هوایی آمریکا شامل بمب افکن B-52 استراتوفروترس (Stratofortress)، بمب افکن پنهانکار و رادارگریز B-2 اسپیریت(Spirit) و بمب افکن فراصوت B-1B لنسر (Lancer) است.
این بمب افکنها که کره شمالی تحت عنوان دزدان هوایی گوام از آنها نام میبرد، به صورت چرخشی در این پایگاه مستقر شده و همواره هنگام آزمایشهای موشکی و اتمی کره شمالی، بر فراز شبه جزیره کره به پرواز در میآیند. این بمب افکنها (بجز لسنر) توان حمل مهمات اتمی را خود دارند و پروازشان بر فراز شبه جزیره کره به منظور ترساندن این کشور و انتقال این پیام به رهبر کره شمالی است که ارتش آمریکا میتواند پیش از آنکه کیم جون اون (پیشوای کره شمالی) دستور حمله اتمی را بدهد، وی را بکشد.
پایگاه هوایی اندرسون همچنین پذیرای جنگندهها و هواپیماهای سوخت رسان است که به لطف آنها، حمله هوایی دوربرد به کره شمالی ممکن میشود. در زمان جنگ، پایگاه اندرسون یکی از توقفگاههای هواپیمای جنگی و ترابری برای حرکت به سمت غرب و ازعام به شبه جزیره کره محسوب میشود.
البته پایگاه اندرسون تنها پایگاه نظامی مهم ارتش آمریکا در جزیره گوام نیست. بلکه پایگاه دریایی آمریکا در بندر عمیق آپرا (Apra) نیز یکی از مراکز مهم نظامی و پذیرای زیردریاییهای نیروی دریایی آمریکا است. 4 فروند زیردریایی اتمی از نیروی دریایی آمریکا به نامهای یواساس توپکا (USS Topeka) با شناسه SSN-754، یواساس شیکاگو (USS Chicago) با شناسه SSN-721، یواساس اوکلاهما سیتی (USS Oklahoma City) با شناسه SSN-723 و یواساس کی وست (USS Key West) با شناسه SSN-722 در این جزیره مستقرند که هریک حامل موشکهای کروز دوربرد تاماهاوک (Tomahawk) هستند، در این جزیره مستقرند. این زیردریاییها همگی تهاجمی (اصطلاحا تهاجم سریع) و از کلاس لس آنجلس (Los Angeles) هستند. این زیردریاییهای میتوانند اقدام به حمله موشکی دقیق به کره شمالی کرده و مراکز نظامی، اقتصادی، سیاسی و دیگر زیرساختها و اهداف با ارزش کره شمالی کرده و حتی پیش از وقوع جنگ، با نابودی این مراکز آنها را از کار انداخته و غیرعملیاتی کنند.
نیروهای ویژه نیروی دریایی آمریکا موسوم به سیلز (SEALs) و دیگر یگانهای عملیات ویژه نیروی دریایی نیز در این جزیره مستقر هستند. کشتیهای و زیردریاییهای آمریکایی که پایگاهشان در ساحل غربی از خاک اصلی آمریکا قرار دارد نیز پیوسته در بین اعزامهای عملیاتی خود به غرب اقیانوس آرام که معمولا برای قدرتنمایی به چین و کره شمالی و همچنین اعلام اتحاد با کشورهای همپانیش در منطقه صورت میگیرد، وارد پایگاه دریایی جزیره گوام میشوند.
این نکته را بیافزایم که گوام با این ارزش بالایی که دارد، بی دفاع نیست. به لطف فاصله بسیار زیاد این جزیره با خاک کره شمالی و البته به دلیل عقب ماندگی نیروی هوایی کره شمالی، امکان حمله هوایی به این جزیره وجود ندارد؛ ضمن آنکه نیروی هوایی و پدافند دریاپایه و زمین پایه آمریکا به طور دقیق پیوسته از حریم هوایی گوام محافظت کرده و منطقهای غیرقابل نفوذ پدید آوردهاند. تهاجم دریایی نیز وضعیتی مشابه تهاجم هوایی دارد و نزدیک شدن به گوام چه به صورت سطحی و چه به صورت زیر سطحی ممکن نیست. تنها راه ممکن برای کره شمالی به منظور حمله به گوام، موشکهای بالستیک دوربرد این کشور هستند که البته این موشکهای از درجه اعتمادپذیری و دقت بسیار پایینی برخوردار هستند.
در سال 2013 و در پی تهدید جزیره گوام از سوی کره شمالی، ارتش آمریکا برای مقابله با موشکهای بالستیک، یک آتشبار شامل 6 سامانه پدافند پاد بالستیک (ضد بالستیک) تاد (THAAD) را با بیش از 48 موشک رهگیر و رادار AN/TPY-2 به این جزیره اعزام کرد که همچنان در آنجا مستقر هستند. AN/TPY-2 یک پویش الکترونیکی فعال یا همان آرایه فازی فعال (AESA)است که در باند X کار کرده و دقت و وضوح بسیار بالایی دارد. AN/TPY-2 قویترین و بزرگترین رادار زمین پایهی متحرک است و میتواند از فاصله بیش از 1000 کیلومتر اقدام به کشف و تعقیب موشکهای بالستیک کند. ناگفته نماند تاد سامانهای پدافندی برای مقابله با موشکهای بالستیک کوتاه برد تا دوربرد است. این سامانه تاکنون در تمامی آزمایشهای خود کاملا موفق بوده و چندی پیش نیز در یک آزمایش موفق به رهگیری و سرنگونی موشک بالستیک دوربرد شد.
درکنار تاد، ناوشکنها و رزمناوهای نیروی دریایی آمریکا که به سامانه رزمی ایجیس (Aegis) هستند نیز میتوانند به دفاع پاد بالستیک از جزیره پرداخته و لایه اول دفاعی در برابر موشکهای بالستیک را تشکیل دهند. این شناورها به قویترین رادارهای کشتییاپایه عملیاتی مجهز و به موشکهای پاد بالستیک RIM-161 Standard Missile 3 (SM-3) معروف به استاندارد 3 مسلح هستند که وظیفه آن سرنگونی موشکهای بالستیک کوتاه برد تا دوربرد است. در نمونه جدید استاندارد 3 موسوم به SM-3 بلاک IIA، به لطف برد زیاد و سرعت بسیار بالای موشک حتی امکان رهگیری و سرنگونی موشکهای بالستیک قاره پیما نیز وجود دارد.
تاد و استاندارد 3 هر دو قادر به رهگیری و سرنگونی موشک بالستیک دوربرد HS-12 هستند. HS-12 اولین بار در ماه آوریل 2017 در یک رژه که به مناسبت سالگرد پایهگذاری حکومت فعلی کره شمالی برپا شد به نمایش درآمد. این موشک از 4 آزمایشی که تاکنون داشته است تنها در یک مورد موفق بوده است. به گفته کارشناسان این موشک دایره خطای احتمالی در حدود 10 کیلومتر دارد و حتی کوچکترین اشتباه در فرایند آماده سازی و شلیک آن منجر به خطار رفتن موشک میشود. پرواز این موشک از بالای منطقههای مسکونی ژاپن میتواند جمعیت ساکن در آن منطقه و حتی هواپیماها را مورد تهدید قرار دهد؛ چراکه به دلیل اعتمادپذیری پایین آن امکان سقوط این موشک وجود دارد.
آمریکا به منظور افزایش احتمال رهگیری، به ازای هر موشک بالستیک مهاجم، دو موشک پاد بالستیک به سمت آن شلیک میکند که شانس شکار را افزایش میهد. به گفته کارشناسان شانس آمریکاییها برای سرنگونی هریک از موشکهای بالستیک کره شمالی 96 درصد است. این موشکهای به محض شلیک توسط رادارها و ماهوارههای نظارتی کشف و در تمام مسیر تا زمان برخورد توسط این سیستم ها تعقیب میشوند. از این رو سپر موشکی ایالات متحده آمریکا که وظیفه دفاع از گوام را بر عهده دارد، زمان کافی برای مقابله با این موشکها را خواهد داشت.